De Europese Green Deal, strengere rapporteringsregels, druk van klanten én collega’s: duurzaamheid is geen vrijblijvende bijzaak meer voor ondernemingen. En toch stond Europa in maart op de rem met de Omnibus-wetgeving. Maar wat betekent dat concreet op de werkvloer? Voka Oost-Vlaanderen peilde opnieuw bij de deelnemers aan het Voka Charter Duurzaam Ondernemen. Het resultaat? Een verrassend nuchter, maar vastberaden beeld van de Oost-Vlaamse bedrijfswereld.
Foto
Tijdens de uitreiking van het Voka Charter Duurzaam Ondernemen kregen de bedrijven de resultaten voorgelegd.
Enkele kerncijfers
- 71% van de bedrijven geeft aan dat wetgeving hun voornaamste driver is om duurzamer te worden
- 35% van de bedrijven berekende zijn CO₂-voetafdruk volledig, inclusief scope 3
- 51% van de bedrijven krijgt vandaag al vragen van klanten of leveranciers om te beantwoorden aan duurzaamheidscriteria (volgens de CSRD)
“Een duurzame oplossing kost meestal meer.” Dat zegt 44% van de bedrijven die deelnamen aan de bevraging. En toch gaan ze ervoor. Niet uit idealisme, wel uit inzicht. “De return on investment komt er – als je het strategisch aanpakt”, getuigt één van de respondenten. 64 bedrijven van de 89 laureaten namen deel aan de bevraging
Uit het onderzoek blijkt dat duurzaamheid niet langer wordt bekeken als een kost, maar als een hefboom voor groei. Meer dan 60% ziet duurzaamheid als een manier om klantentevredenheid te verhogen. De helft noemt het een motor voor innovatie. En 41% zegt expliciet: “Het helpt ons om nieuw talent aan te trekken.”
Quick wins gaan eruit
De overgang van ‘projectmatige actie’ naar een structureel beleid is in volle gang. Zo werkt 60% van de bedrijven met een actieplan met concrete duurzaamheidsdoelen. Iets minder dan de helft (49%) kijkt ook voorbij de jaargrens en hanteert een meerjarenplan. Toch blijft de volledige opvolging nog een werkpunt: slechts 27% beschikt over een uitgewerkt dashboard met KPI’s.
Maar het bewustzijn groeit snel. Slechts 8% van de respondenten geeft aan géén KPI’s of meetbare doelen te gebruiken. En bedrijven die al langer bezig zijn, tonen het effect: 46% zegt dat de meeste ‘quick wins’ intussen zijn uitgevoerd. Tijd dus voor het échte werk: impact realiseren op strategisch niveau. Dat is ook te zien op de grafiek hieronder met een verdeling tussen hoe bedrijven zichzelf inschalen waar ze staan op strategisch versus operationeel niveau.
CSRD als versneller, maar niet de motor
Opvallend: slechts 25% van de bevraagden is vandaag formeel onderworpen aan de CSRD-rapportering, maar twee op drie bedrijven zijn nu al volop bezig met de implementatie ervan. Niet omdat het moet, maar omdat het klanten verwachten. 51% krijgt al expliciet vragen vanuit de keten over duurzaamheid.
En ook intern leeft het. De belangrijkste motivatie voor duurzaam ondernemen? Geen regels, maar mensen. 65% van de bedrijven zet in op duurzaamheid om collega’s bewuster te maken van hun impact. Dát is cultuurverandering.
Toch blijft communicatie een valkuil. Niemand vindt dat er te veel over duurzaamheid wordt gecommuniceerd. Meer nog: de helft van de bedrijven geeft toe dat ze er nog meer rond zouden kunnen vertellen.
Knelpunten: kennis en keteninzichten
Uiteraard zijn er ook struikelblokken. Naast het prijskaartje van duurzame alternatieven, wijst 19% op een gebrek aan kennis over wat duurzaamheid concreet inhoudt. De wetgeving verandert snel, en bedrijven missen vaak overzicht. 25% noemt de onduidelijke return on investment als rem, terwijl 22% wijst op onzekerheid over het regelgevend kader.
CO2-berekeningen blijven evenwel in opmars. Momenteel heeft 35% zijn voetafdruk volledig doorgerekend, inclusief scope 3 (de indirecte uitstoot via leveranciers en afnemers). Transparantie in de keten blijkt een structurele uitdaging – maar niet onoverkomelijk. 74% deed al minstens een gedeeltelijke berekening en toont de ambitie om verder te gaan.
De les van 2025? Duurzaamheid loont, als je het slim aanpakt
Oost-Vlaamse bedrijven zijn realisten met een toekomstvisie. Wie vandaag investeert in duurzaamheid, oogst morgen klantvertrouwen, drive om te innoveren en trouwe medewerkers.
Of zoals één respondent het samenvatte: “Duurzaam ondernemen vraagt lef. Maar het levert altijd meer op dan je denkt.”
Meer weten over ons aanbod rond duurzaam ondernemen?
Bekijk zeker ook volgende events of opleidingen
