Diverse Belgische regeringen hebben in het verleden regularisatierondes georganiseerd om niet-aangegeven geld uit het buitenland te repatriëren. Vandaag is het nog steeds mogelijk om spontaan oude vermogens, waarvan de oorsprong niet aantoonbaar wit is, te regulariseren maar de heffing bedraagt intussen 40% op het fiscaal verjaard kapitaal. Eind 2023 dooft die regeling echter uit. De tijd dringt dus om middelen waar nog een fiscale vlieg op zit, te regulariseren.
Vroeger hadden heel wat Belgische ondernemers bankrekeningen in Luxemburg of Zwitserland, met een vermogen dat niet bij de fiscus was gemeld. Een aantal buitenlandse en zelfs Belgische banken en vermogensbeheerders hadden daar hun businessmodel rond gebouwd. Maar door opgedreven controles, strengere bankregels en meer internationale samenwerking werd het net rond deze verborgen inkomsten de afgelopen decennia steeds meer gesloten.
De Belgische regeringen boden verscheidene keren de mogelijkheid om dat zwarte of grijze geld te regulariseren tegen een gunstig tarief. De betrokken families konden hun geld repatriëren en het leverde de schatkist tegelijk een aardige stuiver op. De laatste grote regularisatieronde dateert van 2013. Enkel niet-aangegeven inkomsten, die fiscaal niet verjaard waren, konden toen worden geregulariseerd tegen een heffing van 4 à 5 % op het kapitaal. In totaal werden meer dan 17.000 dossiers voor fiscale amnestie ingediend.
Het probleem bij die dossiers is dat de inkomsten wel werden geregulariseerd, maar niet het kapitaal. Dat kon ook niet, aangezien de wet toen die mogelijkheid niet bood. In 2015 werd de wet evenwel aangepast en vormt dat oude kapitaal opnieuw een probleem. In een bepaalde, overigens nog niet voor een rechtbank getoetste visie, zou het verder aanhouden van dat geld, zowel in België als in het buitenland witwassen zijn, een strafrechtelijk misdrijf dat slechts begint te verjaren als het vermogen op is of als het volledig werd geregulariseerd. Nieuwe complianceregels stellen de banken sinds 2018 voor hun verantwoordelijkheid in de strijd tegen fiscale fraude. Zo moeten ze bij een transactie steeds nagaan of het geld aan de oorsprong wel wit was, wat veel verregaander is dan de niet-fiscaal verjaarde inkomsten.
Geblokkeerde bankrekeningen
Wij werden dan ook al geconfronteerd met vragen van cliënten die geld overschreven van een buitenlandse naar een Belgische bankrekening en hun rekening plots door de bank geblokkeerd zagen. Er wordt hen gevraagd aan te tonen dat de inkomende overschrijving wit geld is, niet alleen naar de inkomsten maar ook naar de oorsprong ervan. Als Belg heb je immers een zogenaamde ‘documentatieplicht’: je moet de oorsprong van je vermogen kunnen bewijzen. Voor niet-aangegeven inkomsten is dat uiteraard onmogelijk, maar dat geldt evenzeer voor vermogen dat decennia geleden opgebouwd werd, maar waar geen papieren bewijzen meer van zijn. Indien er geen bewijs is, gebeurt het dus dat de bank de rekening afsluit. De klant krijgt zijn saldo dan mee op een cheque of het geld wordt naar de deposito- en consignatiekas gestuurd en de klant moet zelf een oplossing zoeken. Uiteraard kan je dan ook niet meer bij een andere bank terecht, wat leidt tot een uitzichtloze situatie.
De tijd dringt
Dergelijke situaties dreigen zich straks nog meer te gaan stellen: ook in het buitenland worden de complianceregels voor banken allicht strenger. En eind 2023 verloopt de deadline voor de huidige spontane regularisatieronde. Nu geldt een belasting van 40% als je spontaan naar de fiscus trekt. Ik begrijp dat dat een zware dobber is voor mensen die nog met zwart of grijs geld zitten, maar beter 60% geld in handen waarmee je vrij kan doen wat je wil, dan 100% geld dat je niet kan uitgeven en waarvoor je zelfs vervolgd kan worden.
De tijd dringt dus. Want als de regularisatieronde erop zit, rest enkel nog een procedure via het parket, met een totale heffing die al snel 65% bedraagt.
Hetzelfde geldt trouwens voor tak 21- of tak 23-verzekeringen in binnen- of buitenland en onroerend goed in het buitenland dat werd verworven met geld dat aan de oorsprong niet zuiver was. Idem voor goud dat in je kluis ligt. De regularisatiecommissie is in dit laatste nog vrij coulant. Als je de datum van het openen van de kluis op naam van de eigenaar van het goud kan aantonen, zal die datum worden genomen om de waarde van het goud te bepalen waarop dan 40% regularisatieheffing verschuldigd is. Op zoek dus naar bewijsmiddelen van de opbouw van je vermogen, je zal dat nog vaak nodig hebben.
Mark Delboo
