Voka West-Vlaanderen vreest voor investeringszekerheid
De vraag naar elektriciteit piekt, vooral door bedrijven die versneld elektrificeren. Industriële batterijen, datacenters, snellaadstations en e-boilers vragen zoveel capaciteit dat het Vlaamse elektriciteitsnet op verschillende plaatsen zijn limiet bereikt. Netbeheerders Elia en Fluvius spreken van een nijpend probleem: al 35 bedrijven staan momenteel op een wachtlijst voor een zwaardere aansluiting.
De netbeheerders waarschuwen dat de situatie ernstiger wordt doordat Vlaanderen steeds vaker grote batterijparken en datacenters aantrekt. “Buurlanden zoals Nederland en Duitsland legden strengere voorwaarden op, waardoor projectontwikkelaars nu naar Vlaanderen uitwijken”, klinkt het. Zo vroeg een datacenter onlangs een aansluiting van 24 megawatt, bijna de helft van de capaciteit van een standaardtransformator.
Vooral voor bedrijven is de situatie nijpend. Op 16 van de 235 Vlaamse transformatorstations dreigt het net verzadigd te raken als bijkomende aansluitingen worden toegekend. Elia en Fluvius bereiden nu een reeks maatregelen voor. Op korte termijn willen ze met flexibele aansluitcontracten werken. Daarbij krijgen bedrijven enkel op piekmomenten toegang tot hun volle capaciteit, afgestemd op de beschikbare ruimte op het net.
Rechtszekerheid en investeringszekerheid onder druk
Voka West-Vlaanderen is kritisch over die oplossing, omdat de rechtszekerheid en investeringszekerheid voor ondernemingen in het gedrang komen. “Bedrijven willen en moeten elektrificeren om hun klimaat- en energiedoelstellingen te halen. Maar door deze situatie kunnen ze hun plannen niet meer uitvoeren zoals voorzien”, vertelt gedelegeerd bestuurder Bert Mons. “Flexibele aansluitingen, waarbij bedrijven op piekmomenten kunnen worden afgeschakeld, zijn misschien technisch interessant, maar zijn economisch een probleem. Het tast de rendabiliteit én rechtszekerheid van investeringen aan.”
Er zal dus geïnvesteerd moeten worden in de elektriciteitsnetten om meer aansluitingen mogelijk te maken. Deze investeringen kosten geld, veel geld. De netbeheerders spreken van meerdere miljarden euro’s die nodig zullen zijn om de netten te versterken. “Voka West-Vlaanderen pleit voor de nodige investeringen, maar de kosten ervan moeten onder controle blijven”, stelt Bert Mons. Finaal worden de vele miljarden euro’s immers doorgerekend in de nettarieven van de elektriciteitsfacturen van de eindconsument, zijnde de ondernemingen en de gezinnen. “We moeten absoluut vermijden dat de nettarieven deze facturen doen ontsporen, want (te) dure elektriciteit maakt het investeringsklimaat er niet beter op”, meent Mons.
Zo bestaat de kans dat energie-intensieve bedrijven simpelweg niet meer voor onze regio kiezen. “Als men in Noord-Frankrijk of andere gebieden sneller een ‘normale’ aansluiting krijgt en veel minder betaalt voor dezelfde energie, verliest West-Vlaanderen terrein. En dat terwijl we nu al kampen met schaarste aan arbeidskrachten en bedrijventerreinen.”
De situatie komt bovenop andere knelpunten. “De mobiliteitsinfrastructuur, zoals wegen, havens en binnenvaart, hinkt in onze regio al jaren achterop. Als ook de energiebevoorradingszekerheid nu onder druk komt te staan, dreigen we concurrentiekracht te verliezen.”
