“Wij verwerken afval tot duurzame energie”

Biostoom Beringen is onderdeel van de groep Bionerga, die in Vlaanderen kunststofafval, restafvalstromen en organische afvalstromen van bedrijven en gezinnen verwerkt tot duurzame producten zoals agglomeraten, warmte, elektriciteit en compost.  

We bouwen mee aan een regionale energiehub waar zowel de industrie als de maatschappij beter van worden.
 

“Onze brandstof is restafval”, zegt site-directeur Stefan Geenen. “Wij verwerken het huishoudelijk restafval van Limburg, samen met restafval van bedrijven en niet-risicohoudend medisch afval. Het is precies daar dat onze maatschappelijke relevantie ligt: wij halen maximaal energie uit afval. En die zou verloren gaan als dit afval op een stortplaats zou belanden.”  

Inge Creemers, QESH-manager, vult aan: “We verwerken het afval in onze biostoomcentrale. Met de geproduceerde stoom kunnen we elektriciteit maken voor meer dan 50.000 gezinnen. Maar de stoom wordt in eerste instantie geleverd aan naburige bedrijven die gedeeltelijk of volledig op onze restwarmte draaien. Dat maakt van onze site een echte energiehub voor de lokale industrie.”

Warmtenet als motor 
De locatie van Biostoom Beringen is bewust gekozen. Op het bedrijventerrein rond de centrale werd bij de opstart voldoende ruimte voorzien voor bedrijven met warmte-intensieve processen. “Vandaag leveren we al stoom aan Borealis en GRL Glass Recycling & Logistics, binnenkort ook aan Aquafin”, legt Stefan uit. “Toch gaat nog maar een kwart van onze warmte rechtstreeks naar industriële gebruikers. De rest zetten we om in elektriciteit. Er is dus nog heel wat capaciteit om bijkomende bedrijven aan te sluiten op ons warmtenet.”

Warmteleveringen zijn immers energie-efficiënter dan omzetting naar elektriciteit. “Het gaat om lokale productie en lokaal verbruik, zonder transportverliezen”, verduidelijkt Inge. “Zo verlagen we de noodzaak aan fossiele brandstoffen voor deze bedrijven en versterken we de bevoorradingszekerheid in een tijd waarin energieonafhankelijkheid cruciaal wordt.”

We tonen bij bedrijfsbezoeken altijd exact wat we doen en hoe streng we gecontroleerd worden.

Uitdagingen aanpakken 
Hoewel het Biostoom Beringen voor de wind gaat, zijn er ook uitdagingen. Vlaanderen streeft immers naar minder restafval, wat op lange termijn de nood aan verbrandingsinstallaties verkleint. Stefan: “In de ideale wereld zijn wij in de toekomst niet meer nodig. Maar zolang er restafval bestaat, willen wij de meest performante, meest energie-efficiënte en emissiearme installatie zijn.”

De wetgever maakt het hen ook niet altijd makkelijk. De administratieve druk weegt zwaar, geeft Inge aan. “Wetgeving verandert voortdurend. En we rapporteren vaak dezelfde gegevens in verschillende formaten aan diverse instanties.” Daarnaast duiken ook bij de afvalverwerking zelf nieuwe problemen op. “We krijgen steeds vaker batterijen en lachgasflessen in het afval. Dat zorgt voor ontploffingsgevaar in de installatie en de bijbehorende technische problemen.”  

Duurzaamheid in de kern 
Bionerga wil optimaal energie en grondstoffen recupereren uit niet-herbruikbare afvalstoffen. Waar voor veel bedrijven duurzaamheid ‘naast’ hun productie komt, zit het bij Biostoom dus in de kern van de activiteit. Toch stapten ze vorig jaar in het Voka Charter Duurzaam Ondernemen (VCDO). Inge: “In 2024-2025 realiseerden we al 19 acties. Dat gaat van grote projecten, zoals de verdere uitbouw van het warmtenet, tot kleinere ingrepen, zoals fruit op het werk, fietslease en een vertrouwenspersoon voor psychosociaal welzijn.”

Stefan benadrukt het belang van het traject. “Het VCDO biedt extra houvast voor zowel ons strategisch beleid als concrete acties. Het helpt om ook de kleinere zaken niet uit het oog te verliezen. Het creëert bovendien draagvlak: onze medewerkers denken nu actief mee en nemen eigen initiatieven. Dat verhoogt de betrokkenheid én de slagkracht.”

Transparantie en sensibilisering 
Openheid over de werking is voor Biostoom Beringen een evidentie. Jaarlijks komen enkele duizenden bezoekers, vaak schoolgroepen, de installaties bezoeken. “We tonen dan altijd exact wat we doen en hoe streng we gecontroleerd worden”, legt Inge uit. “Kinderen zien letterlijk hun eigen afval gesorteerd worden en nemen die boodschap mee naar huis. Zo worden ze hopelijk ambassadeurs voor een duurzame afvalcultuur.”

Ook online is Biostoom transparant: emissiemetingen staan publiek op de website. “Ook daar willen we 100% duidelijkheid geven”, aldus Stefan. “De rookgassen worden intensief gereinigd en we meten de samenstelling ervan continu. Ik wil hierbij nog even benadrukken dat wij het afval weliswaar verbranden, maar het niet zelf maken. Dat afval komt van alle burgers samen. Van u en mij dus. Bij niet-recycleerbaar restafval zijn er maar twee opties: storten of verbranden. Vlaanderen kiest bewust voor verbranding met energierecuperatie én zeer strenge emissienormen.”

In de ideale wereld zijn wij in de toekomst niet meer nodig. Maar zolang er restafval bestaat, willen wij de meest performante, meest energie-efficiënte en emissiearme installatie zijn.

Innovatie dicht bij de burger 
Een van de paradepaardjes van Biostoom Beringen is het Optimo-systeem, uniek in Vlaanderen. In 32 Limburgse gemeenten worden sinds 2022 verschillende afvalfracties samen opgehaald in zakken met verschillende kleur volgens het soort fractie. In Beringen worden die zakken dan volledig automatisch gesorteerd voor verdere verwerking elders.

“Het lijkt eenvoudig, maar de voordelen zijn enorm”, geeft Stefan aan. “Er rijden veel minder vrachtwagens rond en zo zorgen we voor een kleinere CO₂- uitstoot. Bovendien kunnen we eenvoudig nieuwe fracties toevoegen. Als morgen luiers recycleerbaar worden, komt er gewoon een andere kleur van zak bij. Burgers zetten hun zakken samen buiten, wij zorgen voor de sortering.” Volgens Inge is het succes intussen bewezen: “De zuiverheidsgraad van sortering van de fracties zit boven de 98%. Zelfs vanuit het buitenland komt men kijken hoe dit systeem werkt.”

Model voor andere regio’s 
Biostoom Beringen wordt steeds vaker als voorbeeld genoemd. In Oostende start een gelijkaardig warmtenet op en ook andere afvalverwerkers volgen de ontwikkelingen nauwgezet. Het succes schuilt in de integrale aanpak: een installatie die niet alleen afval verwerkt, maar tegelijk nieuwe bedrijvigheid en duurzame energievoorziening aantrekt.

“Wat wij hier doen, is meer dan afval verwerken”, besluit Stefan. “We bouwen mee aan een regionale energiehub waar zowel de industrie als de maatschappij beter van worden. Dat is ook de boodschap die we andere ondernemers willen meegeven: denk duurzaam, denk in samenwerking en durf te investeren in de toekomst. Zo blijft duurzaamheid geen nevenproject, maar wordt het een motor voor innovatie, samenwerking en groei.”