Wij zien 3 aandachtspunten om het maximale te halen uit calls binnen de Blue Deal om bedrijven te steunen bij circulair watergebruik of wateruitwisseling.
Het was gisteren wereldwaterdag. Hoe staan we er op dat vlak voor in Vlaanderen? Hoewel er bij ons voldoende neerslag valt, worden we toch geconfronteerd met steeds terugkerende droogteperiodes. De klimaatverandering zorgt er immers voor dat de lentes droger en de winters natter worden.
Het voorbije jaar was nat en heeft ervoor gezorgd dat onze grondwaterstanden zijn aangevuld. Begin maart hadden de meeste grondwaterstanden een normaal tot hoog peil voor de tijd van het jaar. We hebben onze watervoorraad dus wat aangevuld tegenover de voorbije jaren en dat is positief, maar we mogen nog niet gerust zijn voor een volgende droge zomer.
Goede initiatieven
Willen we de droogteperiodes voorkomen, is er nood aan een structurele aanpak. Het beleid heeft verschillende initiatieven genomen om hierop een antwoord te bieden, maar er is meer nodig.
De vele initiatieven die er het afgelopen jaar opgestart zijn, denk bijvoorbeeld aan de Blue Deal, het strategisch plan watervoorziening, Vlaanderen Circulair – werkagenda waterkringlopen zetten een eerste stap in de goede richting.
Naar co-creatie
Met Vlaanderen Circulair de werkagenda waterkringlopen, waar de Vlaamse Ondernemers samen met de Vlaamse milieumaatschappij co-trekker van zijn, willen we van circulair watergebruik een meer gangbare praktijk maken. Voor het eerst zitten alle stakeholders en de betrokken administraties samen aan één tafel om ervaringen uit te wisselen, opportuniteiten op te schalen en knelpunten weg te werken.
En dat het zijn vruchten afwerpt is duidelijk. Zo zijn we samen aan een voorstel aan het uitwerken om het afvalwater dat via wateruitwisseling bij een derde partij als grondstof wordt gebruikt, vrij te stellen van de afvalwaterheffing. Dit zal de samenwerkingsverbanden stimuleren en de waterafhankelijkheid primaire waterbronnen verminderen.
Investeringen nodig
Naast co-creatie zijn ook investeringen nodig. Via onder meer de Blue Deal wordt er ondersteuning in verschillende projecten zoals demonstratieprojecten, onderzoekscentra, financiële ondersteuning,… opgezet om bedrijven een duwtje in de rug te geven voor circulair watergebruik of voor wateruitwisselingsprojecten.
Deze calls binnen de Blue Deal zijn zeker een meerwaarde, maar om er het maximale uit te halen, zien we drie aandachtspunten:
1. Spreek een zo breed mogelijke doelgroep aan
Zo merken we nu op dat voor de calls enkel de kmo’s kunnen indienen, terwijl ook grotere bedrijven aan investeringen denken.
2. Voorzie voldoende tijd aan bedrijven om een project in te dienen
Gezien het hier over oproepen gaat die beperkt zijn in de tijd, is een goede voorbereiding voor het bedrijf een noodzakelijke voorwaarde. Vaak is immers een technische voorstudie noodzakelijk om de haalbaarheid te onderzoeken of moet er gezocht worden naar partners.
3. Steun is vaak niet mogelijk wanneer het gaat over het aanleggen van (gezamenlijke) infrastructuur
Terwijl hier net een grote uitdaging zit. Nieuwe businessmodellen zoals PAAS (product-as-a service) kunnen dit verhelpen, maar de regelgeving is hier nog onvoldoende op afgestemd.
De budgetten voor deze calls zijn bovendien grotendeels afkomstig vanuit de relanceplan ‘Vlaamse veerkracht’, een eenmalige investering, De droogte structureel aanpakken betekent wel dat we permanent moeten blijven investeren in onderzoek, ontwikkeling en innovatie, waarbij we maximaal de afstemmen met de noden in het kader van de klimaattransitie.
