Alarmerende berichten uit Nederland doen ook hier vragen rijzen over de capaciteit van ons stroomnet. Maar Jean-Pierre Hollevoet kan iedereen geruststellen. ‘Met een investeringsplan dat tien jaar in de toekomst kijkt, houden we hier de vinger aan de pols’, aldus de directeur Energie- en Klimaattransitie bij distributienetbeheerder Fluvius.
Veranderende energiebehoeften voor onder andere mobiliteit en industriële processen waren voor Fluvius al in 2021 het sein om een investeringsplan voor het eerstvolgende decennium uit te tekenen. ‘Vroeger keken we slechts drie jaar vooruit. In 2019 beseften we dit tijdsbeeld ruimer te moeten nemen bij allerlei technologische evoluties, zoals de elektrificatie van het wagenpark. In samenwerking met onder andere uiteenlopende sector- en beroepsfederaties hebben we dan verwachte evoluties naar stroombehoefte ingeschat en gekwantificeerd. Diverse sectoren hebben nu eenmaal uiteenlopende behoeften, waardoor de ene stroomvraag ook complexer is dan de andere. Dat nieuw ingeschreven bedrijfswagens vanaf 2026 elektrisch moeten zijn, heeft bijvoorbeeld ook invloed op ons stroomnet. Simulaties maken ons dan duidelijk met welke investeringen we daarop moeten inspelen. Ons investeringsplan blijft zo dus dicht bij de realiteit. En jaarlijks geven we dat ook een update’, legt Jean-Pierre Hollevoet uit. ‘Deze aanpak sluit ook aan op de ambitie om tegen 2050 tot een CO2-neutrale omgeving te komen. Het plan matcht ook met de daarvoor nodige investeringen. Zo hoeven we dus ook geen spijt te hebben van elke euro die we hierbij uitgeven. Voor het distributienet komt dit uit op zo’n 4 miljard euro aan bijkomende investeringen over tien jaar. Zo zal er bijvoorbeeld samen met de stad Antwerpen worden geïnvesteerd in het energieneutraal maken van Linkeroever. Samen met Port of Antwerp-Bruges en de energie- en windmolenbeheerders bekijken we ook hoe het netwerk van groene energie in de haven verder valt uit te bouwen. Ons stroomnet is vandaag in goede staat, maar we mogen niet berusten. Door nu al af te stemmen op wat het net in de toekomst zal moeten aankunnen, bouwen we vandaag aan de netwerken voor morgen: een duurzaam en futureproof elektriciteitsnet dat het comfort van vandaag ook morgen garandeert.’
LINTBEBOUWING HELPT
In Nederland zal er vanaf volgend jaar jaarlijks maar liefst 8 miljard euro in het net worden geïnvesteerd. Maar het Vlaamse stroomnet mag niet een-op-een worden vergeleken met dat van onze noorderburen, zo wijst Jean-Pierre Hollevoet op structurele verschillen. ‘Nederland benadert z’n ruimtelijke ordening rationeler, met veel meer geconcentreerde bebouwing rond uitgesproken kernen. Dat zorgt er voor problemen op het vlak van hoogspanning. Vlaanderen daarentegen kent de typische lintbebouwing. Hierdoor zijn onze stroomnetten anders uitgebouwd en kennen ze bijgevolg ook minder problemen op dat vlak. De meeste bedrijven hier zijn aangesloten op het hoogspanningsnet’, legt hij uit. ‘Door de toenemende elektrificatie zullen de problemen in Vlaanderen zich eerder stellen op het laagspanningsnet, waarop vooral woongelegenheden zijn aangesloten. Maar dit verschil met Nederland maakt wel deel uit van ons investeringsplan. Met informatie van onder andere de leasingbedrijven hebben we bijvoorbeeld becijferd hoe snel het elektrisch wagenpark zal aangroeien. Voor de eerstvolgende vijf jaar gaan we daarbij uit van het snelste scenario. Daarop anticiperen we dus maximaal. Intussen evolueert de technologie in elektrische voertuigen voortdurend, met bijvoorbeeld een grotere actieradius als gevolg. Dan heb je dus minder laadbeurten nodig, wat dan weer ten goede komt aan de uitbouw van de laadinfrastructuur en dus indirect van het stroomnet.’ Bij de uitdagingen rond bijvoorbeeld groene stroom uit windmolenparken is dus hoogspanningsnetbeheerder Elia aan zet. Voor de productie van waterstof is dat Fluxys. Voor Fluvius is vandaag vooral de toenemende interesse in elektrificatie in de transportsector een belangrijk aandachtspunt bij de jaarlijkse update van z’n investeringsplan. ‘Grotere transporteurs beginnen plannen te maken om de overstap naar full electric vrachtwagens te maken. Dat moeten we goed opvolgen om het net waar nodig te versterken, vanuit het totaalbeeld dat we hebben’, geeft Jean-Pierre Hollevoet aan. ‘Wij krijgen onze energie van Elia. Dat is aan zet als het gaat over de gekende, mogelijk kritische zones naar beschikbare capaciteit op het hoogspanningsnet. Die zijn evenwel al opgenomen in een investeringsplan. Onze inzichten delen we uiteraard ook met Elia.’
‘Soms kan je beter synergieën zoeken om tot nog betere oplossingen te komen voor individuele energiebehoeften.’
RELATIEBEHEERDERS STAAN KLAAR
Om z’n toekomstplan zo sluitend mogelijk te houden, is het voor Fluvius belangrijk om snel een goed zicht te krijgen op de behoeften. Het roept bedrijven op om hun energievragen steeds af te toetsen bij zijn relatiebeheerders, zodat het er ook op de efficiëntst mogelijke manier kan op inspelen. ‘Bij investeringen doen ze dat dus best al zo vroeg mogelijk in het proces. Onze relatiebeheerders helpen de ondernemer mee nadenken over z’n energievraagstuk, rekening houdend met de huidige toestand. Zo kan die z’n toekomstplan linken aan een passend energieplan’, benadrukt de directeur. ‘Uiteraard kunnen ook wij niet voorspellen hoe technologieën in hun sector zullen evolueren. Maar dan nog kan je niet voorbij aan evidente zaken. Door te isoleren en te kiezen voor zuinigere machines als vervanging zich opdringt, kan je de energievraag al stevig reduceren. Daarnaast trachten we sommige zaken breder te benaderen. Bedrijven die op eenzelfde bedrijvenzone zijn gevestigd, delen hetzelfde energienet. Dan kan je soms beter synergieën zoeken om tot nog betere oplossingen te komen voor individuele energiebehoeften. Zo vermijd je ook overdimensionering en bijgevolg een overinvestering. Als je in een bedrijvenzone bijvoorbeeld oplaadeilanden kan creëren, is het niet nodig dat elk bedrijf voor de eigen deur laadpalen plaatst. In enkele pilootprojecten bekijken we hoe we zo’n gedeelde oplossingen kunnen samenbrengen in een model.’
Met de onlangs gelanceerde capaciteitswijzer geeft Fluvius bedrijven vandaag online al een beeld van het potentieel aan energieafname of -injectie op het hoogspanningsnetwerk, op hun huidige of eender andere locatie. Met het oog op een nieuwe aansluiting of nieuwe behoefte is die concrete informatie eenvoudig te raadplegen via die tool.