Wie de economische barometers van de jongste weken bekijkt, krijgt een onthutsend beeld van Europa. Terwijl zowel het Internationaal Monetair Fonds als de Europese Commissie de economische verwachtingen voor de EU opnieuw hebben verlaagd, kwamen zowel China als India verrassend positief uit de hoek. Tegen alle verwachtingen in boekten beide groeilanden sterke economische resultaten. India groeit dit jaar zelfs met meer dan 7%, en ook China – ondanks interne spanningen en internationale druk – verraste met een robuuste groeispurt. Europa daarentegen blijft ter plaatse trappelen. En België bengelt in dat Europese peloton zelfs helemaal achteraan.
Voor ondernemers is dit een alarmsignaal van formaat. Terwijl onze concurrenten zich herpositioneren, vernieuwen en versnellen, staat onze motor op een gevaarlijk laag toerental. Volgens de Europese Commissie groeit onze economie dit en volgend jaar met minder dan 1%, met in 2026 zelfs de laagste groei van de hele EU. De motor van onze export hapert al 3 jaar, investeringen haperen, en productiviteitsgroei – de ware motor van welvaart – lijkt stil te vallen op een schamele 0,3%. Ter vergelijking: onze buurlanden doen het gemiddeld 3 keer beter. En dan hebben we het nog niet over het begrotingstekort dat richting 5,5% van het bbp stijgt, of over het structurele tekort op de lopende rekening – iets wat tot voor kort een zeldzaamheid was voor België. Al deze signalen wijzen in dezelfde richting: onze economie mist een strategische horizon.
Waar blijft de sense of urgency? Onze beleidsmakers lijken vooral bezig met het managen van het protest van de dag. Op federaal niveau domineerden de pensioenhervormingen, Gaza en defensie de agenda. In Vlaanderen ging het over schoolmaaltijden en frigo-cheques. Allemaal legitieme dossiers, maar intussen glijden we weg in een internationale context waarin anderen wél vooruitgaan. De economische groei – nochtans de basis van ons toekomstige welzijn – is opvallend afwezig in het beleid.
Er is nood aan een nieuw groeipact. Geen versnipperde projectjes, maar een coherente economische agenda.
Bert Mons, Gedelegeerd bestuurder
En net daar wringt het schoentje. Zonder sterke groei blijven hogere pensioenen, meer investeringen in zorg, onderwijs, duurzaamheid of innovatie wishful thinking. Wie droomt van meer koopkracht, kortere loopbanen of een gezondere begroting zonder zich te bekommeren om het groeipotentieel, leeft in een economische fictie.
De situatie is nochtans niet nieuw. Begin jaren 80 zaten we ook in een economische impasse. De oplossing toen: de devaluatie van de Belgische frank én bijhorende structurele hervormingen. Begin jaren 90 was het opnieuw raak, en werd het Globaal Plan van premier Dehaene uitgerold om groei te koppelen aan hervorming. Vandaag is de situatie minstens even precair. Maar het ontbreekt ons aan een breed gedragen strategie. Wat moet er gebeuren? Er is nood aan een nieuw groeipact – over beleidsniveaus heen. Een langetermijnvisie die focust op productiviteit, concurrentiekracht, digitalisering, energietransitie en strategische investeringen. Geen pleisters, maar hervormingen. Geen versnipperde projectjes, maar een coherente economische agenda. En vooral: de moed om de uitdagingen onder ogen te zien.
China en India tonen dat sterke groei mogelijk blijft , zelfs in een turbulente wereld. Europa, en zeker België, moet stoppen met berusten in middelmatigheid. We hebben alle troeven: een hoogopgeleide bevolking, sterke bedrijven, toegang tot kapitaal en technologie. Wat ontbreekt, is visie, daadkracht en vooral: urgentie.
Voor ondernemers is het duidelijk: blijven toekijken is geen optie meer. Als we onze welvaart willen veiligstellen, moeten we nú bouwen aan de fundamenten van groei. De tijd van uitstel is voorbij. Wat we nodig hebben, is een grootschalige economische versnelling. België heeft de luxe niet meer om nog langer stil te staan. Maar evenmin mogen ondernemers wachten op het perfecte beleid. Ook wij hebben een rol te spelen: door te investeren, te innoveren, en onze stem luider te laten horen in het publieke debat. Groei is geen vanzelfsprekendheid. Het is een keuze – en een verantwoordelijkheid.
