Techondernemers wekken Gents Wintercircus weer tot leven

Bron: De Tijd 

Wim De Preter

Foto: ©Wouter Van Vooren

Studenten, shoppers en toeristen zorgen voor een gezellige drukte aan de Gentse Zuid, de buurt die onder meer bekend is van het historische Vooruit-gebouw en de futuristische bibliotheek De Krook. Dat zich tussen die twee landmarks nog een derde iconische plek bevindt, is een publiek geheim dat vooral de oudere stadsbewoners bekend is.

Het Wintercircus, een stenen circusgebouw dat eind negentiende eeuw werd opgetrokken om de Gentenaren ook in het koude seizoen wat exotisch vertier te bieden, opende na een grondige renovatie al beperkt zijn deuren voor nieuwsgierige bezoekers. Maar over een kleine twee jaar moet het circus weer bruisen, als ontmoetingsplek voor technologische ondernemers, kenniswerkers en kunstenaars.

De stad Gent, die het gebouw in 2005 kocht, voert daarover exclusieve gesprekken met TENT, een consortium van bekende techondernemers en kennisinstellingen (zie kader). TENT is de enige overblijvende kandidaat na een oproep van de stad om de site uit te baten via een erfpachtovereenkomst.

Achter een onopvallende toegangspoort in de Lammerstraat schuilt de eyecatcher van het Wintercircus: de middenpiste. Waar vroeger leeuwentemmers en acrobaten hun kunstjes opvoerden, is nu een 1.200 m² groot overdekt plein, ruim voorzien van daglicht dankzij de imposante glazen dakkoepel. Twee oude benzinepompen en een opvallende hellingbaan herinneren aan de naoorlogse periode, toen de auto-ondernemer Ghislain Mahy het circus ombouwde tot een garage en een gigantische autoshowroom.

Olifanten

‘Dit plein wordt een publieke ontmoetingsplek die we willen verbinden met De Krook. Er zal ruimte zijn voor horeca, evenementen en digitale kunst. Hopelijk kunnen we daar ook de Gentenaars bij betrekken’, zegt Jeroen Lemaire, de CEO van de ontwikkelaar In The Pocket en een van de aandeelhouders van TENT. 

Het volledige gebouw beslaat 13.000 m² en bevat veel hoekjes en kantjes die zich lenen tot een gevarieerde invulling. Her en der werden historische details bewaard, zoals het hellende straatje waarlangs ooit olifanten naar de piste werden geleid, de voederbakken van de circusdieren en de smeerputten van Garage Mahy. Onder het plein bevindt zich een concertzaal voor 500 mensen die ook toegankelijk is via het Miriam Makebaplein.

Antidisciplinair

Op de hogere en lagere verdiepingen wordt onder meer in ruimte voorzien voor kantoren, seminariezalen en Fab Labs, maakwerkplaatsen met digitale tools. Lemaire hoopt innovators uit heel verschillende sectoren te laten samenwerken in ‘antidisciplinaire’ projecten, naar het voorbeeld van het bekende Media Lab van het Amerikaanse instituut MIT.

Gent is al sinds de jaren 80 een broedplaats voor biotechnologisch onderzoek. Het ontpopte zich in het digitale tijdperk ook tot een kraamkamer van innovatieve softwarebedrijven, van Tele Atlas (intussen een deel van TomTom) en het vroegere Netlog tot Showpad en In The Pocket.

‘Het was van in het begin de bedoeling om in het Wintercircus een techhub te vestigen. Gent heeft de ambitie een Europese technologiehoofdstad te zijn. Dit wordt een plek waarmee we dat ook gaan uitdragen’, zegt schepen Sofie Bracke (Open VLD), die onder meer bevoegd is voor Economie, Ondernemen en Digitalisering. Het belang van die eigen ‘smoel’, zoals Lemaire het noemt, ligt ook in het aantrekken van schaars talent uit het buitenland. Het Wintercircus moet voor Gent doen wat Station F doet voor Parijs of RDM voor Rotterdam.

Techtrips

‘De plannen ontstonden tijdens enkele techtrips naar andere steden die we met Voka organiseerden’, zegt Hilde Schuddinck, de directeur regio Gent van Voka Oost-Vlaanderen. ‘Toen we vernamen dat de stad plannen had voor een techhub in het Wintercircus, zijn we met verschillende mensen gaan praten om een consortium op te richten.’

Het initiatief sloeg aan. Ook de stad Gent besloot aandeelhouder te worden van TENT, met een inbreng van 1 miljoen euro. Met de organisator van de Jaarbeurs Gent kwam ook een ervaren evenementenpartner aan boord. Dat opent het perspectief op de organisatie van een Gents techevenement dat kan voortbouwen op de herinnering aan Flanders Technology, de toonaangevende techbeurs uit de jaren 80.

TENT beschikt over een budget van 7 miljoen euro voor de volledige afwerking van het Wintercircus, en verwacht tegen begin 2024 van start te gaan. De stad, die al zo’n 30 miljoen heeft geïnvesteerd in de renovatie, geeft de site voor 75 jaar - verlengbaar tot 90 jaar - in erfpacht. Die lange termijn was nodig om het voor de uitbaters financieel haalbaar te maken, klinkt het. Bracke zegde ook toe dat Gent, gespreid over de eerste vijf jaar, 875.000 euro zal inbrengen vanuit het stedelijk speerpuntenfonds om de erfpacht te verzachten.