Toegegeven, het klinkt cynisch. Terwijl onze (federale) politici bijna dagelijks demonstreren hoe wankel bestuur kan zijn, kom ik hier pleiten voor… goed bestuur. Aan mij is hoegenaamd geen stand-up comedian verloren gegaan, maar toeval bestaat niet... Voor ondernemers is dit echter géén grap. In een omgeving waar onzekerheid, snelle veranderingen en complexiteit elkaar versterken, wordt degelijk bestuur één van de weinige ankers die echt houvast bieden.
Ondernemen anno 2025 betekent navigeren tussen nieuwe wetgeving, strengere verwachtingen rond transparantie en duurzaamheid, digitalisering, geopolitieke schokken en een arbeidsmarkt die piept en kraakt. De moderne bedrijfsleider is strateeg, motivator, risicobeheerder en toekomstarchitect tegelijk. Dat is simpelweg te veel voor één paar schouders – en eigenlijk kan het ook niet meer alleen. Daarom is goed bestuur geen formaliteit, maar een strategische keuze. Het begint bij de fundamenten: voldoen aan de hard law, het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen, de statuten, interne afspraken. Maar wie daar stopt, blijft steken in basisveiligheid. Soft law – principes, gedragscodes en duidelijke governanceafspraken – zorgt voor richting, structuur en professionalisering. Ze nodigen ondernemers uit om na te denken over rolverdeling, transparantie, waarden en de langetermijnkoers van de onderneming.
Daarbovenop komt de realiteit van duurzaamheid. Europese richtlijnen zoals CSRD en CSDDD verplichten grote bedrijven tot doorgedreven rapportering over mens, milieu en waardeketen. Kmo’s vallen er niet altijd rechtstreeks onder, maar voelen wel de druk: klanten, banken, investeerders en partners verwachten steeds vaker inzicht in ESG-prestaties. Dat is het doorsijpeleffect. Goed bestuur maakt die verwachtingen niet zwaarder, maar beheersbaar, en helpt om inspanningen zichtbaar, meetbaar en geloofwaardig te maken.
Goed bestuur brengt helderheid in complexiteit, rust in turbulente tijden en richting in groei.
Bert Mons, Gedelegeerd bestuurder
Tegelijk mag, moet governance gezien worden voor wat het écht is: een groeimotor. Deugdelijk bestuur tilt ondernemingen naar een hoger niveau van professionaliteit, focus en waardecreatie. Waar governance vroeger soms als verplicht nummer werd beschouwd, is het vandaag een hefboom voor innovatie, vertrouwen en toekomstbestendigheid. Een raad van advies biedt een laagdrempelige manier om externe expertise binnen te halen en strategische keuzes te scherpen. Voor ondernemingen die verder doorgroeien, brengt een raad van bestuur met externe leden structuur, rust en continuïteit. Het is de stap van eenzaam leiderschap naar gedeeld strategisch inzicht. De boodschap daarbij is helder: durf te vertrouwen, durf te delegeren, durf samen koers te zetten. Want goed bestuur begint bij de juiste mensen rond de tafel; mensen die aanvullen, uitdagen en versterken.
Veel ondernemers herkennen het: het is soms eenzaam aan de top. Precies daar bewijst externe expertise haar waarde. Een onafhankelijke bestuurder of adviseur kijkt anders, vraagt door, stelt lastige maar nodige vragen en maakt beslissingen sterker. Kmo’s die hiermee aan de slag gaan, getuigen van meer stabiliteit, meer groei, minder conflicten en een professioneler imago richting banken, investeerders en medewerkers. En minstens even belangrijk: governance draait niet alleen om structuren, maar ook om waarden en gedrag. Een duidelijk charter helpt verwachtingen af te lijnen en zorgt voor wederzijds respect en gedragen besluitvorming – cruciaal voor elke onderneming die vooruit wil.
Waarom dit alles zo belangrijk is? Omdat goed bestuur helderheid brengt in complexiteit, rust in turbulente tijden en richting in groei. Omdat het niemand ooit slechter heeft gemaakt om beter geïnformeerd te beslissen. En omdat elke onderneming die toekomstgericht wil bouwen sterker staat met structuur, gedeelde intelligentie en professioneel leiderschap, wat er politiek ook gebeurt.
Wie hiermee aan de slag wil of wie vragen heeft over hoe zij of hij een eigen governance-traject vorm kan geven, kan altijd contact opnemen met Voka. We denken graag mee en ondersteunen ondernemers bij elke stap, van eerste reflectie tot concrete realisatie.
