De Einsteintelescoop – een ondergrondse zwaartekrachtgolfdetector van de nieuwste generatie – is dé kandidaat om zich in de Euregio Maas-Rijn te vestigen. Wordt het Limburg, Sardinië of Saksen? De beslissing valt midden 2027, maar de voorbereiding is al volop bezig. Wij spraken met gedeputeerde Tom Vandeput, die het project trekt vanuit POM Limburg, en met Nadia Jansen, CEO van Group Jansen, een van de bedrijven die al klaarstaan.
Dubbelinterview met Tom Vandeput (gedeputeerde Economie en voorzitter POM Limburg) en Nadia Jansen (CEO Group Jansen)
Waarom kijken bedrijven als Group Jansen daar zo naar uit?
Nadia Jansen: “De Einsteintelescoop prikkelt de verbeelding. Wetenschap op wereldniveau, en dat in onze regio! Wij voelen ons thuis in die complexiteit: projecten die de lat hoog leggen, waar precisie en innovatie cruciaal zijn. Een Einsteintelescoop in onze achtertuin is een enorme opportuniteit voor onze kernactiviteiten.”
Hoeveel Limburgse bedrijven zijn vandaag al mee?
Tom Vandeput: “Dankzij de voortrekkersrol van POM Limburg de laatste vijf jaar zijn bijna 200 Limburgse bedrijven goed geïnformeerd en een twintigtal al actief betrokken in de voorbereidingsfase. Nu willen we dat succes vertalen naar het Vlaamse niveau via een partnership met het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek, zodat ook bedrijven uit andere provincies instappen.”
"Bedrijven, kennisinstellingen en overheid moeten dit samen doen én groot durven te dromen."
Of wachten er nog te veel bedrijven af?
Nadia: “Dat zie je vaak: bedrijven willen pas instappen als de aanbestedingen concreet worden. Maar wie slim is, bouwt nu al capaciteit en kennis op. Samenwerken met andere bedrijven en kennisinstellingen maakt je straks sterker en competitiever in de aanbestedingsfase.”
Tom: “Precies. Zo trek je ook hooggeschoold talent aan en verken je nieuwe producten, diensten en markten. De voorbereiding loont altijd.”
Welke nieuwe opportuniteiten zijn er sinds vorig jaar?
Tom: “We hebben het Interreg Vlaanderen-Nederland-project ETpathfinder Smart Skills Lab gelanceerd. Dat ontwikkelt opleidingen op maat van ondernemers rond de technologische uitdagingen van de Einsteintelescoop. Daarnaast hebben we zeven technologiedomeinen geïdentificeerd waarin Vlaanderen kan excelleren: optica, trillingsdemping, vacuümtechnologie, sensoren & elektronica, toekomstbestendige bouw, digitale technologie & automatisering, en computationele & data-analyse. Rond deze domeinen organiseren we deepdive-sessies om innovatieve ondernemers aan Vlaamse onderzoekers te koppelen.”
Wat betekent zo’n project voor innovatie en werkgelegenheid bij Group Jansen?
Nadia: “Het is een droomproject dat onze mensen uitdaagt om zich te meten met de absolute wereldtop. We zetten al sterk in op innovatie, vaak ver van huis. Nu zouden we onze gespecialiseerde kennis net hier kunnen inzetten. En qua werkgelegenheid is het een enorme kans: het trekt topingenieurs, vaklui en denkers aan die zich hier willen vestigen.”
"Het is een droomproject dat onze mensen uitdaagt om zich te meten met de absolute wereldtop."
Welke bredere effecten zien jullie voor Limburg?
Nadia: “De Einsteintelescoop kan onze regio naar een hoger niveau tillen. Topwetenschappers en bedrijven uit de hele wereld zullen naar Limburg komen, de ‘green valley of growth’. Naast innovatie en onderzoek brengt dit welvaart: huisvesting, toerisme, horeca, diensten, … Dit kan Limburg fundamenteel transformeren. Geloof me, die Einsteintelescoop is een once-in-a-generation-kans voor Limburg.”
Tom: “Maar dan moeten we dit samen doen: bedrijven, kennisinstellingen en overheid. En groot durven te dromen. Goede communicatie en afstemming zijn dan uiteraard wel erg cruciaal.”
Wanneer valt nu eigenlijk die beslissing?
Tom: “Het indienen van het bidbook van de Euregio Maas-Rijn-kandidatuur is voorzien tegen eind 2026. Midden 2027 verwachten we een beslissing. Tot dan moeten we alles op alles zetten.”
En als de keuze toch voor Sardinië of Saksen valt?
Tom: “De markt voor zwaartekrachtgolfdetectoren is beperkt, daarom zorgen we ervoor dat innovatieprojecten ook een bredere businesscase hebben. Verbeterde producten en diensten openen internationale markten in bijvoorbeeld halfgeleiders, machinebouw en automotive. De inspanningen zijn dus nooit vergeefs.”
Nadia: “En vergeet niet: Limburgse bedrijven kunnen ook aan de site in Sardinië leveren.”
Stel, een bedrijfsleider leest dit artikel en krijgt een Newtoniaanse appel op zijn hoofd. Waar kan hij terecht?
Tom: “Binnen POM Limburg zijn meerdere medewerkers actief om bedrijven uit Limburg en Vlaanderen te verbinden met de Einsteintelescoop. Ze kunnen er terecht voor concrete vragen en om gelinkt te worden aan het uitgebreide ecosysteem in de Maas-Rijnregio, dat al meer dan 500 organisaties telt.”
