Landen bedienen zich van handelstarieven om markten te beschermen of inkomsten te genereren. Behalve die tarieven regelen ook niet-tarifaire afspraken de buitenlandse handel. Alles bij elkaar is export best wel complex en halen bedrijven zelden het maximum uit hun inspanningen. Ruben Dewitte, econoom bij ING en gastprofessor in de economie aan de UGent, licht toe.
Sinds de Tweede Wereldoorlog zijn de internationale handelstarieven na de oprichting van de General Agreement on Tariffs and Trade (GATT, 1947) en later de World Trade Organisation (WTO, 1995) fors afgenomen. Toch legt Donald Trump de wereld hoge algemene invoertarieven op, weliswaar om het begrotingstekort van circa 6% in de VS terug te dringen.
Ruben Dewitte: “Sommige waardeketens verleggen zich dan om die handelstarieven te omzeilen. Zo voert China via Vietnam goederen in de VS in. Europa van zijn kant rondt handelsdeals versneld af en maakt nieuwe afspraken, met India, Indonesië, Mercosur, Mexico…”
In- en uitvoer diversifiëren
“De voorbije decennia wonnen vooral die andere, niet-tarifaire handelsafspraken aan belang”, vervolgt Dewitte. “Op het vlak van standaarden voor productie, veiligheid, hygiëne, milieu, recycling… Maar nieuwe deals zorgen voor extra kansen en extra volatiliteit. Willen bedrijven zich tegen een onzekere toekomst – ook vanwege geopolitieke spanningen – wapenen, dan is diversificatie noodzakelijk, zowel bij de invoer van grondstoffen als bij de export van producten.” De afspraken over allerlei productiestandaarden (zoals de CE-normering) wegen weleens door. Het is niet omdat je een product succesvol in Duitsland verkoopt, dat je er Frankrijk mee binnenkomt. Tegelijk weten bedrijven vaak niet dat ze met geringe aanpassingen aan hun product wel andere landen overtuigen. Dewitte: “Een studie van Buitenlandse Handel toont aan dat nogal wat Belgische exporterende bedrijven niet op de hoogte zijn van alle regels, daardoor douanedocumenten niet correct invullen en zo tariefverlagingen mislopen.”
Kansrijke afzetmarkten
Het IMF berekende dat de fragmentatie op beleidsniveau in de Europese Unie het equivalent van circa 44% aan invoertarieven bedraagt. “Onze bedrijven verwezenlijken dus een quick win als ze zich op hun nabije natuurlijke handelspartners, de Europese interne markt, richten en zich door het labyrint een weg banen.” Daarna kunnen ze aan andere, grotere afzetmarkten denken. “Europa exporteerde in 2024 voor liefst 540 miljard euro naar de VS. Zijn de invoertarieven er te hoog, dan hebben Europa en bijvoorbeeld Canada, Mexico of China de mogelijkheid om handelspartners te worden. Voor advies in de complexe exportmaterie kunnen ondernemingen terecht bij Flanders Investment & Trade, Voka of andere organisaties.”
Strategisch navigeren in een gefragmenteerde wereld
In een wereld waarin geopolitieke spanningen, handelsconflicten, valutavolatiliteit en veranderende regelgeving elkaar in snel tempo opvolgen, sta je als bedrijfsleider voor een complexe uitdaging: hoe neem je robuuste strategische beslissingen in een steeds onvoorspelbaardere omgeving? In het Lerend Netwerk Geostrategisch Ondernemen krijg je concrete tools, methodieken, best practices voorgeschoteld en spar je met ondernemers die in hetzelfde schuitje zitten. Het traject gaat van start op 27 november.
