Hoe kan je als machinebouwer inzetten op duurzaamheid?

Het is een feit dat er de komende jaren nog meer dwingende maatregelen zullen komen om onze economie duurzamer te maken. In de machinebouw legt men daarvoor uiteraard in de eerste plaats de nadruk op energie-efficiëntie. Maar daar blijft het niet bij. Onder de impuls van de Europese Green Deal wordt ook het zuinig omgaan met materialen steeds belangrijker. Het komt erop aan om er al bij het design van de machine op toe te zien dat die niet alleen energie-efficiënter is, maar ook op gebied van materiaalverbruik een lagere milieu-impact heeft. 

Wij zetten voor je de belangrijkste eco-design principes op een rijtje. 

Materiaalgebruik 

• Vermijd het gebruik van virgin materialen. Streef ernaar om zoveel mogelijk recyclaat in te zetten. De kringloop van metalen als de voornaamste grondstof is al zo goed als gesloten, maar kunststofonderdelen of printplaten vormen vaak wel nog een probleem. 
• Gebruik monomaterialen, om het latere recyclageproces niet in het gedrang te brengen.
• Reduceer het materiaalgebruik in het ontwerp en maak zoveel mogelijk gebruik van lichtgewichtmaterialen. 
• Maak gebruik van materialen die bestand zijn tegen slijtage. 
• Zorg ervoor dat de machine een langere levensduur heeft. Ook op die manier reduceer je het gebruik van materialen en grondstoffen. Wanneer je aan deze strategie een uitgebreide onderhouds- en reparatieservice en/of software updates aanbiedt, evolueer je naar een heus circulair businessmodel en maak je jouw onderneming toekomstbestendig. 
• Onderzoek hoe je tijdens het productieproces zo efficiënt mogelijk gebruik maakt van de materialen en zo weinig mogelijk reststromen genereert. 
• Minimaliseer overbodige verpakking en kies voor duurzame verpakkingsmaterialen. 

Design for disassembly 

• Ontwerp de machine zó dat demontage eenvoudig is. Een dergelijk design biedt namelijk heel wat voordelen: onderdelen zijn vlot repareer- of vervangbaar en na hun levenscyclus kunnen de verschillende materialen zonder veel moeite gescheiden worden, wat recyclage gemakkelijker en goedkoper maakt. Zoek daarom ook naar verbindingssystemen die de demontage niet hinderen. 
• Reduceer zoveel als mogelijk het aantal onderdelen: hoe minder onderdelen, hoe sneller de demontage. 
• Streef naar modulaire concepten met componenten die multi-inzetbaar zijn. 

Labelen

• Label de materialen zodat ze gemakkelijk kunnen worden geïdentificeerd en gescheiden voor recycling. 
• Voorzie de machine op de één of andere manier met recycling-informatie: geef aanwijzingen over hoe en waar de machine na gebruik gerecycleerd kan worden. 

Last but not least: de levenscyclusanalyse (LCA) 

Merk je dat sommige maatregelen elkaar tegenspreken of zie je het bos niet meer door de bomen? Het is inderdaad vaak moeilijk om uit te maken welke ingrepen de meeste milieuwinst opleveren. Om dat te achterhalen, laat je het best vooraf door een expert een levenscyclusanalyse (LCA) van je machine uitvoeren. Daarbij wordt de milieu-impact van een product geëvalueerd in elke levensfase, van grondstofwinning tot afvalverwijdering. De data die je op die manier verzamelt, stellen je in staat om de juiste designbeslissingen te nemen.