De voorbije weken lazen we in verschillende kranten dat het Rekenhof kritisch is over het duaal leren. Voka West-Vlaanderen is al van bij het begin een grote voorstander van duaal leren. Dat het een minder steile opmars kent dan we hadden gehoopt, hoeft natuurlijk geen geheim te zijn. Maar wij blijven heel erg geloven in duaal leren en zullen blijven inzetten op een verdere groei en het wegwerken van drempels.
Heel wat beroepsgerichte competenties leer je het beste in de praktijk in plaats van op school. Duaal leren biedt daarop een uitstekend antwoord: lessen op school worden gecombineerd met leren op de werkvloer. Dankzij dit systeem zijn leerlingen uit het secundair onderwijs op en top klaar voor een job in onze West-Vlaamse bedrijven, die een nijpend tekort hebben aan kwalitatief opgeleide medewerkers. Maar uit het rapport van het Rekenhof blijkt dat het systeem in Vlaanderen toch moeilijk van de grond komt. Het aantal leerlingen dat in duale trajecten stapt, blijft beperkt. In het schooljaar 2021-2022 werden zo’n 2.800 leerlingen in duale trajecten geteld.
Daarvoor zijn er volgens het Rekenhof verschillende redenen. Scholen vinden niet altijd geschikte werkplekken. Soms omdat werkgevers naar verluidt het concept onvoldoende kennen, of omdat ze de begeleiding te intensief vinden en er te weinig voordeel in zien. Daarnaast kiezen scholen er ook vaak zelf voor om geen duaal leren te organiseren, omdat er te weinig interesse is, omdat er al een aanbod is in de regio of omdat ze er niet in geloven. Het klopt zeker en vast dat er nog een aantal knelpunten zijn die een vlotte groei bemoeilijken. Voka blijft echter heel grote voorstander van deze volwaardige leerweg. Er werden dan ook al meerdere initiatieven genomen om het systeem ingang te doen vinden bij de West-Vlaamse bedrijven. Heel concreet ontwikkelde Voka in 2020 een draaiboek om het duaal leren te faciliteren. Ook werden verschillende initiatieven georganiseerd en participeerden verschillende Voka-kamers in ESF-projecten rond duaal leren. Recent nam Voka nog initiatief om enkele concrete actiepunten naar voor te schuiven die werden opgenomen in het actieplan van het Vlaams Partnerschap Duaal Leren. Het actieplan werd intussen aan ministers Weyts en Brouns bezorgd.
Duaal leren is een volwaardige leerweg die ook voor de sterke leerlingen veel mogelijkheden biedt.
Bert Mons - gedelegeerd bestuurder
Al die inspanningen werpen hun vruchten af. Intussen zijn bijna 10.000 unieke ondernemingen erkend (in West-Vlaanderen zijn er dat 1.987). Dat is goed voor zo’n 33.000 werkplekken voor duaal leren (in West- Vlaanderen gaat het over 7.057 werkplekken). Dat geeft de goede intenties en de bereidwilligheid weer bij onze ondernemingen, nu moeten de leerlingen nog volgen.
Helaas moeten we ook vaststellen dat sommige van deze bedrijven gaandeweg afhaken door een te rigide onderwijsregeling. Daarom dringt een flexibilisering van o.a. het aantal uren op de werkvloer, de mogelijkheid tot vakantie- en weekendwerk en de definitie van de werkplek zich op. Maar ook een goeie afstemming met bedrijven in de programmaties van scholen is cruciaal.
Ook het imago van duaal leren moet verder worden bijgesteld. Duaal leren is een volwaardige leerweg die ook voor de sterke leerlingen veel mogelijkheden biedt. Met duaal leren ontdekken leerlingen de meest recente innovaties op de werkvloer zelf. Dat zijn de jobs van de toekomst in Vlaanderen. Het is die boodschap die we samen met scholen en bedrijven moeten uitdragen naar de ouders.
