Toen Philippe Schiettecatte, Production Manager bij Caroline Biss, in 1997 voor het eerst naar Bulgarije trok, was dat nog grotendeels onontgonnen terrein voor Belgische ondernemers. “We kochten toen een bestaand staatsbedrijf over. Dat gaf ons meteen een vliegende start.” Wat begon als een berekende gok, groeide uit tot een langdurig succesverhaal. Bijna drie decennia later is Caroline Biss niet alleen een gevestigde naam in de modesector, maar ook een toonbeeld van hoe Belgische bedrijven duurzame groei kunnen realiseren in Oost-Europa.
Een strategische stap vooruit
De beslissing om naar Bulgarije te trekken kwam er niet zomaar. Het familiebedrijf kampte eind jaren negentig met beperkingen in zijn Portugese productie-eenheid: te klein, te weinig schaalbaar en moeilijk te beheren vanop afstand. “Bulgarije bood toen wat Portugal niet meer kon: ruimte om te groeien, gemotiveerde arbeidskrachten en overheidsondersteuning voor buitenlandse investeringen.”
De eerste vestiging in 1997 stelde 200 mensen tewerk; vier jaar later kwam er een tweede fabriek bij met nog eens 400 medewerkers. Caroline Biss was niet de enige Belgische speler die het potentieel zag. “We zaten daar samen met grote namen als Solvay, Umicore en Interbrew wat later uitgroeide tot AB InBev. België was toen opvallend aanwezig in Bulgarije, en jarenlang stonden we zelfs aan de top van de buitenlandse ondernemingen.”
Die vroege aanwezigheid heeft volgens Schiettecatte geholpen om het land beter te begrijpen. “We hebben Bulgarije echt zien evolueren. Van een overgangseconomie vol onzekerheden tot een stabiel EU-lid met opgeleide mensen en een groeiende middenklasse.”
We hebben Bulgarije echt zien evolueren. Van een overgangseconomie vol onzekerheden tot een stabiel EU-lid.
Philippe Schiettecatte, Production Manager bij Caroline Biss
De kracht van samenwerking
Een opmerkelijke troef in het verhaal van Caroline Biss is de samenwerking met andere Belgische modehuizen. “We zijn gestart met produceren voor onszelf, maar na verloop van tijd ook voor andere merken, zelfs concurrenten. Dat lijkt raar, maar het werkt,” legt Schiettecatte uit. Door knowhow te delen, blijft de productie van kwalitatieve, high-end mode in Europese handen.
Die aanpak leverde duurzame relaties op. “In het begin dacht ik: we kunnen toch niet voor onze rechtstreekse concurrenten werken? Maar het bleek net onze sterkte. We specialiseerden ons in technisch moeilijk werk en luxueuze stoffen, dat is onze niche geworden. Als je het moeilijke kan, dan wordt de rest eenvoudig.” Dankzij die focus heeft het merk een stevige reputatie opgebouwd, zowel in België als internationaal. “We produceren vandaag voor zeven Belgische modehuizen. Dat is geen toeval, dat is het resultaat van kwaliteit, betrouwbaarheid en vertrouwen.”
Doe 200% clean business
Ondernemen in Bulgarije draait volgens Schiettecatte om professioneel en transparant zaken doen. Wie dat goed aanpakt, bouwt er snel vertrouwen op. “Ik zeg het altijd tegen ondernemers die me advies vragen: werk open en correct, want dat loont,” zegt hij. “De belastingen zijn laag, de regels duidelijk, het is een land waar eerlijke ondernemers echt vooruit kunnen.”
Dat eenvoud en eerlijkheid renderen, bewijst hun eigen ervaring. “We hebben altijd correcte relaties opgebouwd met lokale autoriteiten en met onze ambassade. Dat loont, zeker als je met de juiste partners werkt en transparant communiceert. Bulgarije is niet anders dan België: vertrouwen win je door consequent correct te handelen.”
Ik zeg het altijd tegen ondernemers die me advies vragen: werk open en correct, want dat loont.
Philippe Schiettecatte, Production Manager bij Caroline Biss
Veranderde context, nieuwe uitdagingen
De context in Bulgarije is intussen fundamenteel veranderd. Waar in 1997 de meeste mensen laaggeschoolde jobs uitvoerden, is het land vandaag veel verder ontwikkeld. Toch blijven er uitdagingen. “Het grootste probleem vandaag is de vergrijzing. Bulgarije telde ooit tien miljoen inwoners, nu zijn dat er nog geen zeven. Veel jongeren zijn vertrokken, vaak voorgoed. Daardoor is het moeilijker om geschikt personeel te vinden.”
Om die reden investeert Caroline Biss in een nieuwe productievestiging in Moldavië. Philippe ziet er veel gelijkenissen met zijn beginjaren in Bulgarije. “Moldavië is vandaag zoals Bulgarije 25 jaar geleden,” zegt hij. “Je voelt er dezelfde drive, dezelfde openheid om samen te werken en een honger naar groei.” De beslissing past in een bredere langetermijnstrategie. “Onze Bulgaarse medewerkers zijn loyaal en ervaren, maar hun leeftijdscurve toont dat we binnen tien jaar te weinig mensen zullen hebben. Door tijdig te diversifiëren, blijven we futureproof.”
Respect en wederzijds begrip
Wie in Bulgarije actief is, moet volgens Philippe investeren in mensen en cultuur. “Je bereikt niets door enkel cijfers te bekijken. Wij nodigen onze Bulgaarse managers regelmatig uit in België om de mode, de klanten en de markt hier te leren kennen. Dat zorgt voor begrip en trots. Ze voelen zich deel van het verhaal.”
Hij reist zelf nog steeds twee weken per maand naar Bulgarije. “Je moet aanwezig zijn. Zeker in een productieomgeving met 400 medewerkers, bijna allemaal vrouwen, is nabijheid cruciaal. We sturen, maar met respect. Dat werkt veel beter dan afstandelijk management.”
Je bereikt niets door enkel cijfers te bekijken. Menselijk contact is eens zo belangrijk.
Philippe Schiettecatte, Production Manager bij Caroline Biss
De volgende golf ondernemers
Schiettecatte ziet Bulgarije niet alleen als productieland, maar ook als groeimarkt met steeds meer commerciële kansen. De koopkracht stijgt, en met die evolutie groeit de vraag naar kwaliteitsproducten. “Vandaag domineren Duitse ketens als Lidl, Kaufland en Metro, maar Belgische merken zouden daar perfect kunnen aansluiten,” zegt hij. Ook in andere sectoren bruist het van activiteit: de bouw, de financiële sector en IT ontwikkelen zich razendsnel. “Cordeel uit Temse is intussen de grootste industriële aannemer van Bulgarije, en KBC is er de grootste bank en laat er honderden IT’ers aan apps werken. Melexis maakt er miljoenen chips voor onze auto’s. Dat zegt veel over het niveau dat het land intussen bereikt heeft.”
Zelf kijkt hij vooruit naar de volgende fase. “Vandaag is het prijsniveau daar nog te hoog voor onze collectie,” geeft hij toe, “maar binnen drie jaar zie ik een flagshipstore in Sofia of Plovdiv perfect haalbaar.” Dat optimisme typeert zijn blik op de toekomst. Volgens hem is Bulgarije klaar voor ondernemers, klein of groot, die durven investeren: de economie groeit, de infrastructuur staat op Europees niveau en de markt professionaliseert snel. “Ondernemen is altijd risico nemen,” besluit hij, “maar met de juiste voorbereiding wordt dat risico een kans. Bulgarije bewijst dat duurzame groei mogelijk is, als je met visie en respect werkt.”
