De overdracht van je familiebedrijf is een spannende mijlpaal. Of je nu overlaat of overneemt: als familielid moet je met een paar cruciale dingen rekening houden. Deze 10 stappen zetten je op weg.
1. Vroeg begonnen is half gewonnen
Begin zo vroeg mogelijk met het plannen van de overname: je weet nooit wat er op je pad komt.
Zelfs als de overname vroeger voorvalt dan verwacht, zoals bij ziekte of een overlijden, is het
belangrijk om al een plan in de steigers te hebben. Wacht dus niet ‘tot je oud genoeg bent’ om aan
de overdracht te denken.
2. Bepaal gemeenschappelijke doelen en communiceer eerlijk over verwachtingen
Voor je aan de structuur sleutelt, maak je afspraken. Wat zijn jullie gemeenschappelijke doelen?
Wie verwacht wat? Open en eerlijke communicatie is essentieel om de overdacht te doen slagen,
ook als de gesprekken moeilijk zijn. Vermijd conflict en leg alle verwachtingen eerlijk op tafel. Een
familiecharter opstellen, is een handige manier om dat constructief te doen.
3. Schakel externe begeleiding in
Extern advies is écht geen overbodige luxe. Een familiale overdracht is complex en gaat gepaard
met heel wat emotie. Zoek naar een externe partner waar elk familielid zich goed bij voelt en laat je
begeleiden in elke stap van het proces.
4. Stel de juridische structuur en opvolgingsplanning op
Bereid de juridische structuur van de familiezaak voor. Zijn er juridische argumenten die de
overdracht bemoeilijken? En dacht je al aan een fiscale opvolgingsplanning? Zo hou je
bijvoorbeeld best rekening met belastingefficiënte manieren om je vermogen te behouden en
financiële verplichtingen te minimaliseren.
5. Waardeer je bedrijf en zoek financieringsbronnen
Je moet een realistisch beeld krijgen van de waarde van je bedrijf: alleen zo kan je de juiste prijs
bepalen én op zoek gaan naar manieren om de waarde te verhogen. Is er nood aan bijkomende
financiering? Dan weet je dat op tijd en heb je de ruimte om op zoek te gaan naar de juiste
financieringsbronnen.
6. Professionaliseer je management en bestuursstructuren
Vermijd onzekerheid of een machtsvacuüm. Een familiale overdracht is al complex op zichzelf: je
bedrijf heeft baat bij een professionele management- en bestuursstructuur. Met een
managementteam of een raad van advies of bestuur stabiliseer je het bedrijf.
7. Investeer in opleiding voor de opvolgers
Niet alle opvolgers zijn klaar voor de verantwoordelijkheid die de overdracht met zich meebrengt.
Investeer in de ontwikkeling van toekomstige leiders, met opleiding en mentoring. Elke opvolger
heeft daar baat bij, want bij een nieuwe rol horen altijd nieuwe competenties.
8. Ontwikkel groeiplannen en update de bedrijfsstrategie
Durf terug aan de tekentafel te gaan zitten. Je bedrijfsstrategie heeft af en toe een update nodig,
en de timing is dankzij de aankomende overdracht ideaal. Maak, al dan niet samen, concrete
groeiplannen. Die zijn noodzakelijk voor de toekomst. Zorg ook hier voor de nodige begeleiding
door externen.
9. Ga voor een stapsgewijze overdracht
Het geleidelijk overdragen van verantwoordelijkheden aan de opvolgende generatie kan de
overgang vereenvoudigen. Hou bij elke stap ook rekening met alle betrokken stakeholders: wat
hebben je medewerkers, klanten en leveranciers nodig? Blijf er helder over communiceren.
10. Monitor, evalueer en stuur bij
Hoe loopt dit stappenplan? Monitor het continu, zodat je kan bijsturen wanneer het nodig is. De
vooropgestelde doelen en afspraken tussen de familieleden, de vernieuwde strategie of je raad van
advies: je kan je voortgang makkelijk toetsen aan de voorgaande stappen.
Ook nuttig voor jou
Familiebedrijf overdragen met succes en heldere structuur
Werken in een familiebedrijf: voordelen, uitdagingen en tips
