Volgend jaar vallen we terug tot zo'n 2 GW nucleaire capaciteit, terwijl onze maatschappij net elektrificeert.
De wet op de kernuitstap van 2003 bepaalt dat de resterende nucleaire capaciteit in ons land zal sluiten tegen 2025. Vandaag zijn er nog steeds 5 reactoren actief, goed voor een vermogen van ruim 6 GW en verantwoordelijk voor bijna de helft van de elektriciteitsproductie.
De federale regering besliste in maart 2022 n.a.v. de Oekraïne-crisis om de twee jongste kernreactoren (Doel 4 en Tihange 3) toch 10 jaar langer open te houden, dus tot 2035. Daardoor vallen we volgend jaar terug tot ongeveer 2 GW nucleaire capaciteit, terwijl onze maatschappij net elektrificeert en dus nood heeft aan méér betaalbare en duurzame stroom.
Beschikbaarheid?
De benodigde vermogens na 2026 in kader van de nucleaire uitstap en de energietransitie zijn significant en zouden jaarlijks toenemen toe richting 2030. Het is maar zeer de vraag of die capaciteit tijdig gevonden kan worden binnen het ‘capaciteitsremuneratiemechanisme’ (CRM), het instrument dat de beschikbaarheid van voldoende stroom zou moeten garanderen.
Het laatste dat ondernemingen vandaag nodig hebben, is onzekerheid over de beschikbaarheid (en betaalbaarheid) van energie. In dat kader is een maximale verlenging van bestaande nucleaire capaciteit zinvol en bovendien compatibel met de uitrol van hernieuwbare energie.
Duurzame baseloadproductie
Almaar meer studies wijzen immers uit dat er minstens een aandeel ‘stabiele’ stroom (baseload) nodig is om de energietransitie betaalbaar (en haalbaar) te houden. Hoe groter het aandeel hernieuwbaar in de energiemix, hoe hoger immers de integratiekosten om de inherente pieken in injectie en afname in het netwerk op te vangen.
Er zal nood zijn aan stuurbare capaciteit om periodes van weinig zon en wind (“de dunkelflaute”) op te vangen. Als land zullen we daarnaast altijd een importeur van energie blijven, daarom moeten we streven naar elke vorm van betaalbare en duurzame lokale productie. Een combinatie van kernenergie en (toenemende) hernieuwbare productie is optimaal om te vermijden dat te veel gebruik moet worden gemaakt van bronnen met een hogere kost én uitstoot, nl. klassieke thermische eenheden en invoer.
Wet op de kernuitstap
Om de verlenging met tien jaar van Doel 4 en Tihange 3 mogelijk te maken, moet er nog in deze legislatuur een wijziging aangebracht worden aan de wet op de kernuitstap. Voka roept op om hier niet mee te talmen om alvast de jongste centrales operationeel te houden na 2025. Wat ons betreft kan dit politiek debat de aanleiding geven om een verlenging met 20 jaar op tafel te leggen, wat wenselijk is voor lange termijn zekerheid en zowel economisch als veiligheids-technisch een haalbare kaart lijkt.
De rol van kernenergie krijgt in vele partijprogramma’s een prominente rol, wat hoopvol is om in de volgende legislatuur de wet op de kernuitstap fundamenteel te herbekijken. Voor Voka is het duidelijk: de wet moet aangepast worden zodat élke financieel-economisch en veiligheids-technische verlenging van bestaande centrales bekeken kan worden én zodat de realisatie van kleinere reactoren in de toekomst (SMR’s – small modular reactors) mogelijk wordt in ons land.
Zo garanderen we duurzame, beschikbare en betaalbare energie voor onze ondernemingen in de cruciale decennia van de energie- en klimaattransitie.
