Duurzaamheid draait al lang niet meer alleen om klimaat en milieu. In een wereld waar geopolitieke spanningen toenemen, wordt duidelijk dat ook veiligheid, stabiliteit en strategische autonomie deel uitmaken van een duurzame toekomst, ook op vlak van defensie.
De geopolitieke situatie is de voorbije jaren aanzienlijk verslechterd. Van Oekraïne tot de Zuid-Chinese Zee wordt de internationale orde onder druk gezet. De relatieve stabiliteit van de afgelopen decennia, waarin werd vertrouwd op multilaterale samenwerking en beperkte militaire investeringen, blijkt onvoldoende om te beantwoorden aan de realiteit van vandaag. We worden geconfronteerd met dreigingen die zowel conventioneel als hybride zijn, waarbij ook de weerbaarheid van onze samenlevingen op het spel staat. In die context is een versterking van onze defensiecapaciteiten opnieuw noodzakelijk om veiligheid, stabiliteit en soevereiniteit te kunnen blijven garanderen.
Investeren in Defensie
De laatste grote investeringsronde in Defensie dateert van de Koude Oorlog. Sindsdien is onze economie, samenleving én ecologisch bewustzijn grondig veranderd. We hechten steeds meer belang aan de betrokkenheid van een bedrijf op vlak van duurzaamheid, transparantie en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Defensie moet deze realiteit onder ogen zien en mee transformeren en innoveren. Dat doet ze ook met een Klimaatstrategie die in 2023 werd voorgesteld : "Deze inspanningen gaan niet over minder doen als Defensie, maar over anders en beter doen."
Defensie moet deze realiteit onder ogen zien en mee transformeren en innoveren.
Defensie kent traditioneel een groot verbruik van fossiele brandstoffen, met hoge uitstoot en veel gebruik van wegwerpmateriaal. Denk aan zware tanks, generatoren, of vliegtuigen met een torenhoge CO₂-uitstoot. Maar net omdat Defensie nog een lange weg af te leggen heeft, zijn de “quick wins” aanzienlijk. Er liggen opportuniteiten in efficiënter energiegebruik, schone technologie en circulaire bevoorrading. Tegelijkertijd zet Defensie al stappen in de goede richting, onder meer met het project ‘Beauvent’, dat restwarmte benut, en met de elektrificatie van dienstvoertuigen. Verduurzaming draagt daarnaast ook bij aan strategische autonomie: minder afhankelijkheid van kritieke grondstoffen uit instabiele regio’s zoals China.
Hoogtechnologische toepassingen
Vlaanderen maakt strategisch de keuze om in te zetten op hoogtechnologische toepassingen binnen Defensie, van cyberbeveiliging tot data- en sensortechnologie. Deze domeinen versterken niet alleen onze operationele capaciteiten, ze dragen ook bij aan de bredere digitale én ecologische transitie. Denk aan zuinigere drones, slimme netwerken of onderhoudsvrije sensoren. Ook de bredere energietransitie in Vlaanderen versterkt onze onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen. In een wereld waar olie- en gasreserves vaak in handen zijn van onbetrouwbare regimes, is dit een belangrijke hefboom voor strategische veerkracht.
Vlaanderen maakt strategisch de keuze om in te zetten op hoogtechnologische toepassingen binnen Defensie, van cyberbeveiliging tot data- en sensortechnologie.
Een leefbare toekomst
Duurzaamheid gaat over meer dan enkel het terugdringen van CO₂-uitstoot. Het raakt ook aan sociale stabiliteit, economische veerkracht en de veiligheid van samenlevingen. Een leefbare toekomst vergt niet alleen ecologische inspanningen, maar ook de garantie dat die inspanningen kunnen doorgaan in een context van rust en voorspelbaarheid. Zonder vrede is er geen ruimte voor structurele verandering. Oorlog, disruptie of grondstoffenschaarste kunnen de ecologische transitie ernstig vertragen of zelfs tenietdoen. Investeren in defensie, met oog voor duurzaamheid en strategische autonomie, is daarom geen tegenstelling met een groene toekomst. Het is een noodzakelijke randvoorwaarde om die toekomst mogelijk te maken.
