“Terug aan het werk? Ja graag, maar niet ten koste van ondernemerschap.”
De federale regering schuift haar nieuwe visienota over langdurig zieken naar voren als een grote hervorming. In realiteit wordt het vooral een extra factuur voor ondernemingen, zonder de hefbomen die nodig zijn om effectief ziekteverzuim terug te dringen. Voka pleit voor échte responsabilisering, voor élke actor in de keten, en voor partnerschap met ondernemingen die dagelijks investeren in werkbaar werk.
Sinds 2022 wordt er werk gemaakt van een totaalaanpak om de snel en sterk groeiende groep langdurig zieken onder controle te brengen en te reduceren. Hiervoor is een 'terug-naar-werk-wet' in de maak alsook een herziening van de codex 'welzijn op het werk'. Nog voor deze nieuwe regelgeving gestemd is, worden bij de begrotingsopmaak 2026 extra maatregelen voorgesteld waarin vooral werkgevers het gelag betalen.
Ceci n’est pas une responsabilité
De regering voert het nieuwe beleid in onder het credo van een responsabilisering van alle partijen: arbeidsongeschikten, werkgevers, verzekeringsinstellingen, arbeidsgeneeskundige diensten, artsen en regionale bemiddelingsdiensten.
Toch is wat voorligt volgens Voka geen structurele of afdoende responsabilisering die het tij zal kunnen keren. Werkgevers missen hefbomen om het ziekteverzuim écht aan te pakken. Voka vraagt om bedrijven die werknemers duurzaam re-integreren te belonen voor de inspanningen die ze leveren. Dat is een duidelijke resultaatsverbintenis die veel directer impact zal hebben dan een algemene lastenverlaging.
Werkgevers missen hefbomen om het ziekteverzuim écht aan te pakken.
Eenzijdige factuur
De minister legt het zwaartepunt bij werkgevers: een uitgebreide solidariteitsbijdrage tot 6 maanden voor een oplopend deel van de ziekte-uitkering, bijkomend gewaarborgd loon voor arbeiders, uitbreiding van het terug-naar-werk fonds tot zelfs een ontslagverbod. Dat alles moet maar liefst 240 miljoen euro inkomsten opleveren. Maar ondernemingen hebben amper invloed op de medische beslissingen die ziekteverzuim bepalen. Bovendien dragen ondernemingen al 83% van de inkomsten van de ziekteverzekering.
De voorstellen voorzien voor andere partijen een halfslachtige responsabilisering: mutualiteiten krijgen opnieuw extra middelen zonder resultaatsverbintenis, artsen krijgen een feedbackrapport zonder verdere sanctie en arbeidsgeneeskundige diensten blijven volledig buiten schot. De regering breekt zo met haar eigen regeerakkoord, dat een evenwichtige responsabilisering beloofde van élke partij.
Eenvoudiger en sneller
De recente studies van het RIZIV tonen aan dat de inschaling en opvolging door de adviserend artsen ernstig faalden. De oplossing om dezelfde werknemers door dezelfde adviserende artsen door dezelfde evaluatie te laten gaan is voor Voka onvoldoende.
Het is goed dat deeltijdse werkhervatting financieel gestimuleerd worden. Deeltijdse werkhervatting blijft een administratieve nachtmerrie voor werknemers en werkgevers. Eenvoud, digitale automatisering en uniforme procedures ontbreken. De echte drempels zoals traagheid, papierwerk en gebrek aan afstemming blijven onaangeroerd.
Ondernemers als partner
Onze ondernemingen nemen hun verantwoordelijkheid. Werkgevers investeren al fors in preventie, begeleiding en re-integratie, vaak via arbeidsgeneeskundige diensten of private verzekeraars. Ze willen partner zijn in een beleid dat mensen sneller opnieuw kansen biedt, maar kunnen dat enkel als ze de ruimte krijgen om te handelen.
