Naar een weerbaar familiebedrijf: 12 lessen
Op onze Family Business Happening eind oktober reikte prof. dr. Johan Lambrecht een dozijn lessen aan die familiebedrijven weerbaarder kunnen maken in stormachtige tijden.

Wie?
Prof. dr. Johan Lambrecht is directeur van het Studiecentrum voor Ondernemerschap Odisee, hoogleraar aan de KU Leuven en auteur van meer dan 100 bedrijfseconomische werken in binnen- en buitenland.
Les 1: Formuleer je unieke bestaansreden met je hogere doelstelling
Wat doen wij als bedrijf? Voor wie doen wij dat? En waarom doen wij wat we doen voor bepaalde groepen? Uit deze drie vragen moet blijken dat je uniek bent. Als je een goede strategie hebt, is dit jouw toetssteen om beslissingen te nemen.
Les 2: Efficiëntie moet afgestemd zijn op effectiviteit
Efficiënt betekent dat je de zaken juist doet. Effectiviteit wil zeggen dat je de juiste zaken doet. Eerst bepaal je dus wát de juiste zaken zijn om ze daarna juist te doen. In een crisis opereren maakt zeer helder wat er werkelijk toe doet en wat niet.
Les 3: Formuleer een gedeelde eigenaarsvisie
De familie moet als geheel één visie hebben. Stel jezelf de vraag wat het belangrijkste is dat je wil voortzetten en op welke manier je dat wil doen.
Les 4: Wees consequent in de uitvoering van de bedrijfs- en familiestrategie
Als familie moet je regelmatig compromissen sluiten maar hou je strategie liefst onveranderd.
Les 5: Bouw voort op het verleden
Neem het verleden als gids. Familiebedrijven hebben een rijke geschiedenis. Opvolgers hebben vaak de neiging om het verleden overboord te gooien uit profileringsdrang. Dat is niet nodig. Als je niet weet waar je vandaan komt, weet je ook niet waar je naartoe gaat.
Les 6: Sta open voor externen
Open tijdig de luiken voor extern advies. Beschouw externe managers niet louter als uitvoerders maar wees bereid om de macht te delen.
Les 7: Maak tijdig afspraken binnen de familie
Een jaarlijkse familiebijeenkomst of het opmaken van een familiecharter kunnen helderheid scheppen als er rolverwarring optreedt. Zorg ervoor dat je kan terugvallen op een regeling en anticipeer dus op kwesties.
Les 8: Weet met succes om te gaan als individueel familielid, als familie en als bedrijf
Het is belangrijk om tegenslagen te kunnen verwerken maar minstens zo belangrijk is omgaan met succes.
Les 9: Weersta aan overexpansie
Een bedrijf mag en moet groeien. In bepaalde sectoren is het zelfs noodzakelijk. Maar soms moet je je hoeden voor een te snelle groei. Het mag geen doel op zich worden.
Les 10: Onthoud dat een kmo geen grote onderneming in het klein is
In grote ondernemingen is er een financiële rapportering die een systeem in evenwicht beschrijft. De cashflow is dus meestal een goede afspiegeling van hoe het er aan toe gaat. Bij kmo’s is er zelden een evenwicht en zijn er sterke schommelingen op korte termijn.
Les 11: Word nooit laks
Het is moeilijk om afscheid te nemen van medewerkers die niet mee willen, maar onthoud dat rotte appels vaak de hele mand besmetten.
Les 12: Koester het familiale overleg
Vaak overleggen is cruciaal voor een goede werking van het bedrijf.