Het havenplatform Zeebrugge speelt vandaag een centrale rol in zowel de economische als de geopolitieke dynamiek van het Europese continent. Tijdens de Lentereceptie van Apzi-Voka West-Vlaanderen op 29 april 2025 riep voorzitter Marc Adriansens beleidsmakers op om dringend werk te maken van extra beveiligingsmaatregelen en een performante ontsluiting van het havenplatform. “Wie gelooft in een veilig en weerbaar Europa, moet ook investeren in Zeebrugge”, klonk het duidelijk.
Zeebrugge is vandaag niet alleen een economische motor, maar ook een cruciale logistieke draaischijf voor NAVO-operaties. Militaire eenheden, voertuigen en materieel worden via de haven aangevoerd en verspreid binnen Europa. “Deze positie is een belangrijke troef van het havenplatform, maar maakt het ook een potentieel doelwit. De bescherming van kritieke en strategische infrastructuur zoals de LNG-terminal, sluizen, terminals en onderzeese pijpleidingen is dan ook van vitaal belang,” stelt Marc Adriansens, voorzitter van Apzi-Voka West-Vlaanderen.
Apzi-Voka vraagt daarom een versnelde inzet van mobiele luchtafweersystemen via het Vlaamse Vrijstellingsbesluit, zodat trage vergunningstrajecten worden vermeden. Ook op zee is versterking noodzakelijk. Een permanent gestationeerde Emergency Response Towing Vessel (ERTV) moet in staat zijn om snel te reageren bij incidenten die de toegang tot de haven en de Noordzee-infrastructuur bedreigen. Naast veiligheid is ook de ontsluiting van het havenplatform een absolute prioriteit. Investeringen in infrastructuur zijn essentieel om de economische én militaire rol van Zeebrugge waar te maken. Apzi-Voka juicht de geplande opwaardering van de N49 tot volwaardige snelweg toe en vraagt om deze plannen nu voortvarend uit te rollen. Daarnaast blijft een derde rijstrook op de E403 van strategisch belang. Deze snelweg verbindt de haven niet alleen met het binnenland, maar ook via Kortrijk en Doornik met het NAVO-commandocentrum SHAPE in Casteau. Een vlottere verbinding doorheen West-Vlaanderen en richting Frankrijk is onmisbaar voor militaire en economische mobiliteit.
Ook de maritieme toegankelijkheid moet worden gevrijwaard. De realisatie van de Nieuwe Sluis Zeebrugge is daarvoor essentieel. Verder vragen we bijkomende investeringen in de binnenvaart via het Kanaal Gent-Oostende en de Brugse Ringvaart, evenals de concrete uitrol van de langverwachte Vlaamse Havenspoorlijn, waarvoor Infrabel nu een eerste studie heeft opgestart.
De waarde van de haven staat of valt met haar verbindingen naar het hinterland, zowel op militair als op puur economisch vlak. Vandaag zijn die onder druk komen te staan door structurele onderinvesteringen en een gebrek aan beleidsmatige daadkracht. “Militaire mobiliteit vereist meer dan havens. Ze vraagt snelwegen, spoorlijnen, vaarwegen én coördinatie tussen regeringen,” benadrukt Adriansens.
Keuzes maken in het Vlaamse Geïntegreerd Investeringsprogramma (GIP)
In het komende Geïntegreerd Investeringsprogramma (GIP) verwacht Apzi-Voka een duidelijke toewijzing van middelen voor de realisatie van de Nieuwe Sluis en de ontsluiting van het havenplatform. De havenbedrijven in Zeebrugge leveren al jarenlang aanzienlijke financiële bijdragen via concessie- en havengelden. Een eerlijke return is dan ook op zijn plaats.
Apzi-Voka roept op tot nauwe samenwerking tussen de Vlaamse en federale regeringen, en in het bijzonder tussen de Vlaamse minister van Mobiliteit, Openbare Werken en Havens en de Belgische minister van Defensie. “De noodzakelijke investeringen in Zeebrugge overstijgen het regionale belang en raken aan de Europese veiligheid en weerbaarheid. De haven van Zeebrugge staat klaar om haar rol als economische én defensieve draaischijf verder op te nemen – mits de juiste keuzes vandaag worden gemaakt”, besluit Adriansens.