Handelstarieven Trump kunnen onze regio 980 miljoen euro kosten

Al sinds zijn inauguratie op 20 januari 2025 zorgt Donald Trump voor onrust op de internationale markten. Hij stapte uit het klimaatakkoord van Parijs, ging openlijk de strijd aan met buurlanden Mexico en Canada, dringt aan op drastische verhogingen van de Europese defensie-uitgaven en voerde een invoerheff ing van 25% in voor auto’s en halfgeleiders. En op 2 april, de door hem uitgeroepen Liberation Day, deed hij er nog een forse schep bovenop. Hij voerde wederkerige handelstarieven in, waardoor hij op quasi alle producten die de Verenigde Staten binnenkomen een taks gaat heffen. Voor de Europese Unie legt hij het tarief op twintig procent. “Deze tarieven zijn uiteraard extreem en dus voor niemand goed nieuws”, vertelt Peter Vanden Houte. “Maar helemaal verrassend kunnen we deze evolutie ook niet noemen. Al onder Biden voerden de Verenigde Staten een veel meer protectionistische koers. Hij deed dit door gigantische subsidieprogramma’s op te zetten, die de eigen bedrijven in Amerika moesten houden, maar die ook buitenlandse bedrijven naar de Verenigde Staten moesten lokken. Trump kiest met zijn importtarieven en forse uitspraken, geheel volgens zijn gekende stijl, voor een openlijke strijd. Maar het mag duidelijk zijn dat de Amerikanen het gehad hebben met het globalisme en dat dit beleid niet snel volledig teruggedraaid zal worden.” 

Terugval groei

Volgens de eerste berekening van Voka Mechelen-Kempen kan de impact van de afgekondigde invoerheff ingen – die ingingen op 9 april – oplopen tot 2 procent van het bruto binnenlands product. Voor onze regio kan de impact oplopen tot 980 miljoen euro. “Het is sowieso te vroeg om echte conclusies te trekken”, verduidelijkt Peter Vanden Houte. “In welke mate zijn de genoemde tarieven defi nitief en wijzigt Trump de komende tijd de lijst met producenten die zijn vrijgesteld nog? Op dit moment lijkt de farmaceutische industrie, die het grootste gewicht heeft in de export naar de VS, de dans te ontspringen. Dit zou echter slechts uitstel van executie kunnen zijn, want Trump broedt nog op tarieven voor een aantal specifieke sectoren. Na farma, zijn de chemische sector, producenten van basismetalen en oliegerelateerde producten en de voedingssector de belangrijkste exportsectoren naar de VS. We mogen ons zeker niet blindstaren op enkel de rechtstreekse export naar de VS. Want er zijn ook heel wat bedrijven die onrechtstreeks uitvoeren. Uit een studie die we bij ING uitvoerden, blijkt dat één jaar tarieven van 25% in België een verminderde economische groei van 0,3% tot gevolg zou hebben. Als je dan weet dat we normaal rond de 1% groei realiseren, dan is dat – ook bij de 20% die het momenteel is – toch een stevige terugval.”

Krachten bundelen

Volgens Peter Vanden Houte is het van cruciaal belang dat we vanuit Europa op een intelligente manier op deze importheffingen reageren. “We moeten kost wat kost een totale handelsoorlog vermijden”, weet de econoom. “Want in dat geval zullen er alleen maar verliezers zijn. Trump hoopt op korte termijn door de importtarieven extra inkomsten en investeringen naar de Verenigde Staten te loodsen. Maar gaan die gevolgen duurzaam zijn? George W. Bush voerde in 2002 stevige importtarieven in op staal. Deze maatregel heeft uiteindelijk meer jobs gekost dan opgeleverd. En wanneer je de reacties van de Amerikaanse beurzen zag, vlak na het afkondigen van de nieuwe tarieven van Trump, dan lijken ze opnieuw niet in een positieve afloop te geloven. Persoonlijk geloof ik daarom niet in draconische tegenmaatregelen. De kaart van wereldwijde vrijhandel spelen, blijft essentieel voor een zeer open economie. 

Daarnaast moet de Europese Unie zich – meer dan ooit – verenigen en de krachten bundelen. We moeten zelf terug meer gaan produceren, de daarvoor nodige grondstoffen zoveel mogelijk lokaal aankopen en op zoek gaan naar nabije afzetmarkten. Dat is economisch een goede zaak, maar ook ecologisch én strategisch. Want hoe korter de afstanden, hoe zekerder de aan- en afvoer. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat we alleen maar lijdzaam moeten toekijken op wat er gebeurt. Met goed gekozen speldenprikken – uitgedeeld door de Europese Unie – tonen we ook onze weerbaarheid. Zo is het bijvoorbeeld niet ondenkbaar dat Europa de pijlen gaat richten op de Amerikaanse dienstensector.”

Trumpsession

Positief voor Europa is het feit dat de Amerikaanse consumenten zich stilaan heel wat zorgen maken over de aanpak van hun president. “De Amerikanen beginnen te beseffen dat de vele importheffingen voor duurdere prijzen bij hen in de winkel gaan zorgen”, stelt Peter Vanden Houte. “Ook kleinere Amerikaanse bedrijven en de boeren maken zich meer en meer zorgen. Ze zien hun kosten stijgen en vrezen dat ze hun producten op termijn in het buitenland niet meer kwijt gaan geraken. De kans op een recessie in de VS neemt hierdoor zeker toe, de kranten spreken bijvoorbeeld al over Trumpsession. In verschillende grote steden hebben we intussen ook al demonstraties gezien tegen het beleid van de president. Dit zijn allemaal elementen die de komende tijd invloed gaan hebben op de onderhandelingen die ongetwijfeld volop aan de gang zijn.”