Tech & Scale-ups

Oost-Vlaanderen is koploper op het vlak van digitalisering en innovatie. Snel groeiende bedrijven zijn er thuis en met een techcluster op wereldniveau moet er een specifiek beleid neergezet worden dat deze toekomstsectoren voor de Vlaamse economie ondersteunt. 

Schalen met start-ups en scale-ups

Analyse 

Oost-Vlaanderen onderscheidt zich als het technologisch centrum van Vlaanderen, met de stad Gent als speerpunt. Dankzij een bloeiend stedelijk ecosysteem is het een vruchtbare bodem voor startende technologiebedrijven en scale-ups. Toch heeft Vlaanderen, ondanks de vooruitgang in Gent en Oost-Vlaanderen, nog een weg te gaan in vergelijking met andere Europese regio’s. Er zijn uitdagingen, zoals beperkte toegang tot kapitaal, hoge loonkosten en administratieve lasten, die de groei belemmeren. Er is duidelijk potentieel, maar er zijn ook gerichte inspanningen nodig om Vlaanderen op hetzelfde niveau te brengen als andere technologiehubs in Europa. 

Dit vraagt Voka Oost-Vlaanderen 

• Administratieve lasten minimaliseren: Een belangrijke belemmering voor jonge bedrijven zijn de uitgebreide administratieve verplichtingen. Jonge bedrijven hebben weinig administratieve ondersteuning in hun organisatie, waardoor die drempel hoger aanvoelt dan voor meer mature bedrijven. Vooral de administratieve lasten rond tewerkstelling en fiscaliteit wegen door, maar ook bij het ophalen van kapitaal komt (te) veel administratief werk kijken. De mindset om te ondernemen ontbreekt te veel in onze samenleving. We zien een cruciale rol voor het onderwijs om de juiste mindset van jongs af aan te stimuleren. Tot slot hebben we meer snelle groeibedrijven nodig.
   
• Activeer non-bancair kapitaal: De Vlaamse start- en scale-ups kunnen hun potentieel moeilijker bereiken dan buitenlandse bedrijven door
  de beperkingen op non-bancair kapitaal. Versterk de rol die Venture Capital, Private Equity en family offices spelen bij het voorzien van groeikapitaal. Het financieringslandschap is door de gestegen rentes sterk veranderd en de financieringsmarkt werd een stuk krapper. Dit kapitaal stimuleren is een hefboom voor groei. Stimuleer beursgangen, want de meest succesvolle start- en scale-up-landen hebben een
  bloeiend beurslandschap. Maak de beurs weer aantrekkelijk voor bedrijven en investeerders in het mid cap en small cap segment. Bevorder ten slotte de samenwerking tussen verschillende financieringsbronnen in Europa. De beschikbare fondsen zijn veel kleiner dan in de Verenigde Staten, waardoor de toegang tot kapitaal veel minder voorhanden is. Het groeipotentieel hangt in grote mate af van de financieringsmogelijkheden.
   
• De overheid als klant: Overheden kopen (volgens internationale benchmarks) veel te weinig bij start- en scale-ups. Nochtans kunnen overheden belangrijke klanten zijn voor hen. Die jonge groeibedrijven kunnen op hun beurt ook een hefboom zijn om de overheidswerking te moderniseren, digitaliseren en wendbaarder te maken. Ondersteun daarom start-ups en scale-ups door hen prioriteit te geven bij aanbestedingen en pas vereisten maximaal aan waar mogelijk.

Groeibevorderende fiscaliteit

Analyse

Fiscaliteit staat in ons land met recht en rede op de hervormingsradar. Voor een effectieve hervorming is het essentieel dat deze economische groei stimuleert, met een bijzondere focus op het stimuleren van jonge, groeiende ondernemingen. Hoge arbeidslasten zijn een nog groter obstakel voor deze startende bedrijven dan voor meer mature ondernemingen. Fiscale prikkels die eerder werden gegeven voor innovatie en digitale ontwikkeling lieten Vlaamse bedrijven enigszins toe om concurrentieel te blijven. De recente aanscherping en afschaffing van deze stimulansen werkt echter averechts en vormt een belemmering voor onze concurrentiepositie en ons groeipotentieel. Een groeibevorderende fiscaliteit is nodig voor onze meest innovatieve bedrijven. Zij zijn de motor voor innovatie en doorgedreven digitalisering van alle andere, meer
traditionele bedrijven. 

Dit vraagt Voka Oost-Vlaanderen 

• Richt fiscaliteit op de groei van start- en scale-ups: Het fiscale kader moet speciaal worden aangepast om de groei van jonge ondernemingen te stimuleren. Dat betekent een verlaging van arbeidslasten, zeker voor de doelgroep van jonge groeibedrijven. We
  vragen een bijzonder fiscaal regime voor tech-start- en scale-ups ter compensatie van de verdwenen auteursrechtenregeling. Die regeling liet snel groeiende, digitale spelers nog enigszins toe om competitief te zijn in een internationale context. Om snelle groeibedrijven in dit land te houden, moet de fiscale regelgeving hen ondersteunen. Een wisselvallige en ongunstige regelgeving zal leiden tot de uitbouw van buitenlandse hubs of zelfs het uitvlaggen van de onderneming.
   
• Verlaag de sociale lasten op tewerkstelling: Dat moet in de eerste plaats door de afschaffing van de automatische loonindexering. Die tast
  de concurrentiepositie van bedrijven aan, zeker in hoog competitieve sectoren met bedrijven die wereldwijd actief zijn, zoals de techsector. We vragen een flexibel systeem waarbij de belastingen betaald kunnen worden bij toekenning of bij uitoefening van de optie, afhankelijk van de bedrijfssituatie. Dat zou het instrument voor snelle groeiers aantrekkelijker maken, zodat ze het kunnen inzetten om schaars beschikbare profielen aan zich te binden en dus in ons land aan de slag te houden.

Toekomstgericht onderwijs

Analyse

De toekomstige kennis en vaardigheden bevinden zich nu in onze klaslokalen. Bedrijven hebben deze aankomende professionals nodig voor hun innovatie en digitaliseringsdoelstellingen. Er moet echter een betere verbinding zijn tussen onderwijs en bedrijfsleven in Vlaanderen,
aangezien er momenteel een kloof bestaat tussen academische voorbereiding en arbeidsmarktbehoeften. Door het onderwijs – secundair, hoger en universitair – te versterken, benutten we de belangrijkste grondstof van Vlaanderen: kennis. 

Dit vraagt Voka Oost-Vlaanderen 

• Promoot STEM-richtingen: De economie van de toekomst heeft een veelvoud aan STEM-geschoolde professionals nodig dan wat vandaag voorhanden is. De Oost-Vlaamse economie is Vlaams koploper in de tech-economie en in de domeinen van duurzame industrie en logistiek. Gezien de groeiende behoefte van de Oost-Vlaamse arbeidsmarkt aan STEM-profielen en het belang van technische oplossingen in de toekomsteconomie, is het essentieel het onderwijs verder uit te bouwen en te versterken op STEM-gebied. Daarbij
  hoort ook een grotere nadruk op ondernemerschap en digitale vaardigheden. Daarom vragen we om de oprichting en uitbating van Talentcenters te financieren, met het oog op de begeleiding naar een weloverwogen studiekeuze door leerlingen en ouders. Een keuze die gebaseerd wordt op talent, interesse en competentie. Zonder dat dit een doel op zich is, liggen veel van die talenten in de onderbelichte STEM-richtingen. 

• Versterk internationaal onderwijs: Bedrijven zullen meer en meer internationaal talent aantrekken in de toekomst. Daarom wordt het essentieel om te investeren in scholen van wereldklasse, waardoor de kinderen van deze professionals kwalitatief onderwijs krijgen. Engelstalig onderwijs mag niet gezien worden als een bedreiging voor Nederlandstalig onderwijs. Leerlingen uit een internationale school
  zijn per definitie tijdelijk in ons land en in ons onderwijssysteem. Internationale scholen zouden dezelfde financieringsmogelijkheden moeten krijgen van Vlaanderen als het reguliere circuit. De Oost-Vlaamse hogescholen en universiteiten zijn van erg hoog niveau en ook zij moeten kunnen concurreren om de beste internationale studenten hierheen te halen. De taalvereisten om dat te doen zijn vandaag veel te krap en er moet een nieuw evenwicht gevonden worden tussen aandacht voor de Nederlandse taal en de internationale context waarin meer openheid nodig is.

   

Arbeidsmarkt

Analyse

Oost-Vlaanderen blinkt uit in arbeidsmarktstatistieken binnen Vlaanderen; met de hoogste werkzaamheid en laagste werkloosheid is er de enorme spanning van slechts 2,2 beschikbare werkzoekenden per aangeboden job. Het goede nieuws over de hoge activiteitsgraad heeft een keerzijde, namelijk een erg nijpende arbeidsmarktkrapte die bovendien verder aangedreven wordt door vergrijzing en hoge vacaturegraden. Die zetten een rem op economische groei en de transitie naar een digitale, innovatieve economie. Terwijl die omslag naar onze toekomstige economie net bijkomende arbeidskrachten vergen. Op het vlak van arbeidsmarkt heeft Oost-Vlaanderen een aantal specifieke noden, maar ook op vlak van activering in het algemeen kan er nog een extra versnelling ingezet worden.

Dit vraagt Voka Oost-Vlaanderen 

• Maak van België een aantrekkingspool voor buitenlands talent: De arbeidsmarktkrapte in Oost-Vlaanderen is de meest nijpende van Vlaanderen. Ondernemingen moeten daarom ondersteund worden in hun zoektocht naar talent. Niet enkel binnen Vlaanderen of over de gewestgrenzen heen, maar ook over de landsgrenzen. Met de buurlanden, maar ook veel verder weg. Een aantal zaken kunnen concreet gebeuren om de onvermijdelijke arbeidsmigratie te faciliteren. De single permit procedures moeten verder vereenvoudigd worden. Die single permits combineren werk- en verblijfsvergunningen, maar de procedure kan eenvoudiger, sneller en uniformer door ze te digitaliseren en te centraliseren. Dat moet zorgen voor minder administratieve lasten en snellere doorlooptijden. Werk ook aan innovatievormen zoals een ‘Digital Nomad Visum’ om buitenlands talent de mogelijkheid te bieden om via een vereenvoudigde vergunningsprocedure tijdelijk in ons land te werken, met opties voor verblijf van 6, 12 of 24 maanden. Ook ‘Startup Visa’ kunnen een deel van de oplossing zijn. Formuleer een ‘Startup Visa’-beleid dat erop gericht is tech start-ups van buiten Europa aan te trekken en zo schaars talent naar onze regio te halen, ter ondersteuning van lokale innovatie en economische groei. Verdiep ten slotte de samenwerking
  rond buitenlands talent: het versterken van de samenwerking tussen overheden en ondernemingen om buitenlands talent soepel te laten integreren en te behouden is van essentieel belang voor de arbeidsmarkt. Werk verder aan de uitbouw van ‘international houses’ in grote steden, zodat er een duidelijke onestopshop is, waar internationaal talent informatie en specifieke diensten kan krijgen. 
   

• Bevorder arbeidsmobiliteit vanuit Brussel en Henegouwen naar Oost-Vlaanderen: Oost-Vlaanderen grenst aan twee regio’s met grotere arbeidsmarktreserves dan in de eigen provincie. Stimuleer daarom de arbeidsmobiliteit tussen de gewesten door samenwerking van arbeidsbemiddelingsdiensten, ongeacht taal- of regiogrenzen. Die samenwerking moet snel geoptimaliseerd worden, zowel met de provincie Henegouwen als met Brussel, om de werkloosheid in die regio’s gezamenlijk aan te pakken.