• 17/10/2025

“Reset het systeem rond ziekte-uitval en zet arbeidsarts centraal”

Laat huisartsen werknemers niet langer dan één maand thuis schrijven, maar schakel vanaf dat moment de arbeidsarts in. Dat is een van de concrete voorstellen van Voka West- Vlaanderen om echt iets te doen aan het aantal langdurig zieken dat oncontroleerbaar stijgt. Met 500.000 mensen kent België het op één na hoogste aantal arbeidsongeschikten in heel Europa. In dat cijfer zijn de zieke statutaire ambtenaren niet eens meegerekend. De kostprijs voor de samenleving is 12 miljard euro per jaar. Voka West-Vlaanderen stelt een andere aanpak voor om de huidige falende aanpak te vervangen.

Voorstel 1 - Versterk de rol van de arbeidsarts

De huisartsen hebben vandaag een te grote verantwoordelijkheid. Niet zelden schrijven zij mensen voor opeenvolgende lange periodes thuis, zonder een genuanceerde blik op de situatie op de werkvloer. Voor Voka West-Vlaanderen zou een huisarts maximaal één maand afwezigheid wegens ziekte mogen attesteren. Bij langere periodes is de aangewezen specialist de arbeidsarts. Die kan vanaf één maand afwezigheid samen met de werknemer en de werkgever een gepersonaliseerd re-integratietraject opstellen. Zulke informele re-integratietrajecten werken beter dan de formele en winnen aan populariteit.

Vandaag heeft de werkgever nauwelijks een hefboom om een gezondheidsbeleid op het werk te voeren. De arbeidsarts kan de spil zijn van een geïntegreerd preventiebeleid op het werk. Daarbij doet de werkgever al het mogelijke om medewerkers gezond te houden en om uitval te voorkomen. Denk aan preventieve medische screenings, vaccinatiecampagnes op het werk, de inzet van bedrijfspsychologen en kinesisten.

Voorstel 2 - Focus op wat wel nog kan

In de plaats van ziektebriefjes moet er gewerkt worden met fitnotes – of geschiktheidsattesten – die aangeven wat de zieke medewerker wel nog kan. Op die manier kan in aangepast werk voorzien worden en wordt de dualiteit tussen werken en ziek zijn doorbroken. “Wie ziek wordt, is vaak wel nog in staat om bepaalde taken uit te voeren. Een fitnote in plaats van een ziektebriefje maakt een gesprek tussen werkgever en werknemer mogelijk over wat wel nog kan. Op die manier verliest een langdurig zieke niet alle contact met de werkvloer”, zegt Bert Mons, gedelegeerd bestuurder van Voka West-Vlaanderen.

De 2 belangrijkste diagnoses bij langdurig zieken zijn psychosociale stoornissen en musculoskeletale aandoeningen. Samen zijn ze goed voor 2/3de van alle gevallen. Precies die aandoeningen bieden vaak wél ruimte voor herstel (op termijn), behandeling of aangepast werk. Ze mogen dus geenszins een eindstation zijn. Een aanpak die inzet op periodieke opvolging en maatwerk kan wellicht duizenden mensen opnieuw perspectief bieden.

Voorstel 3 - Responsabiliseer

Invaliditeit door langdurige ziekte mag niet langer permanent toegekend worden, maar moet onderhevig zijn aan periodieke evaluaties. Zo vermijden we dat mensen te snel en onnodig definitief uit het arbeidsproces verdwijnen. Voka West-Vlaanderen ondersteunt het voorstel van federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke. Het zorgt ervoor dat we het onderscheid scherper maken tussen wie écht permanent arbeidsongeschikt is en wie nog aan de slag kan – eventueel in een andere job, sector of via de formule van gedeeltelijke werkhervatting.

Werkgevers moeten daarin ook hun verantwoordelijkheid opnemen. Veel bedrijven hebben al ervaring met aangepast werk, re-integratietrajecten en opleidingen maar de cijfers tonen duidelijk het verbeterpotentieel. Net zoals langdurig zieken aangepaste begeleiding vragen, kunnen ook werkgevers in deze alle ondersteuning gebruiken.

Vraag het @ Voka

Een prangende vraag? Wij antwoorden binnen de 2 werkdagen!

Stel hier jouw vraag

Artikel uit publicatie

Citymesh
Wiels
Titeca
WV - Accent
ING
SDWorx