Meer dan 35.000 Limburgers zijn langdurig ziek. Dit stelt werkgevers in onze provincie voor grote uitdagingen, zeker in tijden van een krappe arbeidsmarkt. Naast de uitdagingen rond tijdelijke vervangingen komt de uitval ook met een kostprijs: de kost van het ziekteverzuim in een onderneming met 100 werknemers bedraagt gemiddeld 110.000 euro per jaar. Daar komen nog de indirecte kosten bij voor productiviteitsverlies en het missen van groeikansen. Ook voor de samenleving komt de ziekte-uitval met een grote kostprijs in de vorm van uitkeringen en medische kosten. Voka – KvK Limburg wil een voortrekker zijn om dit probleem aan te pakken en lanceert daarom de praktische Vokawijzer. “Met deze gids reiken wij ondernemingen in Limburg handvaten aan om aan de slag te gaan met ziekteverzuim. Een totaal gezondheidsbeleid dat focust op re-integratie én preventie is het beste medicijn tegen ziekteverzuim. Want een gezonde werknemer die niet ziek, blijft aan de slag en hoef je niet te re-integreren”, zeggen Johann Leten en Jonas De Raeve, gedelegeerd bestuurder en directeur belangenbehartiging van Voka – KvK Limburg.
Bijna een half miljoen werknemers en werklozen in ons land zijn langdurig ziek. Dat wil zeggen dat ze minstens een jaar arbeidsongeschikt zijn. In Limburg gaat het om iets meer dan 35.000 langdurig zieken. Zowel de federale als de Vlaamse regering streven naar een werkzaamheidsgraad van 80%. Er is dus nog wat werk aan de winkel. Geen onbelangrijk werk, want de massale ziekte-uitval komt met een kostprijs. Naast de kosten uit uitkeringen en medische zorgen voor de samenleving komt het ziekteverzuim voor een onderneming van 100 werknemers neer op een kostprijs van 110.000 euro per jaar. En dan spreken we nog niet over het productiviteitsverlies en het missen van groeikansen.
“Wij mogen dat niet accepteren”, stelt Johann Leten, gedelegeerd bestuurder van Voka – KvK Limburg. “Het is daarom dat wij in mei vorig jaar al samen met de socialistische mutualiteit Solidaris het initiatief hebben genomen om een netwerk op te zetten van bedrijven en Terug naar Werk-coördinatoren, om arbeidsongeschikten samen op een duurzame manier opnieuw richting de arbeidsmarkt te begeleiden. Zo verwachten we binnenkort de eerste concrete dossiers van potentiële kandidaten te koppelen aan de betrokken bedrijven in dit verhaal.”
Vokawijzer
Maar hier stopt het niet bij. Om bedrijven concrete handvaten te geven hoe ze aan de slag moeten met ziekteverzuim stelt Voka – KvK Limburg een praktische gids voor: de Vokawijzer. “In deze Vokawijzer geven wij ondernemingen een praktische leidraad hoe ze een integraal beleid kunnen uitstippelen rond preventie, ziekteverzuim en re-integratie”, stelt Jonas De Raeve, directeur belangenbehartiging van Voka – KvK Limburg. “Samen met verschillende experten en partners zoals Mensura, SD Worx, VDAB en Lydian behandelen we zeven topics die samen de basis vormen voor een totaal gezondheidsbeleid, met als uitgangspunt ziektepreventie. Het klinkt namelijk evident: iemand die niet ziek wordt, blijft aan de slag en hoef je niet te re-integreren. Een goed preventiebeleid zet in op het welzijn van zowel individuele werknemers als de algemene werkcontext. Het is de beste investering die een bedrijf kan doen. Daarbij staat verbinding met en tussen de medewerkers centraal.”
Group Jansen
Een Limburgse onderneming die al jaren sterk inzet op ziektepreventie is Group Jansen. De bouwgroep uit Zonhoven telt meer dan 700 werknemers en heeft de ambitie om elke werknemer goed in zijn of haar vel te doen voelen. “Een werknemer moet het gevoel hebben dat hij of zij zelfstandig binnen zijn of haar eigen talenten kan werken. Zo draagt iemand een steentje bij en dat bevordert werkgeluk en bijgevolg productiviteit”, stelt Serge Haubourdin, CHRO bij Group Jansen. “We zetten sterk in op preventie. Zo hebben we een gesprekkencultuur opgebouwd binnen het bedrijf waarin alles bespreekbaar is en die we ondersteunen met begeleide sessies voor leidinggevenden. Want praten werkt, dat is onze ervaring. Op die manier groeit er vertrouwen tussen mensen en heb je als werkgever in de gaten wanneer een medewerker veerkracht aan het verliezen is.”
De onderneming investeert ook in de mentale en fysieke gezondheid van haar medewerkers. Zo biedt het anti-stress-sessies aan en zorgt een laagdrempelige sportkalender voor de nodige beweging. Naast preventie ligt de focus op een warm-zakelijke aanpak van ziekteverzuim en een duurzame re-integratie. “Een goede en discrete wisselwerking tussen HR, leidinggevenden en medewerkers is een must. Zo hanteren we een vast format met transparante gesprekken, telkens vanuit een zorgzaam standpunt. We maken goede afspraken met de arbeidsgeneesheer en preventie-adviseur, en werken een hervattingstraject uit in samenspraak met de medewerker en leidinggevende. We stellen altijd alles in het werk om een vlotte re-integratie mogelijk te maken”, stelt Serge Haubourdin.
Re-integratie
Helemaal aan het eind van het spectrum staat dus de re-integratie. De federale regering nam een reeks maatregelen die het formele re-integratietraject op belangrijke aspecten hertekenden. “De hervormingen van de regering zijn stapjes in de juiste richting, maar het is nog te weinig. We reageren nog steeds te traag wanneer mensen uitvallen. Om een evolutie naar een chronische fase te vermijden, kan ondersteuning en begeleiding best opgestart worden vanaf de eerste maand afwezigheid”, besluit Johann Leten.
Na vier weken arbeidsongeschiktheid zou de arbeidsarts al samen met de zieke werknemer een medische vragenlijst moeten invullen, in plaats van na vier maanden vandaag. Twee weken later al kan dan een duidelijk plan van aanpak worden afgesproken met concrete afspraken over de hersteltijd, over een gedeeltelijke werkhervatting, jobcoaching of externe begeleiding. Wie terugkeert uit ziekte kan sneller weer aan de slag als een deeltijdse werkhervatting mogelijk is. De ziekte-uitkering wordt dan gecombineerd met het arbeidsinkomen zodat de werknemer tijdens het herstel het werk kan opbouwen. Dit systeem bestaat al en kent een groeiend gebruik. De deeltijdse werkhervatting moet nog soepeler en voor een langere periode dan twee jaar mogelijk zijn.
