Wie in Frankrijk langs het Louvre-Lens wandelt, in Noorwegen het STIM Lofoten-kantoor binnenstapt of in Thailand in het Carlton-hotel logeert, ziet het schitteren zonder te weten waarom. Achter die schitterende aluminium platen schuilt Coil, een discrete wereldspeler uit Landen die geanodiseerd aluminium levert voor enkele van de mooiste gebouwen ter wereld.
De naam zegt de meesten niets”, glimlacht Jean Schroyen, managing director. “Maar onze producten spreken voor zich. Grote architecten als Jean Nouvel, Zaha Hadid of het Japanse SANAA kiezen bewust voor ons materiaal. Dat zegt genoeg.”
Geanodiseerd aluminium is geen gewone gevelbekleding. “Waar coating de metalen structuur bedekt, laat anodisatie die net spreken”, legt Schroyen uit. “De kleur zit niet óp het metaal, maar ín de anodisatielaag. Daardoor leeft het materiaal mee met het licht — het verandert met de zon, met het uur, met het seizoen. Dat maakt het zo geliefd bij architecten.”
Coil begon in 1972 als pionier in België en groeide uit tot marktleider in continue anodisatie — een techniek waarbij aluminiumrollen in één stuk behandeld worden. “Wij kunnen platen tot twee meter breed en drie millimeter dik aan. Jarenlang waren we wereldwijd de enige die dat kon”, vertelt Schroyen niet zonder trots. “Onze kwaliteit is zo hoog dat zelfs walsbedrijven als Novelis en Aluminium Duffel ons nodig hebben om toegang te krijgen tot de architecturale markt.”
Vandaag verwerkt Coil jaarlijks zo’n 17.000 ton aluminium, goed voor meer dan vijf miljoen vierkante meter geanodiseerd oppervlak — het equivalent van een aluminium lint dat zich uitstrekt over ruim 4.000 kilometer. “En toch werken we ver onder onze maximale capaciteit van 60.000 ton per jaar”, zegt Schroyen. “De ruimte om te groeien is enorm.”
De knowhow, benadrukt hij, zit nog steeds in Landen. “De kennis van het proces, de creativiteit van onze mensen — dat vind je nergens anders.” Het gros van de productie gebeurt dan weer vooral in de vestiging in Duitsland. “Daar werken ze heel gedisciplineerd, maar hier zit de vindingrijkheid. Dankzij die combinatie van vakmanschap en flexibiliteit maken wij dingen die niemand anders kan.”
Die unieke aanpak levert prestigieuze realisaties op over de hele wereld: van het futuristische Dalian-project in China tot musea in Parijs en Milaan. Zelfs designiconen als de aluminium koffers van Rimowa dragen Coils handtekening.
Toch blijft de toon bescheiden. “We zijn geen bedrijf dat roept”, zegt Schroyen. “We laten ons werk spreken. Wij zijn misschien onbekend, maar ons product zie je op de meest zichtbare plekken ter wereld. En dat is eigenlijk het mooiste compliment dat je kan krijgen.”
1 - Aluminium op rol komt aan
“De walserijen leveren hun bobijnen ruw aluminium. Dit is onbehandeld en zou dus gaan oxideren – roesten – als dit gebruikt zou worden in weer en wind. Daarom komen ze naar ons, om dankzij de anodisatie een resistent aluminium te creëren.”
2 - Bobijn wordt op behandelingslijn gezet
“Onze lijn draait continu, maar een bobijn is natuurlijk niet eindeloos. Dat betekent dat we steeds nieuwe bobijnen vastnieten aan rollen die al in de lijn zitten. Zo kan het proces voortdurend blijven doorgaan. Aan het einde van de lijn wordt de bobijn dan weer losgemaakt.”
3 - Voorbehandeling van de anodisatie
“Voor het eigenlijke anodiseren moet de rol grondig gereinigd worden. Nu zit er nog een laagje walsolie op als bescherming. De eerste stap op onze lijn is dus ontvetten. Daarna gaat het metaal in een beitsbad dat de natuurlijke oxidelagen wegneemt. Als daarna het neutralisatiebad doorlopen is, kan er geanodiseerd worden.”
4 - Anodiseren
“Dit is het hart van het proces. Het aluminium wordt elektrisch geladen en door een zwavelzuurbad geleid waarin het dient als anode — vandaar de term ʻanodiserenʼ. Aan het oppervlak groeit een gecontroleerde oxidelaag. Die laag is poreus en transparant, waardoor het zijn typische diepte en levendigheid krijgt.”
5 - Nabehandeling
“Na het anodiseren volgt de afdichting van die poreuze laag. Dat gebeurt in een bad met warm water en nikkel, dat als katalysator werkt. Zo wordt het oppervlak bestand tegen invloeden van buitenaf, zoals vocht en luchtvervuiling. Deze fase bepaalt in grote mate de kwaliteit en de levensduur van het eindproduct: gevelplaten die decennialang hun kleur en glans behouden.”
6 - Eventueel: snijden op maat
“Na de oppervlaktebehandeling gaan de rollen meestal meteen terug naar de klant. Maar soms vraagt die om de grote aluminiumrollen op maat te snijden. Dat kan zowel in de lengte als in de breedte. Dat doen we op deze slitlijn.”
7 - Waterzuivering
“Bij elk stadium van het proces wordt water gebruikt — voor het spoelen, beitsen en anodiseren. Het gebruikte proceswater wordt vervolgens opnieuw behandeld en deels hergebruikt. We recycleren bijna al het water dat door de lijnen gaat. Achter de fabriek ligt zelfs een bassin met vissen — het zichtbare bewijs dat het gezuiverde water veilig is.”
8 - Blinken in het straatbeeld
“Wat er met het aluminium gebeurt nadat wij het geanodiseerd hebben, weten we vaker niet dan wel. Maar soms wil een architect, zoals Zaha Hadid voor dit project in Praag, een heel specifieke kleur en dan werken we nauw samen om het gewenste resultaat te verkrijgen.”
