Digitale tools spelen een steeds grotere rol in de gezondheidssector, maar veel professionals worstelen nog met de vraag hoe ze die technologie zinvol kunnen inzetten in hun werk. De nieuwe banaba e-Health van Howest wil daar verandering in brengen. “We leiden geen datawetenschappers op, maar professionals die technologie op een doordachte manier inzetten voor een betere gezondheid” zegt Laurent Degroote, curriculumcoördinator van de opleiding en coördinator van het Digital Health Lab van Howest.
Voor gezondheidsprofessionals die digitaal het verschil willen maken
De banaba e-Health is nieuw in het hoger onderwijslandschap en richt zich op professionals uit zorg, welzijn en gezondheid die al een diploma en/of werkervaring hebben. “Onze instroom is daarom erg breed: van personal trainers en coaches tot diëtisten, ergotherapeuten en andere zorgprofessionals. We leren hen welke digitale tools en data-oplossingen bestaan en hoe ze die zinvol kunnen inzetten binnen hun eigen praktijk,” vertelt Laurent.
De opleiding speelt in op een duidelijke nood in het werkveld. “We merken dat er veel sterke inhoudelijke expertise is in die sectoren, maar dat het luik digitalisering en datagebruik vaak ontbreekt. Nochtans kunnen net die vaardigheden zorgen voor meer efficiëntie en kwaliteit in de praktijk,” vult Laurent aan.
Die vertaalslag naar de praktijk is meteen ook de rode draad doorheen het programma, met een nauwe samenwerking tussen studenten, bedrijven, zorg- en gezondheidsorganisaties en onderzoeksprojecten. “Projecten kunnen vertrekken vanuit de eigen praktijk van de student, maar ook vanuit samenwerkingen met partners uit ons netwerk. De voorkeur gaat uit naar projecten die aansluiten bij de eigen praktijk van de student, zodat de meerwaarde ook na de opleiding behouden blijft,” legt Laurent uit.
We merken dat er veel sterke inhoudelijke expertise is in die sectoren, maar dat het luik digitalisering en datagebruik vaak ontbreekt.
Laurent Degroote, Curriculumcoördinator Banaba e-Health Howest
Preventie als rode draad in digital health
Ook binnen het Digital Health Lab van Howest, dat Laurent coördineert, komen onderzoek, onderwijs en dienstverlening samen. Vanuit dat expertisecentrum ontstaan regelmatig samenwerkingen met sport-, gezondheids- en zorgorganisaties en bedrijven rond één centraal doel: onderzoeken hoe digitale technologie kan bijdragen aan een gezondere levensstijl.
Binnen dat lab ligt de nadruk sterk op preventie en een gezonde levensstijl. “Dat is echt onze insteek,” vertelt Laurent. “Idealiter richten we ons op primaire preventie, voorkomen dat mensen ziek worden, maar ook secundaire, meer intensieve vormen van preventie komen aan bod. We onderzoeken hoe digitale technologie kan helpen om mensen te ondersteunen in voldoende en kwalitatief slapen, gezond eten, voldoende bewegen en mentaal welzijn. Dat zijn onze vier grote thema’s.”
Die preventiegerichte visie vloeit ook door in de banaba e-Health, al is de inhoud daar breder. “De methodiek, leren werken met digitale tools en data, staat centraal,” legt Laurent uit. “De concrete inhoud of doelgroep brengen de studenten zelf in. Een ergotherapeut zal andere toepassingen verkennen dan een personal trainer, en dat is net de sterkte van de opleiding.”
4 pijlers voor een toekomstgericht gezondheidspraktijk
Howest bouwde de banaba e-Health op rond 4 pijlers. De eerste pijler, context, helpt studenten de bredere wereld van digital health te begrijpen, van trends en regelgeving tot maatschappelijke evoluties. Daarnaast is er een stevige basis in data: studenten leren data verzamelen, analyseren en visualiseren. “We leiden geen datawetenschappers op,” zegt Laurent, “maar studenten moeten wel met data kunnen werken en inzichten kunnen vertalen naar cliënten of patiënten.”
Een derde luik focust op digitale tools. Studenten maken kennis met bestaande toepassingen op de markt en leren via no-code software ook zelf eenvoudige websites, platformen of apps bouwen. Tot slot ligt de klemtoon sterk op toepassing in de praktijk. “Een digitale oplossing ontwikkelen is één ding, maar ze effectief gebruiken binnen een organisatie is vaak de grootste uitdaging,” benadrukt Laurent.
Digitale zorg brengt onvermijdelijk ethische en juridische uitdagingen met zich mee.
Laurent Degroote, Curriculumcoördinator Banaba e-Health Howest
Tussen technologie en verantwoordelijkheid
De digitalisering van de zorg biedt enorme kansen, maar roept tegelijk fundamentele vragen op. Hoever willen we gaan met technologie in een mensgerichte sector? En wat betekent privacy wanneer data steeds centraler staan?
“Digitale zorg brengt onvermijdelijk ethische en juridische uitdagingen met zich mee,” zegt Laurent. “Daarin behandelen we thema’s als GDPR, de Europese AI Act en de Medical Device Regulation. Maar we gaan verder dan regels alleen. Ethiek gaat ook over waarden: wat kan technologisch, en wat wil je als gezondheidsprofessional doen?”
Ook het vraagstuk van data-eigenaarschap krijgt steeds meer gewicht. Laurent verwijst naar voorbeelden als Solid-technologie, waarbij gebruikers zelf controle houden over hun persoonlijke gegevens. “Het gaat er niet enkel om data veilig op te slaan, maar ook om te bepalen wie ze beheert en waarom,” benadrukt hij.
Volgens Laurent is databewustzijn een essentieel onderdeel van digitale zorg. Daar leggen we echt de nadruk op.”Die bewustwording wordt ook heel concreet gemaakt in de opleiding. “In de module Database and Data Management worden studenten echt gedrild in datageletterdheid: ze leren nadenken over wat data zijn, hoe je ze veilig opslaat en welke implicaties dat heeft,” zegt Laurent. “Databewustzijn is de toekomst. En dat gaat niet alleen over technologie, maar ook over regelgeving, zowel op Vlaams als Europees niveau.”
Technologie is nooit een doel op zich, maar een middel om een concrete probleemstelling aan te pakken, en soms is het net géén oplossing.
Laurent Degroote, Curriculumcoördinator Banaba e-Health Howest
Van weerstand naar meerwaarde
De visie van Howest sluit aan bij een bredere evolutie in de sport-, welzijns- of gezondheidssector. Waar technologie vroeger nog op scepsis stootte, groeit vandaag het besef dat digitalisering net kan bijdragen aan meer kwaliteit en efficiëntie. “We merken dat de weerstand tegen technologie in deze sectoren afneemt,” zegt Laurent. “Digitalisering wordt steeds vaker gezien als een manier om de kwaliteit van gezondheidszorg te verbeteren. Onze afgestudeerden worden brugfiguren, ze begrijpen zowel de taal van gezondheid als die van de technologie.”
Toch blijft er in het werkveld een duidelijke kloof in digitale vaardigheden. “Veel professionals hebben nog onvoldoende kennis om die technologie echt te vertalen naar hun praktijk,” legt Laurent uit. “Daar willen wij een brug helpen slaan. Technologie is nooit een doel op zich, maar een middel om een concrete probleemstelling aan te pakken, en soms is het net géén oplossing. Die kritische houding proberen we studenten vooral mee te geven.”
Naar een bewuste digitale gezondheidspraktijk
Tot slot blikt Laurent vooruit. “Wat ik hoop,” zegt hij, “is dat onze studenten technologie leren inzetten vanuit een reële nood, niet omdat het hip is. Dat ze kritisch blijven, maar ook nieuwsgierig. Als ze daardoor mensen kunnen helpen gezonder te leven, dan is onze missie geslaagd.” De ambitie van de banaba e-Health reikt verder dan technologische kennis alleen. Het draait om bewust leren omgaan met data en digitale gezondheidstoepassingen, steeds vertrekkend vanuit een concrete uitdaging en met technologie die echt het verschil maakt. “Als studenten na de opleiding effectief met digitale tools en data aan de slag kunnen in hun eigen praktijk,” besluit Laurent, “dan is onze opzet geslaagd.”
