De digitale transformatie is tegenwoordig relevant en noodzakelijk voor alle ondernemingen, maar welk kostenplaatje staat daar tegenover? Omar Mohout (Entrepreneurship Fellow, Sirris) en Veroniek Hermans (Senior adviseur innovatie & digitalisering) formuleren een antwoord op deze vraag.
Digitale bedrijfstransformatie is het inzetten van digitale technologie in alle bedrijfsaspecten. Het verandert fundamenteel de manier waarop een bedrijf opereert en waarde levert aan klanten. In de praktijk gaat het over automatiseren en digitaliseren, met een glansrol voor het inzetten van data. Zoals bij bedrijfsstrategie is het doel: omzetgroei, kostenverlaging en de concurrentiepositie versterken.
Volgens technologiereus Microsoft bestaat digitale transformatie uit 4 hoofdblokken die je in de volgende volgorde moet doorlopen:
- Het verbeteren van de klanten- ervaring, bijvoorbeeld: een vlekkeloze omnichannel ervaring aanbieden.
- Het empoweren van medewerkers, bijvoorbeeld: iedereen met klanteninteractie in real-time toegang geven tot data.
- Het automatiseren van processen, bijvoorbeeld: vervang de veelheid aan spreadsheets door een geïntegreerde workflow.
- Het digitaliseren van het aanbod, bijvoorbeeld: het connecteren van fysieke producten.
Het Microsoft-raamwerk helpt om de aanpak en prioriteiten van een transformatietraject in kaart te brengen. Het vertrekt vanuit de klantenervaring (outside-in), focust dan op de interne operaties en processen om dan te eindigen met een digitaal aanbod (inside-out).
Wat kost dat nu?
De kosten en investeringen zijn staan steeds in functie van tot het beoogde resultaat. Je moet dus de beoogde impact van de transformatie inschatten. Hiervoor vereenvoudigen we een bedrijfsmodel tot de omzet, lifetime value en de kosten. Als je elk van die componenten kan verbeteren met een bescheiden 5%, dan zie je een hefboomeffect:
Transformatie gaat met andere woorden niet over marginale verbeteringen, maar over ‘orde van grootte’ impact, een macht van 10 dus. Een hefboomwerking draait net om meer te doen met minder inspanning. Een betere klantervaring heeft bijvoorbeeld impact op de conversie- en winratio, klantentevredenheid, retentie én de bereidheid om meer te betalen en te kopen.
Na de inschatting van de impact kan je naar de kost ervan kijken en meer specifiek naar de nodige investeringen. In essentie is de wat-kost-dat-vraag een Return on Investment-vraag (RoI) en dus een investeringsbeslissing die het bedrijf moet rechtvaardigen.
"Transformatie gaat met andere woorden niet over marginale verbeteringen, maar over ‘orde van grootte’ impact."
Gezien de inherente risico’s van complexe transformatieprojecten kan de RoI helaas ook negatief uitdraaien. Een ultieme stresstest van de oorspronkelijke RoI is daarom noodzakelijk en kan je doen door de mogelijke opbrengsten te halveren en de voorziene kosten te verdubbelen. Wat zijn nu juist de typische kostenposten?
Investeringskost (inclusief supportcontracten)
Een eerste indicatie zijn de IT-uitgaven die een bedrijf vandaag al heeft in functie van de omzet. Dat ligt, afhankelijk van de grootte van het bedrijf en de sector, tussen de 2% (bouwsector) en 8% (financiële diensten) van de omzet. Een tweede indicatie zijn de R&D uitgaven van een bedrijf, dat fluctueert van 0% (detailhandel) tot 24% (elektronicafabrikanten). Die twee cijfers vormen de uitgangswaarde voor een transformatiebudget. Hoe groter die twee cijfers zijn, hoe kleiner de kloof is om te overbruggen in een transformatieproject.
Voorbeelden:
- Mobile apps en cloud applicaties
- Cloud infrastructuur/APIs
- Interne (netwerk) infrastructuur
- Data analytics/BI/rapportering
- Speciale hardware (IoT, AR/VR, 3D printing, robotica omgeving)
- Algemene hardware (Server/PC/laptop/tablet/smartphone/handhelds)
- (cyber) beveiliging
Implementatiekost
De kosten van de implementatie kan je berekenen aan de hand van de volgende vuistregel: voor elke euro geïnvesteerd in technologie gaat vijf euro naar de implementatie. Vergelijk het met een boek. De aankoopprijs is slechts een fractie van de totale kost, namelijk de tijd om het boek te lezen, te begrijpen en toe te passen.
Voorbeelden:
- Migratie/upgrade/integratie van legacysystemen
- Configuratie, customizatie en integratie
- Managementtijd
- Personeelstijd
- Opleiding & changemanagement
Operationele kost
Een derde kostenpost zijn terugkerende exploitatiekosten (intern en extern), maar ook de noodzaak om nieuwe profielen of competenties in te passen in je onderneming.
Productontwikkeling
Het ontwikkelen van digitale producten en diensten heeft een eigen investeringslogica, maar heeft als voordeel dat er kan worden gewerkt met een MVP (Minimum Viable Product) of prototype. De grootteorde van investeringen varieert in de eerste validatiefase van tienduizenden tot honderdduizenden euro. Dit is vaak een innovatieproject dat in aanmerking komt voor subsidies.
"Van een transformatieproject kan een enorme kracht uitgaan die iedereen in het bedrijf meetrekt en energie geeft."
Wat is de impact op je onderneming?
De kosten-batenanalyse is meer dan enkel een spreadsheetoefening. Een transformatie is zo ingrijpend dat je het niet in één getal kan vatten. Van een transformatieproject kan een enorme kracht uitgaan die iedereen in het bedrijf meetrekt en energie geeft.
Het kan zorgen voor een broodnodige revitalisatie en dynamiek, het aantrekken van talent en kan vooral de organisatie naar het volgende groeiplateau brengen en dit voor alle stakeholders. Financiële performantie is een gevolg van tevreden terugkerende klanten. Die zijn op hun beurt een gevolg van tevreden performante medewerkers die dan weer een gevolg zijn van een omgeving die groeit en iedereen kansen biedt.
De grootste kost is kortom de kost van niets doen in een markt waar de kloksnelheid zienderogen toeneemt.
Wil je als maakbedrijf digitaal transformeren? Bekijk dit leiderschapstraject
Geen maakbedrijf en wil je ook digitaliseren? Wij helpen je verder.
