De Vlaamse regering heeft gisteren het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP) Ventilus definitief goedgekeurd, na verwerking van de inspraakreacties van het openbaar onderzoek eind vorig jaar. Er werden geen fundamentele wijzigingen doorgevoerd ten opzichte van de voorlopige vaststelling van het GRUP. De meeste inspraakreacties richtten zich voornamelijk op vragen over het compensatiebeleid. Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen heeft begrip voor de vele vragen over de compensaties. Voor ondernemers die een impact ondervinden, is het namelijk essentieel dat er snel duidelijkheid komt over een adequaat en billijk compensatiebeleid en dat de uitbetaling van deze compensaties zo snel als mogelijk kan volgen.
De startnota van de plannen voor de realisatie van de nieuwe hoogspanningslijn Ventilus dateert al van 2019. Daaruit blijkt dat de hoogspanningslijn onder meer de windenergie van de (toekomstige) windturbineparken in de Noordzee aan land moet brengen en het West-Vlaamse hoogspanningsnet moet versterken. Na een totale impasse van het dossier, een aanstelling van een intendant, bijkomende onderzoeken naar gezondheidseffecten en technologieën, stelde de Vlaamse regering in juli 2023 het ontwerp-GRUP Ventilus voorlopig vast, na eerder al in maart van dat jaar een afweging te hebben gemaakt van de verschillende mogelijke tracés.
Beperkte wijziging plannen en goedkeuring flankerend beleid
Na het verwerken van meer dan 3.400 bezwaarschriften die werden ingediend tijdens het openbaar onderzoek eind vorig jaar, gaf de Vlaamse regering nu een principiële goedkeuring aan de definitieve ruimtelijke plannen. “Er kwamen meerdere bezwaren binnen tegen het voorliggende ontwerp en tracé, maar de Vlaamse regering besliste om slechts beperkte en voornamelijk technische wijzigingen op de voorliggende plannen aan te brengen”, zegt Bert Mons, gedelegeerd bestuurder van Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen.
Naast de principiële goedkeuring van het ontwerp-GRUP Ventilus, heeft ook het flankerend beleid groen licht gekregen, inclusief een uitgebreidere compensatieregeling voor diegenen die dus mogelijk een impact ondervinden. De hoofdlijnen van het compensatiebeleid zijn duidelijk, maar de specifieke criteria, onder meer voor het compensatiebeleid voor ondernemingen, moeten nu verder verfijnd worden.
Ook zal hoogspanningsnetbeheerder Elia waar mogelijk meerdere luchtlijnen op verschillende locaties in West-Vlaanderen afbreken en ondergronds brengen. Daarnaast is er ook een overeenkomst gesloten om de hoogspanningsinfrastructuur op een geïntegreerde wijze in te passen in de omgeving, met specifieke aandacht voor landschapsintegratie. De Vlaamse regering maakt 38,5 miljoen euro vrij via het Energiefonds om betrokken lokale besturen hierbij te ondersteunen.
Uitbetaling compensaties wordt uitgewerkt
De afdeling Wetgeving van de Raad van State moet zich nu in een advies uitspreken over de principiële goedkeuring van de Vlaamse regering van het GRUP Ventilus. Na het afleveren van dit advies, kan de Vlaamse regering het GRUP definitief vaststellen. De verwachting is dat de Vlaamse regering dit in maart dit jaar zal beslissen.
Als de definitieve vaststelling een feit is, zal hoogspanningsnetbeheerder Elia werk maken van een project-MER (milieueffectenrapportage) en de omgevingsvergunningsaanvraag. Pas nadat de omgevingsvergunning verleend is, de termijn om beroep in te dienen verstreken is en er geen beroepsprocedures meer lopende zijn, zullen er compensaties uitbetaald kunnen worden.
“De realisatie van Ventilus is cruciaal om de (toekomstige) offshore windenergie aan land te krijgen én om het West-Vlaamse elektriciteitsnet te versterken. We zien vandaag al problemen om grote vermogens aan te sluiten. Het is dus een cruciale schakel voor de industriële transitie in onze provincie”, zegt Bert Mons.
“Tegelijkertijd is er natuurlijk een impact voor ondernemingen die overspannen worden door de nieuwe lijn. Op sterke vraag van Voka vroeg de Vlaamse regering aan Elia een uitgebreider compensatiebeleid voor bedrijven. Die regeling werd nu verankerd. Voka werkt samen met Elia aan een gepaste compensatieregeling. Het is belangrijk dat getroffen ondernemingen snel duidelijkheid krijgen over de krijtlijnen, zodat ze kunnen afwegen of ze gebruik willen maken van een compensatieregeling. Vertraging in het vergunningsproces, kunnen ook vertraging in de uitbetaling van de mogelijke compensaties betekenen. Die onzekerheid en afhankelijkheid baren betrokken ondernemers terecht zorgen”, besluit Mons.
