In 2027 is de nu beschikbare ruimte voor bedrijven volledig op in de regio Mechelen-Kempen. Dat blijkt uit een nieuwe studie van Voka Mechelen-Kempen. De studie brengt voor de allereerste keer de vraag naar grond vanuit de bedrijven voor de komende 25 jaar in kaart. "Al in 2040 blijkt de vraag 15 keer groter te zijn dan het huidige aanbod. Als we willen blijven groeien als regio is er werk aan de winkel. We pleiten daarom voor uitstel van de bouwshift: van 2040 naar 2050", zegt Tom Laveren van Voka Mechelen-Kempen.
In de grafiek hierboven is het duidelijk: in 29 van de 39 gemeenten in de regio Mechelen-Kempen is er vandaag géén onmiddellijk beschikbare paarse grond meer. Paarse grond die bedoeld is voor bedrijven en industrie. Alleen in Geel en Sint-Katelijne-Waver is er meer dan 5 hectare beschikbaar. De cijfers zijn een foto van de huidige situatie. Een aantal steden en gemeenten hebben nog plannen om ruimte vrij te maken.
"Dat moeten steden en gemeenten dan ook dringend doen. We krijgen geregeld vragen binnen van grote bedrijven die op zoek zijn naar ruimte. Om een nieuwe vestiging op te zetten of om uit te breiden. Als we onze regio niet uit de markt willen prijzen, moeten we snel gronden heractiveren", zegt Tom Laveren, gedelegeerd bestuurder van Voka Mechelen-Kempen.
15 keer groter
Voor de allereerste keer heeft Voka Mechelen-Kempen de 'ruimtebehoefte' van bedrijven voor de komende 25 jaar (tot 2050) in beeld kunnen brengen. Voor 2040 is er in het arrondissement Turnhout nood aan 454 hectare, tegen 2050 742 hectare. In het arrondissement Mechelen is dat 241 hectare (2040) en 394 hectare (2050). "Opgeteld voor beide regio's is dat tegen 2040 695 hectare. Dat is 15 keer meer dan het huidige en onmiddellijke aanbod van 45 hectare. Gelukkig zijn er ook nog andere gronden, maar die zijn niet onmiddellijk beschikbaar. Daar moeten provincie en steden en gemeenten wel snel werk van maken. Want binnen nu en 2 jaar is het aanbod volledig op", zegt Guy Beyens, expert Ruimtelijke Ordening van Voka Mechelen-Kempen.
Hoe groot de nood is, blijkt uit de cijfers. Zo is er elk jaar (tot 2025) vraag naar bijna 45 hectare bijkomende 'paarse' grond: 28,5 hectare (arrondissement Turnhout) en 15 hectare (arrondissement Mechelen).
Beperkingen
De regio Mechelen-Kempen heeft nog een theoretisch aanbod van 1.153 hectare aan onbenutte bedrijfsterreinen. Die zouden in principe de toekomstige vraag aan gronden kunnen opvangen. Maar dat is theorie. In de praktijk zitten op die gronden veel beperkingen. Zo zijn ze te watergevoelig, zijn ze niet goed ontsloten of hebben ze momenteel een andere functie. "Als we met een realistische bril kijken dan is er een potentieel aanbod van 793 hectare in de hele regio Mechelen-Kempen. 429 hectare kan binnen dit en 5 jaar beschikbaar zijn. Maar dat is het meest positieve scenario. Dan moeten alle beleidsniveaus meewerken. En snel", zegt Tom Laveren van Voka Mechelen-Kempen.
Uitstel bouwshift
Voka stelt vast dat Vlaanderen ervoor heeft gekozen om de deadline van de bouwshift al in 2040 te plaatsen, terwijl de Europese Unie inzet op 2050 als deadline. "Dit houdt in dat we strenger zijn dan in andere lidstaten. Voka vraagt om de bouwshift met tien jaar uit te stellen om zo niet strenger te zijn dan wat Europa vooropstelt", zegt Wim Brillouet, directeur Belangenbehartiging van Voka Mechelen-Kempen. "De Vlaamse bouwshift houdt in dat er vanaf 2040 geen nieuw netto ruimtebeslag meer bijkomt. Het zal met andere woorden onmogelijk worden om vanaf dan nieuwe bedrijventerreinen te creëren. Net om die reden moeten we nu al inzetten op meer ruimte om te ondernemen. We gaan de komende weken en maanden hierover in gesprek met de provincie Antwerpen en de 39 burgemeesters en schepenen in de regio."
