Vrijdag verscheen de wekelijkse rubriek van Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen in De Krant van West-Vlaanderen. Voka West-Vlaanderen is in 2020 trotse content partner van de krant. In de rubriek 'Waarom? Daarom!' geven wij een antwoord op de meest prangende vragen van onze leden, afgewisseld met opiniestukken over actualiteitszaken die onze regio aanbelangen. Ditmaal gaan we dieper in op de vraag: "Waarom moet de overheid (nu) meer investeren?"
Waarom moet overheid (nu) meer investeren? Terwijl er de voorbije weken heel wat aandacht ging naar gratis treinritten en horecacheques, blijft het wachten op een ernstig relanceplan. Dat plan moet er niet alleen op gericht zijn om onze economie in de komende weken en maanden terug op een normaal toerental te doen draaien, maar ook om onze economie duurzaam sterker te maken. Overheidsinvesteringen zijn hierbij een belangrijke hefboom.
Van alle overheidsuitgaven hebben investeringen het grootste multiplicatoreffect. Dat betekent dat ze per euro die de overheid uitgeeft het meest bijkomende economische activiteit opleveren. In crisisperiodes is dat multiplicatoreffect trouwens nog groter.
Het hoeft geen uitvoerig betoog dat de Belgische overheden al decennialang te weinig investeren. Sinds het midden van de jaren 80 zijn de overheidsinvesteringen nog net voldoende om de normale slijtage van onze infrastructuur te compenseren. De cijfers spreken voor zich. De netto-overheidsinvesteringen liggen al 35 jaar rond 0 procent. En dat terwijl onze economie natuurlijk wel gegroeid en geëvolueerd is. Het resultaat is een ondermaatse publieke infrastructuur.
Stimulans
Er dringt zich dan ook een serieuze inhaalbeweging op. De huidige crisis zou een stimulans moeten zijn om daarbij een paar versnellingen hoger te schakelen. In 2019 bedroegen de overheidsinvesteringen in België 2,6 procent van het Bruto Binnenlands Product (BBP), dit is de som van alle geproduceerde goederen en diensten in een land gedurende een periode van een jaar. In toplanden als Zweden en Finland was dat gemiddeld 4,6 procent. Om gewoon al aansluiting te vinden met die landen, moeten alle Belgische overheden samen jaarlijks 2 procent van het BBP of zo’n 9 miljard euro extra investeren.
Essentieel hierbij is dat het gaat om investeringen die het groeipotentieel van de Belgische economie op lange termijn verhogen. Belangrijke speerpunten hierbij zijn mobiliteit, onderzoek & ontwikkeling, energie en digitalisering. Dat soort investeringen zullen ook op langere termijn onze economische groei opkrikken.
Sommigen zullen opwerpen dat België de middelen daarvoor niet heeft, maar dat klopt niet. De gemiddelde rentevoet die de Belgische overheid dit jaar betaalde op haar langetermijnleningen is 0,16 procent. Het rendement van de hierboven vermelde investeringsprojecten ligt ongetwijfeld hoger dan die lage financieringskost. In die zin betalen die investeringen zichzelf op termijn terug.