Waelkens uit Oostrozebeke, dat al 100 jaar actief is in vlaggenproductie, groot formaat bedrukking en visuele communicatie, besloot in 2007 een productiefiliaal op te richten in Roemenië. De vestiging groeide intussen uit tot een volwaardige entiteit met zo’n 50 medewerkers. “Roemenië is lid van de Europese Unie, heeft een sterke industriële kennis en een van de snelst groeiende economieën van Europa. Het is bovendien goed gelegen om landen in het oosten te bedienen”, zegt zaakvoerder David Waelkens.
In 2007 onderzocht Waelkens nieuwe productiemogelijkheden. “Na enkele andere landen te hebben bezocht, zijn we in Roemenië terechtgekomen. De ligging van het land, aan de rand van Europa maar met vlotte toegang tot Midden- en Oost-Europa, gaf de doorslag. Het vrij verkeer van goederen was toen al van kracht, en de verbinding met West-Europa én het oosten was een grote troef.”
Het bedrijf koos bewust voor een locatie in Transsylvanië. “Roemenië is groot en divers, met heel wat regionale verschillen. Transsylvanië stond historisch altijd meer onder westerse invloed. Wij wilden sowieso binnen de Karpaten blijven om logistiek goed ontsloten te zijn. Rond Boekarest was transport toen nog een nachtmerrie. In het noorden lagen de verbindingen gewoon beter. Bovendien is de arbeidsmarkt er iets minder competitief, wat de loonkosten drukt”, legt David Waelkens uit.
Die lagere loonkosten waren een voordeel, maar niet de enige reden om zich daar te vestigen. “Natuurlijk steek ik niet onder stoelen of banken dat er voldoende werkkrachten waren, en dat de lonen lager lagen en liggen. Maar minstens even belangrijk was dat de cultuur grotendeels aansluit bij de onze. Onze manier van werken ligt dichter bij die van de Roemenen dan bij pakweg Aziatische of Afrikaanse landen. De economische consul die ons destijds begeleidde, was bijzonder proactief en behulpzaam.” Toch zijn er ook duidelijke verschillen. “Roemenië is vrij formeel en sterk hiërarchisch georganiseerd. Persoonlijk contact is er essentieel, meer nog dan hier. Daarom hebben we vanaf het begin samengewerkt met lokale mensen uit de stad: een boekhoud- en advocatenkantoor met aanzien en vertrouwen. Zij kenden de weg door de bureaucratie.”
Die bureaucratie valt trouwens mee, benadrukt David. “Ik vind België soms starrer dan Roemenië; de administratie is daar vaak flexibeler dan hier. Een vennootschap oprichten is er heel laagdrempelig: dat kan op een paar dagen tijd voor enkele honderden euro’s. Wij kochten toen bouwgrond op een bedrijventerrein dat met Europese steun was ontwikkeld. Alle nutsvoorzieningen waren voorzien. Met wat ik nu weet, zou ik vandaag misschien eerder kiezen voor een bestaand gebouw dichter bij de stad, want mobiliteit blijft een uitdaging. De infrastructuur buiten de grote steden is nog niet overal top, al verandert dat snel. Recent zijn bijvoorbeeld 2 belangrijke snelwegen afgewerkt.”
Roemenië is vrij formeel en sterk hiërarchisch georganiseerd. Persoonlijk contact is er essentieel, meer nog dan hier.
David Waelkens
Het is de handdruk die telt
De universiteiten in de regio staan hoog aangeschreven en de mensen zijn goed opgeleid. “De hoogopgeleiden spreken Engels of Frans en ook de oprichting van het bedrijf verliep volledig in het Engels. Toch blijft vertrouwen cruciaal. Hoe goed alles ook op papier staat, finaal is het de handdruk die telt. Daarom ga ik er nog geregeld zelf naartoe: onze mensen werken niet zomaar voor een bedrijf, maar voor een persoon.”
“De juiste mensen vinden heeft wat tijd gekost, maar eens je die hebt, loopt het vlot. De lonen liggen gemiddeld tweeënhalf keer lager dan in België, maar door de inflatie en de devaluatie van de munt is dat voordeel niet meer zo groot. Vanuit loonkostenperspectief denk ik dat het interessanter is om in of nabij een kleinere stadskern te zitten. Rond Cluj of Boekarest zijn de lonen sterk gestegen en is de beschikbaarheid van mensen beperkt. De arbeidsmarkt in de grote steden is al ver geëvolueerd.” Alleen omwille van de loonkosten zou hij er dan ook niet heen trekken. “Het is eerder de combinatie van productie, verkoop en export die interessant is. Roemenië is echt een poort naar het oosten.”
Zijn belangrijkste advies voor wie de stap wil zetten om in Roemenië een vestiging te starten? “Ga vooral luisteren naar andere ondernemers die er al actief zijn. En eens je beslist hebt om er te beginnen, werk dan samen met een lokale partner die de weg kent door de administratie. Iemand met een goed netwerk bespaart je veel tijd en geld.” Over de perceptie van corruptie is hij duidelijk. “Die bestaat, maar het is een overdreven misvatting. Je zal er als ondernemer maar weinig mee in aanraking komen”, besluit hij.
Roemenië in een notendop
Oppervlakte: 238.397 km² Bevolkingsaantal: ~ 19,06 miljoen inwoners (2024)
Economische groei: 0,8 - 1,0 % groei van het BBP (2024 versus 2023). Betere prognose door een stabielere politieke omgeving na de verkiezingen dit jaar. In 2026 wordt ~ 2,2 2,8 % groei voorspeld.
Demografie: stedelijke migratie, ongelijkheid in ontwikkeling tussen regio’s blijven structurele uitdagingen.
Steden: hoofstad Boekarest (en bij uitbreiding de Boekarest-Ilfov-regio) is met 1.716.983 inwoners de grootste stad, met meeste investeringen en ook koopkracht. De regio had in 2023 een BBP per hoofd (in koopkrachtstandaarden/PPS) van ca. 190% van het EU-gemiddelde. Er zijn minstens 5 Roemeense regio’s met een BBP per hoofd onder de 50% van het EU-gemiddelde.
Wil je de Roemeense markt beter leren kennen of ben je op zoek naar nieuwe groeikansen in Oost-Europa? Tijdens onze workshop op dinsdagvoormiddag 25 november krijg je een helder beeld van de economische situatie in Roemenië en ontdek je in welke sectoren het potentieel het grootst is. Je ontvangt praktische tips over de lokale zakelijke cultuur, wetgeving en administratie, en hoort getuigenissen van Vlaamse bedrijven die er met succes actief zijn. Daarnaast is er gelegenheid om te netwerken met experten en collega-ondernemers die je kunnen helpen bij het verkennen van deze snel groeiende markt.
