De Amerikaanse President Donald Trump zit 6 weken terug in het Witte Huis. In die beperkte tijd heeft hij reeds verschillende aankondigen gedaan met betrekking tot de Europees-Amerikaanse handelsrelatie. Op het moment dat deze aankondigingen effectief uitgevoerd worden, kan de impact op de Europese en Belgische economie niet geminimaliseerd worden.
Amerikaanse tarieven op aluminium en staal
President Trump kondigde op 10 februari, in een Executive Order, de invoering van tarieven van 25% aan op de invoer van staal en aluminium voor een groot aantal van landen en handelsblokken, waaronder ook de Europese Unie. De tarieven zullen gelden voor de EU zonder uitzonderingen of vrijstellingen. Volgens de VS hebben eerdere vrijstellingen onbedoeld mazen in de wet gecreëerd die werden misbruikt.
Het is echter afwachten of deze maatregel daadwerkelijk gehandhaafd zal worden. De invoerheffingen gaan in op 12 maart. Aangezien de tarieven gelden voor alle importeurs van staal en aluminium naar de VS, kunnen we ons verwachten aan grotere concurrentie op de niet-Amerikaanse exportmarkt, alsook grotere concurrentie op de Europese markt.
Amerikaanse wederzijdse tarieven
Op 13 februari publiceerde president Trump een memorandum waarin hij zijn voornemen aankondigde om reciprocal tariffs of “wederzijdse tarieven” in te stellen in het kader van het Fair and Reciprocal Plan. Hij wil dezelfde tarieven heffen op die Amerikaanse producten wanneer deze geëxporteerd worden. Het plan vermeldt enkel dat tarieven zullen stijgen wanneer ze in een ander land hoger zijn, in geen geval zullen de Amerikaanse importtarieven dus verlagen indien ze een hoger tarief hebben dan een ander land, wat het geval is voor de invoer van pick-up trucks in Amerika (25 % ad valorem) tegenover de EU die 10 % heft op datzelfde product. De definitie die president Trump hier gebruikt voor wederzijdss tarieven stemt overigens niet overeen met de definitie in het internationaal handelsrecht volgens de WTO. Het is hoe dan ook een schending van internationaal handelsrecht om tarieven te heffen met dergelijke argumentatie.
Deze nieuwe tarieven zouden ingaan op 2 april. Het is nog maar de vraag of dit zo snel lukt aangezien de aanpassingen van meer dan 5000 HS codes heel wat tijd vergt, en de juridische basis zeer broos is.
Amerikaanse tarieven van 25 % op EU goederen
Op 27 februari kondigde president Trump een algemeen tarief van 25% aan op goederen van de EU. Hij vermeldde daarbij dat de tarieven voor onder andere auto’s zullen gelden, en ‘all other things’. Hierover staat nog geen officiële mededeling op de website van het Witte Huis, in tegenstelling tot de andere aankondigingen. Het is ook nog niet duidelijk wanneer deze tarieven zouden ingaan. Hij vermeldde ook iets te willen doen aan de heffing van BTW op Amerikaanse goederen die worden ingevoerd in de EU. Het is nog niet duidelijk welke stappen hij hier exact in wil zetten.
Eenmaal de invoering van tarieven officieel wordt, zal de VS daarover communiceren via het Witte Huis of via de VS handelsvertegenwoordiger. Op dit moment is nog niet bekend over welke specifieke goederen of diensten het zou gaan voor alle vermeldde aankondigingen in dit artikel.
De Europese reactie
De EU zegt alvast dat ze krachtig en onmiddellijk zullen reageren tegen ongerechtvaardigde belemmeringen voor vrije en eerlijke handel, ook wanneer tarieven worden gebruikt om legaal en niet-discriminerend beleid aan te vechten.
Deze acties zullen in verhouding staan tot de Amerikaanse acties. De tegenmaatregelen omvatten onder meer eerder opgelegde sancties, die nu in aangepaste vorm opnieuw van kracht worden. Dit treft Amerikaanse exportproducten naar de EU, zoals Harley Davidson-motorfietsen, Tennessee Whiskey en andere eerder geïdentificeerde goederen. Volgens Commissaris Sefcovic staan de tegenmaatregelen klaar, maar blijft de EU open voor dialoog.
De EU is ook klaar om het Anti-Coercian Instrument in te zetten, dat ontwikkeld werd tijdens de handelsoorlog van Trump I. Dit instrument houdt in dat er een brede mix van maatregelen genomen wordt die betrekking hebben op tarieven, quota en een beperking van buitenlandse investeringen in de EU. Het is nog onduidelijk welke maatregelen exact genomen zullen worden, maar men kan verwachten dat de Europese autosector op het kruispunt van deze nakende handelsoorlog zal zitten.
De Europese Commissie zal via het platform Acces2Markets de relevante informatie voor de EU bekend maken.
