De Vlaamse Regering sloot onlangs een begrotingsakkoord met daarin een aantal nieuwigheden en hervormingen in de Vlaamse schenk- en erfbelasting. Na de decretale implementatie ervan, zullen deze al op 1 januari 2026 in werking treden. Wij lichten de belangrijkste wijzigingen toe.
Belastingvoordeel voor singles
Er wordt een nieuw belastingvoordeel gecreëerd voor alleenstaanden die bij overlijden geen partner of kinderen hebben. Zij kunnen in hun testament één of meerdere begunstigden aanduiden die kunnen erven tegen een verlaagd tarief in de erfbelasting:
| Schijven (EUR) | Verlaagd tarief |
| Tot en met 50 000,00 | 3% |
| Van 50 000,01 tot 100 000,00 | 9% |
| Schijven (EUR) | Standaard tarief |
| Tot en met 35 000,00 | 25% |
| Van 35 000,01 tot 75 000,00 | 45% |
| Vanaf 75 000,01 | 55% |
Het verlaagd tarief geldt enkel indien de begunstigden uitdrukkelijk in het testament vermeld zijn. De verlaagde tarieven kunnen bovendien gespreid worden over meerdere begunstigden, tot een gezamenlijk maximum van 100.000,00 EUR.
Hervorming gunstregime voor familiale vennootschappen
Het gunstregime voor familiale vennootschappen wordt verfijnd en beter afgestemd op zijn oorspronkelijke doel.
De voorwaarde van een reële economische activiteit waaraan een vennootschap moet voldoen om belastingvrij geschonken, dan wel tegen 3% vererfd te kunnen worden, verdwijnt. Tot nu gold het vermoeden dat er geen sprake was van een reële economische activiteit wanneer een vennootschap in één van de drie voorafgaande boekjaren meer dan de helft van haar activa uit vastgoed bestond en haar loonkosten minder dan 1,5% van het totale actief bedroegen. Dat vermoeden wordt nu volledig afgeschaft, waardoor vennootschappen niet langer automatisch uit het gunstregime vallen op basis van die verhouding tussen vastgoed en personeel.
Een belangrijke beperking luidt dat residentieel vastgoed voortaan echter uitdrukkelijk wordt uitgesloten van het gunstregime. Het verlaagde tarief of de vrijstelling geldt dus enkel nog voor de bedrijfsmatige activa van de familiale vennootschap. Onroerende goederen die geheel of gedeeltelijk voor bewoning worden aangewend of bestemd, ook wanneer zij zich bevinden in dochtervennootschappen waarin de vennootschap minstens 10% van de aandelen bezit, komen niet langer in aanmerking voor het fiscaal voordeel. Het aandeel van deze onroerende goederen in de waarde van de vennootschap zal worden belast tegen de gewone tarieven in de schenk- en erfbelasting die van toepassing is voor roerende goederen (daar het weliswaar nog steeds aandelen zijn die overgedragen worden).
Voorts zal bij elke schenking of nalatenschap waarvoor het gunstregime wordt aangevraagd, een verslag van een onafhankelijke bedrijfsrevisor of gecertificeerd accountant worden verplicht. Dat verslag moet de verkoopwaarde van de volle eigendom van de overgedragen aandelen en het aandeel van het residentieel vastgoed daarin vaststellen.
Fiscale regularisatie
Belastingplichtigen zullen opnieuw tijdelijk de mogelijkheid krijgen om hun ontdoken erf- en registratiebelastingen te kunnen regulariseren. Het ontwerp van programmadecreet voorziet in een regularisatieperiode van 1 januari 2026 tot en met 31 december 2029 en dit met betrekking tot feiten die zich vóór 1 juli 2025 hebben voorgedaan. Bij vrijwillige aangifte en betaling ontvangt de belastingplichtige een attest dat rechtszekerheid biedt en vrijstelling van strafrechtelijke vervolging verleent.
De tarieven ligger beduidend hoger dan de vorige regularisatieronde:
| Regularisatie | Tarief |
| Erfbelasting rechte lijn en partners (niet-fiscaal verjaard) | 40% |
| Erfbelasting anderen (niet-fiscaal verjaard) | 75% |
| Registratiebelasting (niet-fiscaal verjaard) | 25% |
| Fiscaal verjaarde kapitalen | 40% (2026) 42% (2027) 44% (2028) 45% (2029) |
Conclusie
Met onder meer het nieuwe voordeel voor singles en de aanpassing van het gunstregime voor familiale vennootschappen introduceert de Vlaamse Regering tegelijk versoepelingen en beperkingen. Wat de definitieve wetgeving echter precies zal inhouden, is nog af te wachten, aangezien er op dit moment nog slechts sprake is van een ontwerp van decreet.
Sesil Velieva en Evert Moonen,
De Langhe Advocaten
