Wat houdt de stageverplichting in het secundair onderwijs in?

De stageverplichting werd in 2023 ingevoerd binnen het secundair onderwijs, maar bleef in praktijk vaak dode letter. Met de invoering ervan was er in 2024 een forse toename met duizenden leerlingen die zo’n stage moesten doorlopen. Tegenover 2016-2017 ging het zelfs om 40.000 extra plaatsen die nodig waren. Het gevolg was dat niet elke school voldoende stageplaatsen vond en dat leidde tot demotivatie bij schoolbestuur en leerlingen.

Vanaf 1 september 2025 is er een wijziging in de stageverplichting in het gewoon voltijds secundair onderwijs, waardoor ondernemingen op een laagdrempelige manier studenten uit het voltijds secundair onderwijs kunnen laten kennismaken met de West-Vlaamse arbeidsmarkt.

De aanpassing wordt doorgevoerd omdat de Vlaamse Regering de ambitie heeft om de band tussen onderwijs en arbeidsmarkt structureel te versterken en leerlingen meer praktijkervaring te bieden tijdens hun opleiding, en dat op een manier die haalbaar is voor zowel de leerling als de onderneming.

Werkplekleren breder gedefinieerd dan vroeger

Binnen de nieuwe onderwijsstructuur zijn er naast de verschillende studiedomeinen 3 finaliteiten: arbeidsmarktfinaliteit (voor wie na het behalen van het secundair diploma wil gaan werken), doorstroomfinaliteit (voor wie wil verder studeren in het hoger onderwijs) en dubbele finaliteit (doorstroom- en arbeidsmarktfinaliteit).

In de derde graad van de arbeidsmarktfinaliteit en dubbele finaliteit wordt werkplekleren verplicht: leerlingen moeten minstens 18 halve dagen per schooljaar praktijkervaring opdoen buiten de schoolmuren. In bepaalde studierichtingen (zoals het 6de jaar en 7de specialisatiejaren met arbeidsmarktfinaliteit) moet dit concreet ingevuld worden als een stage.

Werkplekleren wordt breder gedefinieerd dan vroeger: niet alleen klassieke stages tellen mee, maar ook andere vormen van praktijkleren op de werkvloer. Het gaat onder meer om leerlingenstages, observatie- activiteiten, praktijklessen op verplaatsing en externe praktijkopleidingen.

Indien voor een studierichting met een stageverplichting onvoldoende kwaliteitsvolle stageplaatsen beschikbaar zijn, worden scholen aanbevolen om na te gaan welke kwaliteitsvolle vormen van werkplekleren zinvol en haalbaar zijn en die keuze goed te motiveren. Vanuit Voka West-Vlaanderen roepen we onze leden dan ook op om stageplaatsen aan te bieden en zo de kloof tussen onderwijs en arbeidsmarkt verder te verkleinen.

Verdere vragen rond mogelijke samenwerkingen binnen het onderwijs, contacteer gerust joyce.simoens@voka.be.