Tussen 2013 en 2021 werd in Vlaanderen 14.827 hectare extra verhard. Dat is omgerekend 5 vijf hectare - tien voetbalvelden - per dag. Van die 5 hectare worden er vier in harde bestemmingen gerealiseerd (wonen, werken, recreatie, infrastructuur) en 1 hectare in landbouw of natuurgebied. In Limburg zou de verhardingssnelheid zelfs dubbel zo hoog liggen als die van Vlaanderen.
Deze en andere vaststellingen stonden onlangs in het Betonrapport van Natuurpunt en Breekijzer, maar dienen toch genuanceerd te worden. Hoewel het rapport een teer punt aankaart, staat het onvoldoende stil bij de recente en positieve trends die zich voordoen. Hierdoor geeft het rapport een vertekend en negatiever beeld van de realiteit.
Zo neemt het bijkomende ruimtebeslag de laatste jaren net aanzienlijk af, in lijn met het traject en de tussentijdse doelstellingen van de bouwshift. In de periode van 2019-2022 is het ruimtebeslag afgenomen tot 3,8 hectare per dag, wat dus aanzienlijk lager is dan de gemiddelde 5,1 hectare per dag die het Betonrapport vooropstelt. Het rapport focust namelijk op de periode van 2013-2021 terwijl de meest positieve trends zich de laatste jaren hebben voorgedaan.
Bovendien is ook de definitie van ‘ruimtebeslag’ onlangs ingrijpend gewijzigd door de Europese Commissie. Het Betonrapport heeft deze definitie nog niet overgenomen, waardoor het reële ruimtebeslag in werkelijkheid substantieel lager ligt. Deze definitie houdt namelijk niet langer rekening met onverharde zones zoals tuinen, parken en recreatiegebieden.
Tot slot wordt er ook vandaag al sterk ingezet op verdichting. Zeker op vlak van residentieel vastgoed en verweefbare economische activiteiten, blijkt dat er meer en meer verdichting ook effectief wordt gerealiseerd.
Ondanks deze nuanceringen blijft de bouwshift een enorme uitdaging. De ruimte is schaars terwijl Limburgse bedrijven een duidelijke vraag naar gronden hebben om te kunnen uitbreiden. Daarom vragen wij om een strategische reserve van industriegronden en bedrijventerreinen te voorzien voor niet-verweefbare activiteiten en ontwikkeling van bedrijventerreinen aan het Albertkanaal mogelijk te maken. Hoewel de beschikbare ruimte afneemt moeten onze ondernemingen – die de bron van alle welvaart en welzijn vormen – te allen tijde ruimte hebben om te ondernemen. Ook na 2040 als er geen open ruimte meer mag worden aangesneden, zal de wereld immers niet stoppen met draaien en zullen bedrijven moeten kunnen investeren.
Johann Leten, gedelegeerd bestuurder Voka - KvK Limburg
