Overslaan en naar de inhoud gaan
  • 13/12/2022

Waar vorig jaar nog groot jolijt heerste, heeft realiteitszin het dit jaar overgenomen. Met de recessie in aantocht draaien durfkapitaalfondsen de centen wat meer om en moeten start- en scale-ups al hun troeven uitspelen in hun zoektocht naar financiering. Twee experts laten hun licht schijnen over de huidige markt en stippen aan wat fondsen in acht nemen bij investeringen.

foto

Tekst Laurens Fagard

Wie is wie?

  • Frank Maene is managing partner bij Volta Ventures, een investeringsfonds met zowel zaai- als early stage durfkapitaal voor internet- en softwarebedrijven in de Benelux. Gemiddelde investeringen gaan van 300.000 tot 3 miljoen euro.

  • Filip Van Innis is investment director bij Fortino Capital, een investeringsfonds dat bestaat uit privékapitaal en durfkapitaal voor b2b-softwarebedrijven in Noordwest-Europa. Gemiddelde investeringen gaan van 2 tot 3 miljoen euro.

‘Winter is coming’, met die gevleugelde woorden schetst Filip Van Innis meteen de context voor sommige start- en scale-ups die op zoek zijn naar financiering. Hij is investment director bij Fortino Capital, een durfkapitaalfonds dat werd opgericht door Duco Sickinghe, voormalig topman bij Telenet. “Op termijn zullen jonge bedrijven het moeilijker hebben om aan geld te geraken.”

“Als je de vergelijking maakt met vorig jaar, zijn we inderdaad veel minder af. En dat is misschien maar goed ook”, benadrukt Frank. Als managing director  van early stage durfkapitaalfonds Volta Ventures, kent hij het klappen van de zweep. “In 2021 werd met geld door ramen en deuren gegooid naar start-ups. Buitensporige waarderingen passeerden moeiteloos de revue en men investeerde blindelings in beloftevolle ondernemingen. Ik herkende voor een stuk het patroon van de internetzeepbel toen je nog maar dotcom achter je bedrijfsnaam zette en de waardering automatisch vertienvoudigde. Dat enthousiasme is nu gelukkig toch voor een groot stuk getemperd.”

“Het geld is er nog altijd”, vult Filip aan. “Maar de selectiecriteria stroken weer met de realiteit en zijn gevoelig verscherpt. Het uitgangspunt is niet langer growth at all cost, maar eerder capital efficient growth. Start- en scale-ups die dus een doordacht groeiplan kunnen aanleveren en ambitie hebben, moeten niet vrezen. Er zijn veel durfkapitaalfondsen met geld dat de komende vijf jaar zijn weg zal vinden naar de markt.”

(lees verder onder de foto)

foto
Filip Van Innis, Fortino Capital

 

Belgisch ecosysteem

Op de vraag of België nu meer op de radar van investeringsfondsen ligt dan vroeger, zijn beide experts het eens. “De laatste jaren hebben we een enorme inhaalbeweging gemaakt. Er is nu een degelijk ecosysteem van starters, adviseurs en investeerders. Dat was ooit anders. Op het einde van de jaren 90 dook durfkapitaal hier en daar al op. Na de aanslagen op 9/11 en de NASDAQ-crash klapte alles ineen. Wat volgde waren ‘de donkere middeleeuwen’ zoals we dat in onze sector wel eens noemen. Het is pas na de financiële en economische crisis van 2008 dat de opmars begon”, vertelt Frank.

“Sindsdien is de kwaliteit van start- en scale-ups alleen maar gestegen. Uit die succesvolle lichting ontstaan nu meerdere spin-offs van startende ondernemers die teren op hun opgebouwde ervaring en contacten (lees ook verhaal van start-up Bizzy, die ontstond in de schoot van StarApps, de Gentse venture builder start-upstudio van volbloedondernemers Lorenz Bogaert, Toon Coppens en Nicolas Van Eenaeme, red.)”, zegt Filip. “Dat netwerk spant zich vaker uit ver buiten de landsgrenzen. Je ziet dat er meer en meer internationale fondsen hun weg vinden naar ons land en hier voet aan de grond zetten. Een vijftal jaar geleden hadden we een grote achterstand ten opzichte van Nederland of de Verenigde Staten, maar dat gat is nu wel dichtgefietst.”

Frank verwijst naar de periode rond de eeuwwisseling, toen hij zelf actief was in Silicon Valley om enkele bedrijven naar Europa te loodsen. “Toen was het ondenkbaar dat een durfkapitalist nog maar zou investeren buiten Silicon Valley. Het idee was immers dat al je investeringen dichtbij moesten liggen zodat je drie bedrijven per dag kon bezoeken. De regio vertegenwoordigde maar liefst 70% van het durfkapitaal in de Verenigde Staten, die op hun beurt als land meer dan de helft innam op wereldvlak. Nu is de regio over zijn hoogtepunt heen en verschijnt New York op het strijdtoneel. Maar ook Europa en China profiteren mee van die geografische verschuiving.”

Ik heb wat moeite met oprichters die er bijna een marketingcampagne van maken om in het wilde weg mails uit te sturen naar durfkapitalisten”

Filip Van Innis, Fortino Capital

Tick the boxes

Ondanks de investeringseuforie van vorig jaar is de logica van fondsen nog steevast hetzelfde. “We zien nog vaak dat start- of scale-ups durfkapitaal zoeken terwijl dat niet altijd de juiste zet is. Het is één van de vele manieren om aan geld te geraken. Als durfkapitaalfonds focus je overwegend op bedrijven die in omzet exponentieel groeien en in grote markten zodat je hoge returns haalt voor investeerders. Soms zie je nichespelers die een kleine markt op hun kop zetten en die beter af zijn met een gestage groei in plaats van durfkapitaal dat toch wel hoge verwachtingen stelt”, vertelt Filip.

Zowel Fortino Capital als Volta Ventures nemen er een aantal parameters bij vooraleer de centen spreken. “Als bedrijven durfkapitaal willen ophalen, bekijken we de markt in de diepte. Hun oplossing moet een antwoord zijn op een probleem en de markt heeft een zekere potentiële grootte nodig. Daarnaast is een jaarlijkse omzetgroei van 100% een absoluut minimum. Die percentages zijn zeker niet overdreven als je over de grenzen heen kijkt. In het Verenigd Koninkrijk heb je Hoxton Ventures. Zij investeren enkel nog in bedrijven die meer dan 400% per jaar groeien. In hun eerste fonds hadden ze wel al drie unicorns (een bedrijf met een waardering boven 1 miljard euro, red.).”

Ook het team is een niet te onderschatten factor in de overweging. “Je mag nog over het beste idee beschikken, als je geen solide groep kan vormen met bekwame mensen, wordt het moeilijk. Aansluitend zijn je doelen op lange termijn niet onbelangrijk. Een ambitie tot Europees of globaal marktleider klinkt als muziek in de oren van durfkapitaalfondsen”, aldus Filip. “En tot slot ook nog differentiatie op concurrentieel vlak”, vult Frank het lijstje aan. “Je hebt best een goed overzicht over de spelers die actief zijn in jouw markt en waar je zelf het verschil maakt.”

Nachtraven: let op

Dat tech- en softwarebedrijven dagelijks het nieuws halen met opgehaald kapitaal, hoeft niet te verwonderen. “Tot voor de oorlog in Oekraïne bestond de top 5 van grootste bedrijven (in marktkapitalisatie, red.) uit techbedrijven. Hoewel door de huidige economische context oliebedrijven ook wel wat weer op die deur van het klassement komen kloppen, blijft software nu eenmaal bijzonder interessant vanwege de schaalbaarheid”, aldus Frank. “Private investeerders zijn daar niet blind voor en kijken steeds meer de softwarerichting uit. Maar we zien niet meteen een verschuiving van middelen. Er wordt nog duchtig geïnvesteerd in kmo’s die niet met technologie bezig zijn.”

Zoals Frank en Filip eerder al opperden, is 2021 geen referentiejaar. “Doorgaans duren gesprekken met investeerders wel twee tot drie maanden, van een eerste gesprek tot de term sheet, een document dat puntsgewijs de voorwaarden bevat om tot een investering te komen. Wat de zaken absoluut versnelt, is dat je op voorhand al contacten legt met durfkapitaalfondsen. Tegenwoordig zijn er al veel evenementen die de matchmaking tussen bedrijven en investeringsfondsen doen, zoals FinFinder of The Big Score.”

“Goed jouw huiswerk doen is cruciaal. Als fonds krijgen we zo’n 2.000 dossiers per jaar binnen. Dan is een goed uitgewerkt businessplan van een tiental slides geen overbodige luxe. Ik heb wat moeite met oprichters die er bijna een marketingcampagne van maken om in het wilde weg mails uit te sturen naar durfkapitalisten. Fundraising moet je als een belangrijk deel beschouwen van je takenpakket als CEO van een start- of scale-up. Zomaar even om 2 uur ‘s nachts wat onpersoonlijke mails uitsturen, leidt meestal toch tot niets”, benadrukt Filip. 

(lees verder onder de foto)

foto
Frank Maene, Volta Ventures

 

Bonte waarderingen

Eenmaal durfkapitaalfondsen in zee gaan met starters, is er ook veel aandacht voor opvolging. “Met ons netwerk proberen we zo snel mogelijk ons steentje bij te dragen aan hun groei. We zijn een strategisch klankbord, maar even goed schakelen we onze eigen recruiters in om bepaalde jobs in te vullen voor bedrijven uit onze portefeuille. Voor mij gaat het vooral om zo veel mogelijk groei te hacken, wat zoveel betekent als je ervaring inschakelen om fouten die in het verleden bij anderen zijn gebeurd nu te vermijden.”

Dat durfkapitaal soms de nodige stress met zich meebrengt om aan de hoge verwachtingen te voldoen, is volgens het duo nu eenmaal de name of the game. “Doordat de waarderingen de afgelopen maanden zo hoog waren en we nu in een crisis zitten, zal het kaf van het koren gescheiden worden. De overgrote meerderheid van de starters haalt het niet op termijn en dat is altijd zo geweest. Vandaar dat we blijven hameren op het belang van waardering. Als een start- of scale-up rotsvast overtuigd is van hun eigen waardering, maar ze slagen er niet in om groei te realiseren, dan moeten ze in eigen boezem kijken. Vandaar dat het belangrijk is om durfkapitaal niet als de heilige graal van financiering te zien. Je neemt beter het volledige spectrum van financieringsmogelijkheden in overweging vooraleer je op zoek gaat”, besluit Frank.

Een jaarlijkse omzetgroei van 100% is een absoluut minimum. Die percentages zijn zeker niet overdreven als je over de grens kijkt”

Frank Maene, Volta Ventures

Wil je ook in contact komen met investeerders?

In maart 2023 vindt een nieuwe editie van FinFinder plaats, een evenement waar we start- en scale-ups matchen aan investeerders. 

Of ben je nog zoekend naar wat de mogelijkheden van extern kapitaal zijn?

Neem dan in april 2023 deel aan ons traject Investor Readiness waar je jouw bedrijf in enkele sessies klaarstoomt.

Interesse? Neem contact op met Celine Janssens (celine.janssens@voka.be)

logo
 

 

Artikel uit publicatie