Ondernemingen kunnen vandaag amper uitbreiden in Vlaanderen omdat er een tekort is aan bedrijventerreinen. Een nieuwe paper van Voka wijst uit dat binnen twee jaar elke beschikbare hectare bedrijfsgrond opgebruikt zal zijn. Voka heeft de toekomstige ruimtevraag van ondernemingen in kaart gebracht en daaruit blijkt dat er elk jaar minimaal 259 hectare ruimte voor bedrijvigheid zou moeten bijkomen en dat tot het jaar 2050. Voka vraagt ook om de bouwshift met tien jaar uit te stellen. Anders zullen ondernemingen Vlaanderen links laten liggen.
“Vlaanderen staat op een kantelpunt. Zonder nieuwe bedrijventerreinen hebben ondernemingen geen andere keuze dan weg te trekken en hun groeiplannen elders te realiseren. De Vlaamse regering moet dringende bijkomende ruimte voor bedrijven voorzien en dat naargelang de noden van onze economie. Toekomstige welvaart en tewerkstelling kunnen enkel gecreëerd worden in een gunstig vestigingsklimaat waar ondernemingen letterlijk meer ruimte krijgen”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.
Structureel tekort aan bedrijfsgronden
Beschikbare ruimte is een basisvoorwaarde om een bloeiend bedrijf te kunnen opbouwen. Bedrijven botsen in Vlaanderen op een structureel tekort aan ruimte om te ondernemen, te investeren of hun productie aan te passen.
In een nieuwe paper brengt Voka de huidige ruimte voor bedrijvigheid in Vlaanderen in kaart en wordt de toekomstige nood aan extra ruimte geobjectiveerd. Daarvoor vond een studie plaats naar de ruimtebehoefte van ondernemingen in Vlaanderen.
De Vlaamse regering moet dringende bijkomende ruimte voor bedrijven voorzien en dat naargelang de noden van onze economie.
6.700 hectare nodig tegen 2050
Het huidige beschikbare aanbod bedraagt in heel het Vlaamse gewest slechts 531 hectare. Zonder maatregelen zal dit aanbod binnen twee jaar volledig opgebruikt zijn. In verschillende regio’s zoals het Waasland en Oost-Brabant is het aanbod nu vrijwel opgebruikt en zijn uitbreidingen of aanpassingen zo goed als onmogelijk geworden.
Voka raamt dat er elk jaar bijkomend 259 hectare bedrijfsgronden nodig zullen zijn om aan de stijgende vraag te voldoen en dat tot het jaar 2050. In totaal moet er dus 6.700 hectare bedrijventerrein bijkomen in Vlaanderen in de komende 25 jaar. Dat is het minimale scenario. Als we rekening houden met een veranderende ruimtevraag door strengere milieu- en duurzaamheidswetgeving of door een sterkere verankering van onze industrie, dan neemt de ruimtevraag nog meer toe.
Wel ruimte in Noord-Frankrijk
In Frankrijk doet de overheid grote moeite om ruimte voor (industriële) bedrijven te voorzien. De komende jaren komt in Noord-Frankrijk 800 hectare ruimte beschikbaar specifiek voor industriële activiteiten. Vlaanderen loopt het risico dat bedrijfsuitbreidingen over de grens zullen plaatsvinden. In de afgelopen jaren realiseerden Vlaamse ondernemingen maar liefst 62 investeringsprojecten in Noord-Frankrijk wat daar tot 1.400 nieuwe jobs heeft geleid.
Nieuwe terreinen creëren en onbenutte terreinen activeren
Voka vraagt dat Vlaanderen dringend werk maakt van een actiever aanbodbeleid dat inzet op de creatie van nieuwe bedrijfsterreinen. Die terreinen moeten in de eerste plaats gecreëerd worden in streken waar de nood het hoogste is. De coördinatie voor de uitgifte van nieuwe terreinen moet op gewestelijk niveau gebeuren.
Vlaanderen heeft nog een theoretisch aanbod van 2690 hectare aan onbenutte bedrijfsterreinen. Die theoretische ruimte is echter onbruikbaar vandaag door tal van beperkingen die een economische ontwikkeling in de weg staan. Per onbenut terrein moet een micro-analyse worden uitgevoerd om de knelpunten in kaart te brengen en nadien weg te werken.
Bouwshift met 10 jaar uitstellen
Voka stelt vast dat Vlaanderen ervoor heeft gekozen om de deadline van de bouwshift reeds in 2040 te plaatsen, terwijl de Europese Unie inzet op 2050 als deadline. Dit houdt in dat we strenger zijn dan in andere lidstaten. Voka vraagt om de bouwshift met tien jaar uit te stellen om zo niet strenger te zijn dan wat Europa vooropstelt.
De Vlaamse bouwshift houdt in dat er vanaf 2040 geen nieuw netto ruimtebeslag meer bijkomt. Het zal met andere woorden onmogelijk worden om vanaf dan nieuwe bedrijventerreinen te creëren. Net om die reden moeten we nu reeds inzetten op meer ruimte om te ondernemen.
