De Oostkampse wereldspeler in hoogfrequente elektronica Advionics lanceerde recent niet enkel een innovatieve radarantenne voor op fregatten, maar neemt later dit jaar ook een meerlagig productie- en R&D-gebouw in gebruik. Geen moment te vroeg, zo blijkt. “Sommige klanten in de militaire markt vragen om onze productiecapaciteit te verdubbelen. We zijn dus verplicht om heel ons productieapparaat snel op te schalen, en zien tegelijk kansen om verder te digitaliseren. Maar niet enkel bij defensie zien we groei. Onze technologie wordt ook gebruikt in de burgerluchtvaart en de medische sector, en daar blijft de vraag ook stijgen”, vertelt CEO Jan Bonte.
De Siemenslaan was 4 decennia lang de pleisterplaats voor dé grootste werkgever van Oostkamp: de Duitse elektronicareus Siemens. Rond de eeuwwisseling werd de afdeling elektromechanische componenten omgevormd tot het huidige TE Connectivity en de afdeling Sicherungstechnik verkocht aan Airbus (EADS) en later doorverkocht aan een Zwitserse private-equityspeler. Toenmalig CEO Jan Bonte en een collega deden een managementbuy-out in 2016 en fusioneerden Advionics vervolgens met het complementaire Intersoft Electronics uit Olen tot de Intersoft Electronics Group. Waterland werd in 2019 de hoofdaandeelhouder van de groep.
Hoe ziet de Intersoft Electronics Group eruit?
“Advionics is het grootste bedrijf. Daarnaast telt de groep nog Belgische vestigingen in Olen en Zottegem, en in Portugal, Italië, Duitsland, Australië en de USA. De kerncompetentie van Advionics is hoogfrequente elektronica, met als belangrijke toepassing radarapparatuur om vliegtuigen in de burger- of militaire luchtvaart te identificeren. Daarnaast maken we de poweramplifier voor Link 16-datacommunicatie, die in alle jachtvliegtuigen wereldwijd zit. Anderzijds bouwen we voor een Waals bedrijf hoogfrequent hoogvermogen modules die zij gebruiken in protontherapiemachines voor kankerbehandeling en in sterilisatoren. Onze knowhow voor de militaire toepassingen wordt dus ook veel breder gebruikt, en het blijft ook de bedoeling om in die andere sectoren te blijven investeren en nieuwe toepassingen te vinden. Met de vergrijzing zal die medische tak blijven groeien, en de burgerluchtvaart heeft na de coronadip ook opnieuw een hoge vlucht genomen. We willen zeker niet van één marktsegment afhankelijk zijn.”
Wat is jullie bedrijfsstrategie?
“We werken op 3 pijlers. Kort na onze afsplitsing van de Airbusgroep kwam 99% van onze omzet uit productie voor hen – nu onder de naam Hensoldt. Om minder van één klant afhankelijk te zijn, willen we de huidige 65% reduceren naar 50% van onze omzet. Een nieuwe pijler is nieuwe samenwerkingen opstarten. Daarin willen we flink groeien, gestuwd door de marktvraag en door onze eigen sterkte: het industrialiseren van een prototype en het opschalen van de productie ervan tot een serie in grote hoeveelheden. Als onestopshop voor derde partijen moeten zij enkel nog zorgen voor het ontwerp van dat prototype en de verkoop van het eindproduct. Al de rest nemen wij over, en indien nodig zelfs het mechanisch ontwerp en/of de EMC- of militaire labotesten voor de productkwalificatie. Nu de militaire productiecapaciteit in Europa verdubbeld moet worden, zijn veel bedrijven op zoek naar partners die dit deel van de ketting voor hen kunnen realiseren.”
Jullie derde pijler is eigen producten ontwikkelen?
“Ja, met als huidig paradepaardje onze non-rotating IFF, een radarantenne voor fregatten. Die heeft 64 stralingselementen die elektronisch geschakeld worden en anders dan niet-roterende antennes wel de roll en pitch van het schip kan compenseren. Het is voor ons een heel belangrijk product. Het ‘piekt’ wel wat dat het Belgisch leger het nog niet gebruikt. We werken eraan, samen met onze ministers, maar het is een uitdaging die je niet in één dag kunt oplossen. Ik was van nature een sprinter, maar heb geleerd dat je als CEO soms beter een marathonloper kunt zijn.” (lacht)
Nieuwe mensen hebben niet de vorming die wij zouden willen. Daarom hebben we een eigen opleidingsprogramma in elektronica, met een basisopleiding en voor gevorderden opleiding op verschillende niveaus.
Hoe ervaren jullie de veranderde geopolitieke situatie?
“Vooral het laatste jaar is dat heel merkbaar, omdat verschillende klanten vragen om onze productiecapaciteit te verdubbelen, en wel onmiddellijk. Alles wat we leveren, wordt direct verkocht. We voelen het effect niet alleen in de serieproductie, maar er is ook een enorm verhoogde vraag naar vervangonderdelen en onderhoud en reparaties. Het is duidelijk dat alle toestellen ook effectief worden gebruikt. Onze radars bewaken mee het Europees luchtruim, en er is de laatste tijd meer dan eens een Russisch vliegtuig ‘toevallig’ of ‘per vergissing’ een of andere landsgrens gepasseerd. Die stijging in de volumes is ook geen eendagsvlieg, maar zal zich minstens tot 2030 doortrekken. Ik zie het niet gebeuren zoals bij corona dat er eerst een piek is en achteraf overcapaciteit die de vraag weer doet dalen. De betrouwbaarheid van onze partners staat onder druk: Rusland, China, en ook met de USA zal het nooit meer business as usual zijn. Europa zal weer zelfstandiger en onafhankelijk moeten worden, want het is niet logisch dat we voor onze veiligheid volledig rekenen op een ander continent. Je kunt de geopolitieke situatie zien als een bedreiging of grote onzekerheid, maar het is ook een enorme kans om de eigen Europese industrie te versterken. Je merkt toch wel bij de Vlaamse Regering dat er nu echt actief interesse is om daar werk van te maken.”
De publieke opinie is wel verdeeld over die militaire miljarden.
“Wel, we zien dat in het verleden de Belgische defensie niet zo actief heeft ingezet op industriële participatie, of met een beter woord op de ‘sociale return’. Men gaat nu gigantisch investeren in militair materiaal, maar het zou beter overkomen bij de mensen als ze zien dat er ook werkgelegenheid mee gecreëerd wordt. En niet alleen low profile jobs, maar ook hoogtechnologische jobs. Die hoogtechnologie kunnen we later ook voor civiele toepassingen gebruiken. Dan krijg je zelfs een dubbele sociale return: de industrie komt tot nieuwe ontwikkelingen die polyvalent kunnen worden ingezet én we creëren toegevoegde waarde met nieuwe en kwalitatieve jobs. Zowel uit contacten met de aankoopdienst van Defensie als met Vlaams minister-president Diependaele merk ik dat men mee is in dat verhaal. We hebben dus een duidelijk positief signaal. Eind april bracht Voka West-Vlaanderen de industrie samen met de generaal die verantwoordelijk is voor de inkoop in het leger. Dat zijn belangrijke initiatieven, want als we daar de krachten kunnen bundelen tussen het leger, de overheid en de bedrijven en samen in de juiste richting werken, wordt er heel wat mogelijk. Want in het verleden ontwikkelden en produceerden we met Advionics vooral voor andere NATO-landen – USA, Duitsland, Frankrijk – en in mindere mate voor België. Via die return zouden we in nieuwe waardeketens van Europese OEM-bedrijven ingeschakeld kunnen worden.”
Onze knowhow voor de militaire toepassingen wordt veel breder gebruikt. Het blijft ook de bedoeling om in andere sectoren te blijven investeren en nieuwe toepassingen te vinden.
Jullie nieuwe gebouw is meerlagig. Een bewuste keuze?
“Ja. Uitbreiding was dringend nodig. We hadden nog 6.000 m2 grond beschikbaar, maar door in 2 lagen te bouwen, hebben we maar 3.000 m2 benut. Zo hebben we in de toekomst nog ruimte om uit te breiden en kunnen we nog eens een gelijkaardig gebouw bijbouwen. Het is een tweetrapsraket die we kunnen uitvoeren. Eigenlijk zou het trouwens – met de grote schaarste aan bedrijventerreinen – een algemene richtlijn moeten zijn om ook productieruimte in de hoogte te gaan benutten. Beneden in het gebouw komt er een ruime productiehal waar de hoofdmateriaalstroom gaat vloeien. Op de verdieping zal er meer ad hoc productie gebeuren, komt onze ontwikkelingsafdeling met ondertussen een 30-tal medewerkers, en zal een nieuwe refter de werkomgeving van alle personeelsleden een stuk aangenamer maken. Het is de bedoeling om eind dit jaar de gelijkvloerse verdieping in gebruik te nemen en begin volgend jaar de rest.”
Wat is jullie grootste uitdaging bij de verdere groei?
“De komende 3 jaar willen we van 200 naar 250 medewerkers gaan. Zeker machineoperatoren vinden die ook in ploeg willen werken is niet evident, maar we zoeken heel breed. Enerzijds hebben we vacatures voor technische geschoolde mensen, van de vroegere A2’s elektronica over bachelors tot burgerlijk ingenieurs. Daarvoor zoeken we in het hele gamma van technische onderwijsinstellingen. Daarnaast hebben we mensen nodig om onze vaak minuscule onderdelen te solderen en te monteren. Dat zijn meestal vrouwen die voor een beroep met fijne motoriek hebben geleerd, zoals kapster, en die wij verder opleiden. Opleiding is trouwens basis bij Advionics. We moeten er ons bij neerleggen dat nieuwe mensen niet de vorming hebben die wij zouden willen. Daarom hebben we een eigen opleidingsprogramma in elektronica, met een basisopleiding en voor gevorderden opleiding op verschillende niveaus. De 50 nieuwe mensen zullen we een jaar lang opleiden, waarbij ze al doende leren onder constante begeleiding. Dat is wel belastend voor de organisatie, maar het is iets waar we door moeten om verder te groeien.”
Hoe ver staan jullie met Industrie 4.0 en AI?
“Het feit dat we onze productiecapaciteit versneld en sterk moeten opschalen, combineren we met een doorgedreven automatisatie en digitalisatie. Dat gaat heel goed samen. Normaal krijg je dan nogal wat tegenwind van mensen die vrezen dat ze hun job zullen verliezen. Maar voor ons is het dubbel positief: door te automatiseren lossen we voor een stuk het probleem op dat we de capaciteit moeten verhogen én de mensen niet vinden. Of beter: we vinden ze wel, maar niet in de juiste hoeveelheid en in de juiste tijdsspanne. In het verlengde van digitalisatie ligt AI, die ook mogelijkheden biedt om te optimaliseren in logistieke flow, de papierstroom, data-analyse,… Er zijn heel veel mogelijkheden die we maximaal proberen te benutten.”
Tot slot: hoe is Jan Bonte als leider?
“2 eigenschappen zijn cruciaal om te ondernemen: een strategische visie hebben en passioneel met je job bezig zijn. Ik bepaal graag mee de richting en ben goed in structuur brengen in iets chaotisch. Maar mensen kennen me ook als iemand die doorgaat, zelfs nadat iedereen het al lang zou opgegeven hebben. Ik buig wel, maar ik kom altijd weer recht, en vaak sterker dan ervoor. Begrip en empathie hebben voor de medewerkers, en mensen die het goed bedoelen een tweede kans geven als ze falen, vind ik ook belangrijk. Bij de vakbonden merk ik veel respect. Zij weten dat het bedrijf bij de overname 10 jaar geleden operationeel verlies leed, en dat we toen een groot persoonlijk risico genomen hebben. De kentering is er ook gekomen. Ik ben sterk waardegedreven, en dat is dan ook mijn drijfveer: dit bedrijf verder uitbouwen en het met onze ontwikkelingsafdeling een mooie en stabiele toekomst geven. Maar ik merk dat zo’n nieuwbouw zetten toch geen evidentie is. Je hebt veel overtuigingskracht nodig, en dan komt mijn volharding wel van pas.” (lacht)
Jan Bonte
ontvangt de leden van Voka West- Vlaanderen op dinsdagavond 9 september voor een unieke blik achter de schermen. We maken kennis met het productieproces dat is gebaseerd op de principes van lean manufacturing.
