Lamco Services blijft innoveren - "Ik geloof in buikgevoel"

Staat u vandaag met al uw bedrijven waar u destijds altijd van gedroomd hebt?

Willy Lamaire: “In alle bescheidenheid: ik denk te mogen zeggen dat ik verder sta. Toen ik jong was had ik één grote droom: een bedrijf met 50 werknemers runnen. Het begon met een handel in aardappelen, het bedrijf van mijn vader. Het kan misschien vreemd klinken voor een technisch ingenieur van opleiding, maar na een verschil in visie met mijn broer, schakelde ik snel en richtte Unitron op, een bedrijf dat zich zou toeleggen op elektronische toepassingen. Het bleek een schot in de roos. Daarna volgden dus nog meer dan een handvol andere bedrijven.”

Blijven de principes van goed ondernemerschap altijd dezelfde, ongeacht de sector waarin men actief is?

Willy Lamaire: “Absoluut. Destijds heb ik die principes opgepikt tijdens een businessseminarie aan de EHSAL Management School in Brussel. Tot op vandaag blijven die 4 grote lijnen me bij. Ten eerste – en dat is meteen ook het belangrijkste – wie onderneemt, moet eerlijk zijn in zijn doen en laten. Ten tweede: je moet een visie hebben en vooruit durven kijken. Ten derde: inspire your people. Zorg dat medewerkers je ideeën volgen, dan geloven ze in je in goede en kwade dagen. En ten vierde: je moet enige technische bagage hebben, maar zonder een krak in het vak te zijn. De rest is een kwestie van sturen. Ook een cursus timemanagement heeft me veel bijgebracht en danig geïnspireerd om elke dag efficiënt bezig te zijn. Ik heb daar ook mijn kaderleden bij betrokken. Weten hoe je moet werken is cruciaal in een bedrijfsomgeving.”

Een strategie uitdokteren: is dat een kwestie van rede of eerder van emotie?

Willy Lamaire: “Zonder afbreuk te doen aan de eerste optie geloof ik toch meer in het buikgevoel. Ik had het eerder al over een verschil in visie met mijn broer. Hij wilde al zijn kinderen betrekken bij het aardappelbedrijf. Ik zag dat niet zitten en volgde mijn buikgevoel richting een elektronicabedrijf. Maar de zaken kunnen keren natuurlijk. Om uiteenlopende redenen hebben mijn 5 kinderen nu een plaats gekregen in één van de bedrijven (lacht smakelijk). Unitron is destijds gestart via de overname van een lokaal antennebedrijf. Die kmo had één vaste telefoon en 4 klanten in Noord-Frankrijk. Mijn buikgevoel zei mij dat er hier veel meer uit te halen was. Ik koos voor een internationale expansie en dat is ook gelukt: vandaag heeft Unitron klanten in 80 landen wereldwijd en is het al lang geen antennebedrijf meer.”

Wat zegt uw fameuze buikgevoel vandaag?

Willy Lamaire: “Dat er nog gaten in de markt zijn. Recent heb ik een nieuw bedrijf in de steigers gezet: Bessla (Battery Energy Storage System), een b2b start-up die met batterijen energie kan stockeren. Een investering van 400.000 euro. Je voelt zo aan dat dit een markt is met potentieel, dus besloten we om erin te vliegen. Je kan Bessla zien als een diversificatie of als een verlengstuk van Unitron, dat zich focust op elektronische toepassingen. In de energiemarkt van de toekomst draait het meer en meer om decentralisatie van productie. Bessla speelt daar helemaal op in met een dienstverlening aan de bedrijfswereld: groene energie opslaan en ter beschikking stellen.”

De wereld is totaal veranderd sinds u startte. Waar situeren zich de grootste verschuivingen en hoe heeft u dat ervaren?

Willy Lamaire: “Toen ik in 1974 mijn PVBA (personenvennootschap met beperkte aansprakelijkheid, nvdr) boven de doopvont hield, stond IT nog in de kinderschoenen. Ik herinner mij de aankoop van mijn eerste zogenaamde computer, een toestel waar je nog fiches moest instoppen. Kostprijs: 500.000 Belgische frank, toen veel geld. Ik vergelijk de computers van toen soms met een vrachtwagen die vroeger 20 ton kon vervoeren en nu een hallucinant veelvoud daarvan. De tweede grootste verandering – en nog altijd gaande – komt van artificiële intelligentie. Je kan haast niet meer zonder. In al onze bedrijven worden de eerste toepassingen uitgerold, met positieve gevolgen voor de efficiëntie.”

Even over naar Soncotra, één van uw bedrijven actief in de transportsector geleid door u, Isabelle. Transportbedrijven krijgen een steeds grotere taille, een gevolg van consolidatie. Kan het nog: relatief klein en toch fijn zijn?

Isabelle Lamaire: “De consolidatie binnen de sector is inderdaad een belangrijke trend, maar toch geloven wij dat het nog steeds mogelijk is om als kleiner bedrijf met een sterke eigen identiteit te opereren. Daardoor konden we de afgelopen jaren focussen op onze specialisatie in Oost-Europa en onze farmavloot, waar we onze kracht en expertise verder hebben kunnen uitbouwen. Hoewel we al benaderd werden door enkele grotere spelers in België en Frankrijk, hebben Bert en ik ervoor gekozen om ons te blijven concentreren op onze eigen strategie en DNA. Dat maakt dat we de afgelopen jaren een indrukwekkende groei gerealiseerd hebben, zonder overnames. We zijn dan ook trots dat we voor het tweede jaar op rij genomineerd zijn als Trends Gazellen van West-Vlaanderen, wat voor ons een mooie bevestiging is van onze richting en strategie.”

De sector staat omwille van duurzaamheidredenen onder druk. Wat moet het antwoord daarop zijn?

Isabelle Lamaire: “De druk op de sector vanuit duurzaamheidsoverwegingen is begrijpelijk, maar het is belangrijk te beseffen dat elke oplossing zijn eigen uitdagingen en kosten met zich meebrengt. Het is ook voor Soncotra essentieel om te investeren in duurzamere oplossingen, omdat klanten steeds meer vragen om milieuvriendelijker transport. Elektrische trucks voor langeafstandstransport lijken op dit moment echter geen haalbare optie, gezien de hoge kosten en het gebrek aan voldoende laadinfrastructuur. Het gebruik van HVO-diesel biedt wel een haalbare oplossing om de CO2-uitstoot te verminderen, al loopt dat vaak vast in onderhandelingen met klanten over de prijs en de uitvoering. En wat de kilometerheffing betreft: die zou het wegtransport nog duurder maken, wat een extra last zou zijn voor bedrijven zoals het onze. Vooral voor de temperatuurgevoelige producten die wij vervoeren, is er geen alternatief voor het wegtransport. Het is simpelweg niet mogelijk om die producten via de binnenvaart te vervoeren.”

Uw 5 kinderen zijn vandaag actief in het ene of in het andere bedrijf. Bestond er zoiets als een masterplan voor de intrede van de tweede (en inmiddels ook al derde) generatie?

Willy Lamaire: “Er was hoegenaamd geen masterplan. Alles heeft een eigen verloop gekend en er lag telkens een ander verhaal aan de grondslag. Mijn oudste zoon Bert, ooit actief als profvoetballer bij Cercle Brugge, had meer dan een beetje lak aan studeren. Ik deed hem een voorstel: je betaalt zelf je studies en als je geslaagd bent, betaal ik je de investering terug. Hij vroeg me bij wijze van tegenvoorstel of hij voor mij mocht komen werken. Isabelle, Berts tweelingzus, studeerde talen waaronder ook Russisch en zei: “Als Bert mag komen werken, ik dan toch ook?” Philippe was aan de slag bij Deceuninck, maar ik deed hem een voorstel waar hij gretig op inging. Ciska werkte bij een grootbank maar was er niet meer echt gelukkig. Ook onze jongste dochter Elisabeth studeerde rechten en het was logisch dat ook zij dus haar plaatsje kreeg. De kinderen kregen kansen, maar het werd hen ook niet in de schoot geworpen. Concreet: elkeen heeft zich moeten bewijzen en inkopen na een eerlijke waardebepaling. Deloitte heeft me met raad en daad bijgestaan en ook het Voka-traject Familio was een goede hulp.”

De Code Buysse schrijft deugdelijk bestuur voor bij kmo’s. Wat zegt u die term?

“Ik houd het graag eenvoudig. In mijn optiek draait alles om eerlijke en transparante communicatie tussen de generaties. De kinderen mogen en moeten alles weten over het financiële reilen en zeilen. Daarnaast hecht ik ook belang aan een derde persoon die onze familie onafhankelijk en met de nodige kritische zin kan bijstaan in ons doen en laten. Elk familiebedrijf zou naar mijn gevoel zo’n derde adviseur in huis moeten hebben. Wie dat niet doet, mist veel.”

Wat zijn volgens een ervaren pater familias als u de plussen en de eventuele minnen van een familiebedrijf?

Willy Lamaire: “Het heft in eigen handen hebben zorgt voor een aparte dynamiek. Jawel, er liep hier al meer dan één aanbod binnen, maar ik denk er niet aan om ons eigen DNA te verkopen en te verloochenen. Voor mij is ondernemen binnen een familiale context het mooiste wat er is. Jawel, een diep van binnen gekoesterde jeugddroom. Als je vandaag aan jongeren de vraag stelt wat hun grote droom is, dan luidt het antwoord heel vaak: rijk worden. Ik snap dat niet. Ik voel mij samen met mijn echtgenote en dankzij het ondernemerschap menselijk rijk. Materiële rijkdom is nooit een drijfveer geweest.”

U bent vandaag 77 jaar. Wat was het moeilijkste moment in uw loopbaan?

Willy Lamaire (denkt lang na): “In 1992 zag ik één van mijn bedrijven (N. V. Johansson) over de kop gaan. Dat bedrijf had ook filialen in Frankrijk en in Italië. Ik had toen plots niets meer. De banken legden beslag op mijn huis, dat ik gelukkig nog van hen kon afhuren. Zelfs mijn auto werd ‘afgepakt’. In dezelfde periode overleed in april mijn vader en in augustus mijn schoonvader. Het kwam allemaal samen, maar we hebben nooit de moed laten zakken. Vallen en opstaan, het hoort erbij.”

En het mooiste moment?

Willy Lamaire: “Ongetwijfeld het miljoenencontract dat ik in 2008 veroverde in de Verenigde Staten. Unitron mocht toen voor het Amerikaanse Direct TV, de wereldwijde nummer één voor betaaltelevisie, een revolutionair product leveren dat in alle kabelinfrastructuur geïnstalleerd werd.”

Hoe lang wil u zelf nog doorgaan? En in welke rol?

Willy Lamaire: “Als ik aan mijn kinderen vertel dat ik ga stoppen op mijn 80ste, beginnen ze allemaal te lachen. Toch is het mijn intentie om alle verantwoordelijkheid dan door te geven. Als ik om advies gevraagd word, ben ik steeds bereid om op basis van ruim 50 jaar ervaring mijn gedacht te zeggen zonder beslissingsrecht. Misschien houd ik wel een bedrijf over om mijn financiële zaken verder te beheren. Mijn geld op een spaarboekje zetten doe ik niet.”

Tot slot: wat is de mooiste definitie van ondernemen?

Willy Lamaire: “Ondernemen is deel uitmaken van een groter geheel en bijdragen aan de toekomst van ons allen.”