Ondernemingen kunnen vandaag amper uitbreiden in Oost-Vlaanderen omdat er een tekort is aan bedrijventerreinen. Een nieuwe paper van Voka wijst uit dat binnen twee jaar elke beschikbare hectare bedrijfsgrond opgebruikt zal zijn. Voka Oost-Vlaanderen heeft de toekomstige ruimtevraag van ondernemingen in kaart gebracht en daaruit blijkt dat er elk jaar minimaal 50 hectare ruimte voor bedrijvigheid zou moeten bijkomen en dat tot het jaar 2050. Voka vraagt ook om de bouwshift met tien jaar uit te stellen. Anders zullen ondernemingen Vlaanderen links laten liggen.
“Ondernemers zijn de drijvende kracht achter onze economie en zorgen voor welvaart en jobs. Maar zonder een doordacht beleid dreigen we in Oost-Vlaanderen waardevolle groeikansen te missen. Zonder nieuwe bedrijventerreinen hebben ondernemingen geen andere keuze dan weg te trekken en hun groeiplannen elders te realiseren. De Vlaamse regering moet dringend bijkomende ruimte voor bedrijven voorzien en dat naargelang de noden van onze economie. Toekomstige welvaart en tewerkstelling kunnen enkel gecreëerd worden in een gunstig vestigingsklimaat waar ondernemingen letterlijk meer ruimte krijgen”, zegt Geert Moerman, gedelegeerd bestuurder van Voka Oost-Vlaanderen.
Structureel tekort aan bedrijfsgronden
Beschikbare ruimte is een basisvoorwaarde om een bloeiend bedrijf te kunnen opbouwen. Bedrijven botsen in Vlaanderen op een structureel tekort aan ruimte om te ondernemen, te investeren of hun productie aan te passen. In een nieuwe paper brengt Voka de huidige ruimte voor bedrijvigheid in Vlaanderen in kaart en wordt de toekomstige nood aan extra ruimte geobjectiveerd. Daarvoor vond een studie plaats naar de ruimtebehoefte van ondernemingen in Vlaanderen.
Meer dan 1.000 hectare nodig tegen 2050
Het huidige beschikbare aanbod bedraagt in Oost-Vlaanderen slechts 57 hectare (slechts 10% van het Vlaamse totale aanbod). Zonder maatregelen zal dit aanbod binnen twee jaar volledig opgebruikt zijn. In verschillende regio’s zoals in de Vlaamse Ardennen is het actief aanbod – met slechts 12 hectare aan bedrijventerreinen heel schaars. Terwijl de ruimtevraag 173 hectare zal bedragen tegen 2050. De Denderregio heeft momenteel slechts 10 hectare actief aanbod. Tegen 2025 is er naar schatting 264 hectare nodig in deze regio. Bovendien is in Oost-Vlaanderen, behalve in de haven, geen enkel perceel groter dan 5 hectare te vinden.
Voka raamt dat er in Oost-Vlaanderen elk jaar bijkomend ongeveer 50 hectare bedrijfsgronden nodig zullen zijn om aan de stijgende vraag te voldoen en dat tot het jaar 2050. In totaal moet er volgens de berekeningen 1.221 hectare bedrijventerrein bijkomen in Oost-Vlaanderen in de komende 25 jaar. Dat is het minimale scenario. Als we rekening houden met een veranderende ruimtevraag door strengere milieu- en duurzaamheidswetgeving of door een sterkere verankering van onze industrie, dan neemt de ruimtevraag nog meer toe.
Nieuwe terreinen creëren en onbenutte terreinen activeren
Voka Oost-Vlaanderen vraagt dat Vlaanderen dringend werk maakt van een actiever aanbodbeleid dat inzet op de creatie van nieuwe bedrijfsterreinen. Die terreinen moeten in de eerste plaats gecreëerd worden in streken waar de nood het hoogste is. De coördinatie voor de uitgifte van nieuwe terreinen moet op gewestelijk niveau gebeuren.
Oost-Vlaanderen heeft nog een theoretisch aanbod van 470 hectare aan onbenutte bedrijfsterreinen. Die theoretische ruimte is echter onbruikbaar vandaag door tal van beperkingen die een economische ontwikkeling in de weg staan. Per onbenut terrein moet een micro-analyse worden uitgevoerd om de knelpunten in kaart te brengen en nadien weg te werken.
Bouwshift met 10 jaar uitstellen
Voka stelt vast dat Vlaanderen ervoor heeft gekozen om de deadline van de bouwshift reeds in 2040 te plaatsen, terwijl de Europese Unie inzet op 2050 als deadline. Dit houdt in dat we strenger zijn dan in andere lidstaten. Voka vraagt om de bouwshift met tien jaar uit te stellen om zo niet strenger te zijn dan wat Europa vooropstelt.
De Vlaamse bouwshift houdt in dat er vanaf 2040 geen nieuw netto ruimtebeslag meer bijkomt. Het zal met andere woorden onmogelijk worden om vanaf dan nieuwe bedrijventerreinen te creëren. Net om die reden moeten we nu reeds inzetten op meer ruimte om te ondernemen.
Voka Paper
Benieuwd waar in Vlaanderen de nood aan extra bedrijfsruimte het grootst is? Ontdek gedetailleerde cijfers per streek in de nieuwe Voka paper en online via https://www.voka.be/ruimtebehoeftestudie
