Nu de industrie en de globale maatschappij almaar nadrukkelijker gedigitaliseerd zijn, is het belangrijk dat het juridisch kader daarop is afgestemd. Matthias Vierstraete, partner bij Deloitte Legal, spitst zich sinds jaar en dag toe op IT- en IP-rechten (intellectuele eigendom). “Zeker voor ondernemingen die (digitaal) innoveren en daardoor vrij snel internationaal actief kunnen zijn, is het in regel zijn met die juridische aspecten essentieel om hun investeringen te kunnen valoriseren.”
De IP- en IT-afdeling van Deloitte Legal focust zich op 3 rechtsdomeinen. “IP gaat onder meer over merken-, octrooi- en auteursrechten en bedrijfsgeheimen. IT-rechten behelzen thema’s zoals softwareontwikkeling, digitalisering, online platformen en cloud computing. Ten derde heb je nog datarechten; dat gaat over persoons- en niet-persoonsgebonden data. In elk van die domeinen is het in overeenstemming zijn met de rechtsregels noodzakelijk om het potentieel van dergelijke innovaties ten volle te benutten. Het is cruciaal om je dienst, je product en je reputatie te beschermen.”
De Europese Unie heeft een digitale strategie uitgestippeld die zich naar recente regelgeving vertaalt. “Voorbeelden daarvan zijn de AI Act, de Data Act en NIS2 (update van regelgeving over cybersecurity, nvdr). Daar zal het niet bij blijven: er zal de komende jaren nog heel wat op ons afkomen. Soms hoor ik wel eens dat die verregaande digitale regels innovaties zouden beknotten, maar ze zijn erg belangrijk om binnen Europa een gelijk speelveld te creëren. Ook bedrijven uit andere continenten die in Europa actief willen zijn, moeten eraan voldoen.”
Gelijk speelveld creëert lusten en lasten.
Eengemaakte datamarkt
De EU-regelgeving moet leiden tot een geharmoniseerde wetgeving rond digitalisering in alle lidstaten, al kan die her en der wel wat afwijken. “De GDPR-wetgeving was een pionier in een zo uniform mogelijke EU-regelgeving die zelfs mondiale navolging heeft gekregen. De AI-regels beogen hetzelfde. Akkoord, daar gaan behoorlijk wat administratieve formaliteiten (zoals de documentatieplicht) mee gepaard, maar dat is noodzakelijk om de veiligheid van AI-systemen te verzekeren. Dat komt de gebruikers ten goede.”
Het is de intentie van Europa om een eengemaakte EU-markt voor data te creëren. “Dat impliceert dat sectoren en landen tot nu toe afgeschermde data onder bepaalde voorwaarden zullen moeten vrijgeven, onder meer om AI-systemen beter te kunnen voeden of trainen. Enerzijds zullen bedrijven bepaalde data dus moeten delen, anderzijds krijgen ze ook toegang tot extra informatie waarmee ze nieuwe datasets kunnen bouwen, wat dan weer tot innovaties kan leiden”, besluit Matthias Vierstraete.
Business Club Legal
IP- en ICT-rechten komen regelmatig aan bod in de Business Club Legal van Voka. “Daarin komen we 6 keer per jaar met circa 20 bedrijfsjuristen samen om op een informele manier actuele thema’s te bespreken en kennis te delen. Ook ‘legal tech’ (technologie die de jurist ondersteunt) komt regelmatig aan bod”, vertelt Matthias Vierstraete, die als mentor van de Business Club fungeert.