OptimaT staat voor optimaal werken. Het maatwerkbedrijf maakt zijn roeping als werkgever voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt helemaal waar met 600 mensen aan boord. Daarmee is het ook de grootste werkgever van Lichtervelde. Daarbovenop is het uitgegroeid tot een cruciale toeleverancier naar heel wat hoogaangeschreven bedrijven uit de reguliere sector. Algemeen directeur Hein Moerman leidt dagelijks de dans met onblusbare passie en met een visie op de langere termijn dan enkel vandaag. Zijn credo: enkel wie investeert in de toekomst, maakt progressie.
In 2015, 10 jaar geleden inmiddels, werd u benoemd tot algemeen directeur. Hoe bent u op deze stoel beland?
“Ik ben ingenieur elektronica van opleiding. Heel snel na mijn studies specialiseerde ik mij verder in een nicheberoep: geluidsingenieur. Ik trok daarvoor naar Londen. Ik ben zelf muzikant en die opleiding lag helemaal in het verlengde van mijn interesse. Zo werd ik muziekproducer én muziekregisseur. Mensen met dergelijk diploma lopen niet dik gezaaid. Om u een idee te geven: aan de Londense universiteit kreeg ik diploma nummer 241 mee naar huis en dat terwijl de opleiding toen reeds 20 jaar bestond. Ik mag helaas geen namen noemen, maar ik reisde voor grote bands en topmuzikanten zowat de wereld rond. Tot ik op een gegeven ogenblik toch besloot dat het tijd was voor een jobswitch, hoe graag ik mijn opdracht in de muziekwereld ook deed. Toen kwam ik bij de Limburgse Connect Group (elektronica- en PCB-bedrijf) terecht, waar ik finaal als internationaal groepsaankoopdirecteur ook heel veel reisde. Tot dat continu reizen er een beetje te veel aan werd. Toen was het tijd voor een job in het binnenland, een weloverwogen keuze. Na een grondige selectie werd ik aangesteld tot algemeen directeur van OptimaT.”
Kan u het bedrijf van 2015 eens vergelijken met dat van nu?
“Ik zag van meet af aan heel veel opportuniteiten en daar hebben we ook werk van gemaakt. Ik denk in de eerste plaats aan de ISO-certificaten die we slag om slinger binnengehaald hebben. ISO 9001 wisten we te bestendigen sinds 1999, en daarnaast kwamen er 2 bij: ISO 14001 in alle afdelingen (voor milieu en duurzaamheid) en ISO 13485 (voor het klaarstomen van medische hulmiddelen). OptimaT is het enige West-Vlaamse maatwerkbedrijf met die laatste kwalificatie. Dat certificaat stelt ons in staat om als gepriviligeerd partner te werken voor de farma-industrie. Dat leidde rechtstreeks tot de inrichting van onze eerste cleanroom in 2018. Nu staan we op het punt om te investeren in een nieuwe cleanroom. Maar er is nog veel meer gebeurd (toont een luchtfoto van de site). In 2024 bouwden we een hoogbouwmagazijn van 6.000 vierkante meter, een investering van circa 6 miljoen euro, gefinancierd met eigen middelen. Als change de enige constante is in het bedrijfsleven, dan zijn we daar met OptimaT een mooi voorbeeld van. Zeg maar dat we werk hebben gemaakt van meer professionalisering op alle niveaus, zowel technologisch (software en hardware) maar ook middels een verdergezette automatisering van heel wat processen, zonder dat er jobs verloren gingen. Integendeel zelfs. Er kwamen de voorbije 10 jaar ook 200 werkposten bij: we gingen van 400 medewerkers naar 600.”
Is het profiel van die medewerkers ook veranderd, denkt u? Heeft de notie ‘afstand tot de arbeidsmarkt’ een andere invulling gekregen?
“Jawel. Vroeger ging het vooral om mensen met een fysiek of een mentaal probleem. Tegenwoordig zien we vooral een grotere instroom van mensen met psychologische problemen. Denk daarbij in de eerste plaats aan een foute werkattitude. Zoals: niet op tijd komen of niet meteen bereid zijn werk op te nemen. Mensen met autisme ook, al hoeft dat niet meteen een zeer groot probleem te zijn, want onze ervaring leert dat dit mensen zijn die omzeggens geen fouten tolereren van zichzelf en finaal foutloos de producten afleveren.”
Lichtervelde is niet de gemakkelijkst bereikbare plaats op de kaart van West-Vlaanderen. Bemoeilijkt dat de rekrutering niet?
“Wij hebben één groot voordeel: het station van Lichtervelde is amper 5 minuten verwijderd van onze site. Via De Lijn leggen we ook bussen in die de regio Torhout verbinden met onze zetel. En veel werknemers komen met de fiets of te voet.”
In 2024 bouwden we een hoogbouwmagazijn van 6.000 m2, een investering van circa 6 miljoen euro, gefinancierd met eigen middelen.
Als er één iets opvalt in jullie organigram, dan is het wel de onwaarschijnlijk brede waaier aan activiteiten. Zit hier een wel overwogen strategie achter?
“Absoluut. We hebben 2 basispijlers. Hoe breder de actieradius, hoe groter de risicospreiding. Als het eens wat minder gaat in één divisie, dan hoeft dat niet meteen een majeur probleem te zijn. Er is in het taartdiagram geen enkele businessunit die er qua grootte bovenuit springt. Daarnaast willen we heel bewust een onestopshop aanbieden aan onze klanten. Als we de keuze maken voor een activiteit, dan doen we het graag goed en volledig, kwalitatief en geïntegreerd. OptimaT biedt de bedrijfswereld een totaaloplossing aan, van aanmaak van producten tot en met de verpakking of de levering ‘aan huis’. Elk moet zijn rol kennen: de klant staat in voor de R&D en de sales van zijn producten, wij van onze kant focussen ons op de manufacturing, van het maken tot het toeleveren. We helpen zelfs soms mee om de producten die onze klanten willen gefabriceerd zien verder op punt te stellen.”
Is West-Vlaanderen by far hét wingewest voor OptimaT?
“Onze klantenkring komt lang niet alleen uit West-Vlaanderen alleen. Zeg maar dat we opdrachten krijgen vanuit heel Vlaanderen. In onze portfolio hebben we ook een resem buitenlandse bedrijven die op onze diensten een beroep doen. Verwonderd hoef je daar niet over te zijn. Via deelnames aan beurzen in de buurlanden zetten we onszelf in de etalage. De ervaring leert dat die aanwezigheidspolitiek loont.”
Het is genoegzaam bekend dat de overheid een grote ‘sponsor’ is van de maatwerkbedrijven, en maar goed ook. Maar anderzijds toch de vraag stellen: zou de sector autonoom kunnen overleven zonder die goed gevulde rugzak vanuit de Vlaamse Regering?
“Eigenlijk is het antwoord zeer eenvoudig: de overheid compenseert het rendementsverlies van personen die worden tewerkgesteld. Deze mensen zouden op de arbeidsmarkt geen kans maken, en dus is het beter ze toch aan de slag te houden. Het zou de overheid veel meer kosten mocht ze deze mensen integraal moeten onderhouden. Nu bezoldigen de maatwerkbedrijven een groot deel zelf.”
Hoe evalueert u de werking van de beroepsfederatie 4Werk, het netwerk en de belangengroepering van de West-Vlaamse maatwerkbedrijven? Finaal zijn jullie ook toch ergens concurrenten van elkaar?
“De samenwerking is heel goed. Er wordt met zijn allen samengewerkt aan projecten waar de hele sector beter van wordt. Recent zaten we nog samen met POM West- Vlaanderen en met gedeputeerde Jean de Bethune, die onze sector door en door kent en een warm hart toedraagt. Hij helpt ons om vooruit te kijken. Nu staat een initiatief in de steigers om mensen nog gemakkelijker te kunnen selecteren via een soort van ‘skills scan’, waarbij gezocht wordt naar wat iemand echt en goed kan. Een positieve en humane benadering dus. En wat die zogenaamde concurrentie betreft: die bestaat niet. We noemen onszelf conculega’s. Dat wil zeggen dat we elkaar ook van tijd tot tijd opdrachten doorgeven als dat omwille van te weinig capaciteit of omwille van specialiteit nuttig en nodig is. Kortom: we kunnen rekenen op elkaar.”
Hangt de in onze maatschappij steeds verder oprukkende digitalisering als een donderwolk boven de sector? Laten we realistisch blijven, zeggen kenners van de sector: krijg de mensen uit de maatwerkbedrijven maar eens mee in dergelijk verhaal.
“En toch is de computer lang geen onbekende binnen onze muren. Kijk maar rond en je zal ook zien hoezeer en hoe ver bepaalde processen hier al geautomatiseerd werden om het medewerkers comfortabel te maken. We leiden hen op en ze leren snel, zo leert onze ervaring. Opleiding en communicatie zijn de sleutels tot succes. Zelfs voor eenvoudige zaken als hoe en wat eten worden digitale hulpmiddelen gebruikt. Als het over digitaal gaat, wordt alles goed doordracht en voorbereid. Zo hebben we binnen het bedrijf een Digipunt, waar het personeel continu geïnformeerd wordt en bepaalde zaken worden aangeleerd. Wat nodig is uiteraard, want we hebben ook een OptimaT-app die de mensen leren te gebruiken om bijvoorbeeld verlof aan te vragen of ziekte en afwezigheid te melden. Sowieso leert de praktijk van elke dag dat jongeren minder problemen hebben met digitaal gebruik. Ze vinden automatiseren van bepaalde processen oké.”
U zei het al: communicatie is alles. Hoe krijgt u dat in de praktijk georganiseerd?
“Ik loop veel rond en praat veel met mensen. Maar je kan natuurlijk nooit alles gezegd krijgen. Daarom hebben we in het hele gebouw ook tv-schermen hangen waar info gedeeld wordt. Daarnaast is er natuurlijk nog onze sociale dienst die problemen, ook in de privésfeer, helpt oplossen.”
Ik stel vast dat opdrachten die uitbesteed werden aan landen in het oosten ook op regelmatige basis weer bij ons geplaatst worden.
Hoe staat u tegenover de dreigende de-industrialisering in onze contreien?
“De waarheid gebiedt mij te zeggen dat we geen gemakkelijke periode beleven. Zeg maar dat het laagconjunctuur is. We hebben veel offertes lopen, maar het is langer wachten op toezeggingen. We blijven naar de reguliere sector wel op onze uitgestippelde lijn lopen: kwaliteit bieden tegen een aantrekkelijke prijs. Daar wordt, ongeacht de conjunctuur, niet van afgeweken.”
Waar ligt u ’s nachts al eens wakker van?
“Hier zit een gelukkig man die er elke dag weer invliegt. Van wakker liggen? Ik denk dan aan 2 zaken. Ten eerste: de regeldrift van de overheid. Maar gelukkig is er Groep Maatwerk die ons op Vlaams niveau ondersteunt en onze belangen verdedigt. En ten tweede: de concurrentie die toch niet te onderschatten is. Die komt in de eerste plaats van toeleveranciers uit het Verre Oosten, met China op kop, of dichter bij huis uit Oost-Europa. Maar ik stel ook vast dat opdrachten die uitbesteed werden aan die landen ook op regelmatige basis weer bij ons geplaatst worden. De reden hoef je niet ver te zoeken: de betrouwbaarheid durft in die landen meer dan eens een probleem te zijn, en dat zal je bij maatwerkbedrijven zoals het onze niet ondervinden.”
OptimaT
heeft een bijzonder brede waaier aan activiteiten. Allemaal organisch gegroeid in de loop der jaren. Het Lichterveldse maatwerkbedrijf gaat er prat op dat het van meerdere markten thuis is. Het klavertje negen wordt reuzegroot geafficheerd: assemblage – elektromontage – hout – textiel – poederlakken – metaal – verpakking – medical in cleanrooms - diensten (groen, poets en schilder).




