De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is sinds kort omgezet in Belgische wetgeving. Het geeft bedrijven eindelijk duidelijkheid inzake de rapporteringsverplichtingen rond duurzaamheid. Gaat het om de zoveelste bijkomende administratieve mallemolen voor bedrijven of gaat de CSRD echt het verschil maken?
Belgische omzetting gaat niet verder dan nodig
De Europese richtlijn CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) verplicht bedrijven transparant te rapporteren over duurzaamheid, met nadruk op milieu, sociale verantwoordelijkheid en governance. De invoering gebeurt gefaseerd: vanaf 2025 voor bedrijven die onder de NFRD vielen, vanaf 2026 voor grote ondernemingen met specifieke criteria, vanaf 2027 voor beursgenoteerde kmo’s (met uitsteloptie) en vanaf 2029 voor grote niet-EU-bedrijven met significante EU-activiteiten. Bedrijven moeten rapporteren volgens een gestandaardiseerde methode. Ze moeten daarbij hun volledige waardeketen in kaart brengen, inclusief de impact van leveranciers en klanten.
Voka is tevreden om te zien dat de Belgische wetgever niet verder is gegaan dan nodig bij de omzetting van de tekst naar Belgische wet. Toch belichten we nog een aantal zaken. Ten eerste de ‘harbour’-clausule, die bescherming biedt tegen het delen van concurrentiegevoelige informatie. Ten tweede de verplichting dat rapporten de eerste drie jaar door erkende bedrijfsrevisoren worden gecontroleerd. Er wordt daarnaast een kader ontwikkeld om andere assurance-aanbieders toe te laten. Ten slotte worden kmo’s beschermd tegen te zware eisen en niet verplicht kunnen worden om hun duurzaamheidsdata te laten verifiëren.
Belang van impact boven regeldruk
Voka wil benadrukken dat de rapportage-eisen van de CSRD (potentieel) aanzienlijke administratieve lasten met zich mee kunnen brengen.
Bedrijven worden verplicht om uitgebreide documentatie te produceren, waardoor kostbare tijd en middelen worden besteed aan het invullen van rapporten in plaats van aan het implementeren van concrete duurzaamheidsstrategieën. Hierdoor dreigt een ‘paper chase’ te ontstaan: een cultuur waarin naleving van formele eisen centraal staat, terwijl strategische waardecreatie en échte duurzame acties naar de achtergrond verdwijnen.
Bedrijven worden verplicht om uitgebreide documentatie te produceren, waardoor kostbare tijd en middelen worden besteed aan het invullen van rapporten in plaats van aan het implementeren van concrete duurzaamheidsstrategieën.
Maarten Libeer, Adviseur internationaal ondernemen Voka
Dit brengt een aantal risico’s met zich mee. Ten eerste verliezen bedrijven de focus op hun primaire duurzaamheidsdoelen doordat zij veel aandacht moeten besteden aan het voldoen aan rapportage-eisen. Ten tweede stimuleert de CSRD een 'tick-the-box'-mentaliteit, waarbij de naleving van formele rapportagestandaarden centraal staat, zonder dat dit leidt tot diepgaande strategische veranderingen. Tot slot worden sectorale duurzaamheidsuitdagingen onvoldoende aangepakt. Bedrijven raken verstrikt in administratieve verplichtingen, waardoor de werkelijke impact van hun inspanningen afneemt.
Bredere administratieve vereenvoudiging
Voka pleit ervoor dat de CSRD expliciet wordt meegenomen in de lopende administratieve vereenvoudigingsoefeningen, zodat de richtlijn kan worden geëvalueerd op haar concrete impact op het terrein. In Vlaanderen zet de minister-president in op het verminderen van administratieve lasten voor bedrijven, en op EU-niveau verschijnt op 26 februari de EU Omnibus Simplification Regulation, die hetzelfde doel nastreeft.