Bij 'STEMpact' ligt de focus op het stimuleren van STEM-interesse en -vaardigheden in scholen door begeleiding via een lerend netwerk met ervaren ondernemers. Samen streven we naar één gemeenschappelijk doel: jouw school begeleiden en inzetten op het bevorderen van uitstekend STEM-onderwijs in Vlaanderen. Bovendien kan je meedingen naar de 'Voka STEMpact award', en zo andere scholen inspireren om ook uit te blinken in STEM-onderwijs. Neem jij deel aan de reis naar onderwijsuitmuntendheid?
Excelleer in STEM
Om te excelleren in STEM zal je als één van de twintig scholen in Vlaanderen hierop moeten inzetten, maar dit doe je uiteraard niet alleen. Ontdek hieronder de weg die jij zal afleggen binnen het traject 'STEMpact'.
- De eerste stap is een nulmeting: waar sta je vandaag, in hoeverre is STEM reeds kwalitatief geïntegreerd in jouw school?
- Nadien maak je een actieplan op om te bepalen hoe jij de kwaliteit van STEM wil laten excelleren
- 'Het warm water moet je niet opnieuw uitvinden'. We bieden jou een exclusief lerend netwerk aan zodat je kan leren van anderen
- Om de brug te maken naar de bedrijfswereld zal een onderneming jou gedurende het hele traject begeleiden
- Tot slot doen we een eindmeting om jouw progressie in kaart te brengen. Dit is dan ook meteen een voorbereiding op de pitch voor de 'Voka STEMpact award'
De sleutelelementen voor succes
Om de STEM-kwaliteit van jouw school naar een hoger niveau te tillen, hanteren we zeven essentiële elementen waaraan jij zal sleutelen:
- Gepersonaliseerd leren: de manier van lesgeven is gedifferentieerd en spreekt verschillende leerbehoeften, interesses of culturele achtergronden van leerlingen aan: het leertempo, manier van onderwijzen en de leerinhoud kunnen variëren o.b.v. de individuele leerbehoefte
- Projectgebaseerd leren: leerlingen verwerven kennis en vaardigheden door een open probleemstelling op te lossen. De leerlingen leren zowel individueel als in groep open problemen of projecten op te lossen die aansluiten bij hun leefwereld. Typerend is een vakoverschrijdende opdracht waarin ook de soft skills zoals teamwork en communicatie van leerlingen belangrijk zijn
- Onderzoekend leren: leerlingen bouwen hun kennis op door voorspelling, observatie en praktijkexperimenten. Er worden vragen, problemen en scenario’s uit wetenschappelijk onderzoek en praktijk voorgelegd
Best practice: Een STEM-onderwijsmethode realiseer je met lesmateriaal dat projectgebaseerd en onderzoekend leren stimuleert. Om gepersonaliseerd leren mogelijk te maken, hebben leerlingen een individueel leertraject nodig.
- Nadruk op STEM-elementen: de school ontwikkelt een leerplan dat de klemtoon legt op STEM-vakken, -onderwerpen en -competenties. Door STEM te promoten in het leerplan en leermethodieken, helpt dit leerlingen om STEM-geletterdheid en -vaardigheden te ontwikkelen. Het stimuleren van de 21ste-eeuwse vaardigheden van de leerlingen, is hierin onmisbaar, ongeacht het vak
- Interdisciplinair lesgeven: het lesgeven gebeurt over verschillende disciplines en STEMvakken heen. De voorbereiding van de lessen gebeurt bv. in samenwerking met interdisciplinaire vakwerkgroepen
- Lessen relateren a/d praktijk: theorielessen in de klas worden concreet gemaakt met voorbeelden uit de praktijk en/of praktijkervaringen. Dit helpt leerlingen de leerstof te begrijpen en kennis te verwerven
Best practice: een leerplan dat de focus legt op STEM, veronderstelt een interdisciplinaire aanpak en de mogelijkheid om lessen te relateren aan de praktijk. Leerlingen hebben een integrale begeleiding nodig, die vakken overschrijdt en waarbij alle 21ste-eeuwse vaardigheden ontwikkeld worden.
- Continue evaluatie: de vooruitgang van de leerling wordt gedurende de looptijd van zijn schoolcarrière beoordeeld en opgevolgd. Continue feedback en bijsturing is hiervoor noodzakelijk
- Persoonlijke evaluatie: de beoordeling van de leerling gebeurt in functie van zijn/haar persoonlijke ontwikkeling. Resultaten van de leerling worden omgezet naar een persoonlijk verbetertraject, waarbij de leerling gestimuleerd wordt tot zelfreflectie
Best practice: de leerling wordt continu en persoonlijk geëvalueerd op zijn kennis, kunde en 21ste-eeuwse vaardigheden. De leerling heeft hierbij zicht nodig op zijn talenten, interesses en zijn/haar toekomstmogelijkheden op de arbeidsmarkt.
- Hooggekwalificeerd personeel: leerkrachten worden aangemoedigd voor het levenslang leren. Ze krijgen de nodige steun in het ontwikkelen van hun STEMvaardigheden en de 21ste-eeuwse competenties
- Ondersteuning voor personeel: ondersteunend (pedagogisch) personeel bieden vanuit hun expertise de nodige steun om STEM-projecten uit te rollen en realiseren
- Professionele ontwikkeling: Er is een uiteenlopend aanbod voor schoolpersoneel beschikbaar om professionele kennis, competenties en vaardigheden te verbeteren
Best practice: de leerkracht is de centrale schakel in het onderwijs. Om leerlingen klaar te maken voor de toekomst, moet deze centrale schakel sterk staan en ondersteuning krijgen tijdens zijn hele loopbaan. Competentiemanagement, levenslang leren en werken in teamverband met andere (ondersteunende) functies zijn fundamentele elementen.
- Leiderschap: de organisatiestructuur (directie, managementteam, vakgroepen, …) stimuleert STEM-initiatieven en maakt hier budget voor vrij. Voorbeeldscholen zijn open, flexibel en visie gedreven op vlak van onderwijs. Ze creëren een omgeving met hoge verwachtingen, stimuleren een passie voor leren en bereiden leerlingen voor op hun toekomst
- Werken in team: samenwerking en communicatie worden gewaardeerd en aangemoedigd. Leerkrachten werken als team over vakken en leerjaren heen. Ze werken aanvullend op elkaar aan om leerlingen maximaal te ondersteunen in hun leerproces
- Inclusie: de school heeft een inclusieve missie die alle leerlingen ondersteunt. De schoolactiviteiten zijn aangepast aan de diversiteit van de leerlingen en kunnen ook buiten de school(m)uren plaatsvinden
Best practice: een schoolvoorbeeld of een voorbeeldschool: om een leading school te zijn, is sterk leiderschap van de directie nodig en de wil om zichzelf continu uit de dagen. Dit vereist een organisatiestructuur waarin innovatief en inclusief onderwijs mogelijk is. Leading scholen worden gevormd met een sterk team van complementaire individuen. Bovendien is de school een bron van inspiratie, ambassadeur voor STEM-initiatieven binnen en buiten de school en geeft ze haar leerlingen de kans te excelleren in hun sterkste domeinen.
- Met de industrie: leerlingen kunnen latere beroepsmogelijkheden leren verkennen en worden geïnspireerd voor een verdere STEM-gerelateerde studie- of carrièrekeuze. De school voorziet mogelijkheden voor praktijklessen in een professionele STEM-werkplek
- Met ouders & andere begeleiders: ouders en andere begeleiders worden actief betrokken bij de schoolwerking en ondersteund in functie van de studiekeuze van hun kind
- Met andere scholen of educatieve platformen: samenwerking met andere scholen of educatieve platformen zijn nodig om praktijkervaring en kennis uit te wisselen rond schoolorganisatie en pedagogiek
- Met hoger onderwijs en/of onderzoekscentra: samenwerking met universiteiten, hogescholen en onderzoekscentra zet de deuren open om ideeën, infrastructuur, leermiddelen en informatie te delen. Bovendien geeft het aan leerlingen de mogelijkheid om kennis te maken met latere studiemogelijkheden in STEM
- Met lokale gemeenschappen: leerlingen maken kennis met de aanwezigheid van STEM in hun eigen buurt: bij lokale bedrijven, cultuurhuizen, jeugd- en spotverengingen, ...
Best practice: een school die samenwerkt met verschillende stakeholders, slaagt er voor hun leerlingen in om drempels naar een hogere studie en/of de arbeidsmarkt weg te werken. Bovendien biedt het een uitgebreid netwerk voor leerkrachten en ander schoolpersoneel om op terug te vallen voor kennis, ervaring, infrastructuur, enzovoort
- Toegang tot technologie & apparatuur: het gebruik van EdTech, of educatieve technologie, ondersteunt het leerproces en is onmisbaar voor de digitale geletterdheid van zowel leerling als leerkracht. De school heeft daarom toegang nodig tot technologie en moderne apparatuur
- Hoogwaardig lesmateriaal voor de klas: het lesmateriaal is geschikt voor de invulling van het leerplan, de eindtermen, de ontwikkelingsdoelen en de sleutelcompetenties. Bovendien sluit het aan bij de leefwereld van de leerlingen en evolueert het lesmateriaal in functie van maatschappelijke tendensen en steeds vernieuwende technologieën
Best practice: scholen die inzetten op EdTech voorzien de nodige platformen en devices voor hun leerkrachten en leerlingen. Ze voorziet de mogelijkheid om gebruik te maken van hoogwaardige apparatuur, al dan niet binnen de eigen schoolmuren
Voka STEMpact award
Maak je als school dan ook klaar om deel te nemen aan de pitch voor de 'Voka STEMpact award'. Als jouw kandidaatstelling rond is, zal een professionele jury bepalen wie de winnaar is en deze zal een Voka STEMpact award ontvangen. Jouw voorbeeldrol als deelnemer zal een boost geven aan andere scholen om aan de slag te gaan met STEM-opleidingen.
Meld jouw school aan
Dit project werd mogelijk gemaakt door de steun van het Excellentiefonds