In een wereld die in een razendsnel tempo verandert en alleen maar complexer wordt, is er één constante waar leiders rekening mee kunnen houden: zichzelf. Persoonlijk leiderschap is volgens organisatiepsycholoog en ervaren leiderschapstrainer Patrick Lybaert vandaag de absolute kern van goed leiderschap. “Persoonlijk leiderschap gaat over het nemen van de verantwoordelijkheid over je eigen ontwikkeling”, zegt Patrick Lybaert. “Wanneer je bewust omgaat met je sterke punten, weet wat je drijft en welke waarden je belangrijk vindt, dan handel je veel efficiënter en behaal je als leider veel betere resultaten.”
Omdat je als ondernemer of manager moet excelleren in verschillende aspecten van je bedrijfsvoering, biedt Voka Mechelen-Kempen met de MBA Highlights al enkele jaren een compacte en praktijkgerichte mini-MBA aan. Patrick Lybaert, die een vaste waarde is in deze opleiding, neemt in dit traject het onderdeel persoonlijk leiderschap voor zijn rekening.
“Het is een thema dat me zeer nauw aan het hart ligt en waar ik me al decennia in verdiep”, vertelt de docent. “Als je je (professionele) leven niet stuurt, dan doet iets of iemand dat wel in je plaats. Als mens – en zeker als leider – moet je de regie nemen over je tijd, je energie en je groei. Je wil geen leven dat je overkomt, je wil zelf de richting bepalen die je uit gaat. Daarvoor moet je in de eerste plaats de confrontatie met jezelf (durven) aangaan. Leiderschap is geen puur aangeboren talent. Het is een leerproces en dat begint bij jezelf.”
Leiderschap is een leerproces dat begint bij jezelf.
Patrick Lybaert
Uniek en authentiek
Een goede persoonlijke leider combineert verschillende leiderschapsstijlen met elkaar. “Het menselijk lichaam is een goede metafoor om dit te omschrijven”, verduidelijkt Patrick Lybaert.
“Elk onderdeel van ons lichaam staat symbool voor een ander aspect van leiderschap. Je hoofd staat voor strategie en focus; je hart voor missie, waarden en visie; je buik voor intuïtie; je ruggengraat voor moed, impact; je voeten voor de dingen gedaan krijgen op een efficiënte en doelgerichte manier; en je handen voor samenwerken, emotionele intelligentie en transparante communicatie. Deze componenten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en bepalen samen hoe je in je rol als leider staat. Een goede persoonlijke leider is een unieke mix van deze zaken en is daardoor altijd authentiek. Als persoonlijke leider kijk je verder dan de klassieke managementtechnieken. Het gaat eigenlijk niet om de tools an sich, maar om wie je bent. Als je een strategie uitstippelt, moet je ook durven voelen of die wel klopt. Als je doelen stelt, moet je je waarden laten spreken.”
Bouw op je sterktes
Persoonlijk leiderschap begint volgens Patrick Lybaert dan ook bij zelfkennis. “Wie zichzelf niet in vraag durft te stellen, heeft nog een hele weg als leider af te leggen”, spreekt de trainer. “Emotionele intelligentie is cruciaal. Je moet kunnen luisteren, doeltreffend vragen stellen ter verheldering, en anderen het gevoel geven dat ze begrepen worden. Dan pas gaan mensen echt luisteren naar jou. Een persoonlijke leider is ook door waarden gedreven. Hij of zij bouwt niet op macht, maar op vertrouwen. Je kan mensen niet veranderen. Wat je wél kan doen is hen helpen om een betere versie van zichzelf te worden. Dat is impact hebben als leider. Daarom vind ik ook dat we vaak te veel aandacht schenken aan werken aan onze zwakke punten. Dat mag en moet, maar bouw vooral verder op je sterktes. Ken je talenten, ontwikkel ze en zet ze slim in. Dat maakt je als mens – en als leider – niet alleen effectiever, maar ook gelukkiger.”
Luisteren
Die link tussen persoonlijk leiderschap en menselijk geluk is geen toeval. “Wie aan zichzelf werkt als leider, wordt ook een aangenamer mens”, weet Patrick Lybaert. “Je leert anders kijken naar mensen, naar situaties, naar succes en falen. En je beseft dat het uiteindelijk niet gaat om controle, maar om verbinding. Leiderschap is geen monoloog, het is een gesprek. En luisteren staat daarbij boven alles. Mensen willen gehoord en betrokken worden. Ze willen begrijpen waarom iets moet. Als je dat proces goed begeleidt, dan volgt het engagement vanzelf. Een goede leider moet ogenschijnlijke tegenstellingen kunnen verenigen. Want gewoon ja zeggen tegen iets, betekent vaak ook automatisch nee zeggen tegen iets anders. Als leider moet je ook heel goed het onderscheid kunnen maken tussen dringend en belangrijk. Maar daarover meer tijdens de MBA (lacht).”
