Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, opent nieuwe Talentcenters in elke Vlaamse provincie. In totaal zullen er tegen eind 2024 in heel Vlaanderen 7 Talentcenters operationeel zijn. In een Voka Talentcenter worden leerlingen tussen 12 en 14 jaar begeleid om een studiekeuze te maken die het aansluit bij hun talenten en interesses. Meer dan 2.700 leerlingen legden reeds de testen af in een Talentcenter. Uit de eerste resultaten blijkt dat jongens meer dan meisjes interesse hebben voor STEM-richtingen, maar dat meisjes evenveel talent en aanleg hebben als jongens voor wetenschap en techniek. Voka wil met de Talentcenters op twee jaar tijd 10.000 kinderen bereiken.
“We hebben in Vlaanderen elk talent nodig. In onze 7 Talentcenters ondersteunen we jongeren om de studiekeuze te maken die het beste bij hen past. De grote interesse van scholen toont aan dat er nood is aan wetenschappelijk onderbouwde studiekeuzebegeleiding op maat van elk kind. We willen op termijn alle kinderen in Vlaanderen bereiken met de Talentcenters”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen.
“Onze jongeren krijgen pas kwaliteitsvol onderwijs als ze ook in de studierichting zitten die het beste past bij hun talenten. En daar knelt soms een schoentje. Zo zijn er nog altijd ouders die ASO zien als de standaardoptie, zelfs al liggen de talenten van zoon of dochter eigenlijk elders. We ondersteunen de Vlaanderenbrede uitrol van de Talentcenters omdat kinderen daar hun eigen sterktes beter leren kennen. Zo kunnen ze ook een positieve en bewuste studiekeuze maken. Die kan ook leiden naar het TSO of het BSO, waar je heel veel ambitieuze en uitdagende opleidingen hebt. We hebben deze regeerperiode fors geïnvesteerd in TSO en BSO: ons arbeidsmarktgericht onderwijs is vandaag aantrekkelijker dan ooit”, zegt Vlaams minister van Onderwijs en Vlaamse Rand Ben Weyts.
7 talentcenters
In het Research Park in Zellik opent Vlaams minister van onderwijs Ben Weyts vandaag het Vlaams-Brabantse Talentcenter. In het Talentcenter in Zellik kunnen klassen uit Vlaams-Brabant en Brussel terecht voor individuele tests die leiden naar een persoonlijk talentenrapport. Het Talentcenter in Zellik is meteen al volgeboekt tot het einde van het schooljaar en ook voor het nieuwe schooljaar stromen de aanvragen volop binnen.
Naast het Talentcenter in Zellik openen ook de Talentcenters in Gent, Kortrijk en Antwerpen de deuren. In Mechelen en Hasselt was reeds een Talentcenter actief. In september opent er ook een Talentcenter in Genk. Zo komt het totaal aantal Voka Talentcenters op 7 uit.
“Nog voor de opening was het Talentcenter in Zellik al volzet voor het schooljaar 2023-2024. Dat toont aan hoe groot de nood is aan een wetenschappelijk onderbouwde manier van studiekeuze kiezen. Er is een heel groot aanbod aan studiekeuzes, waardoor jongeren door het bos soms de bomen niet meer zien. Om hen duidelijkheid te geven bieden wij hen dit initiatief aan. Uiteraard helpen we hiermee ook onze ondernemers, die steeds op zoek zijn naar geschikt personeel. Onze jongeren zijn de toekomst en daarom moeten we hen al op jonge leeftijd zo goed mogelijk begeleiden”, zegt gedelegeerd bestuurder van Voka – Kamer van Koophandel Vlaams-Brabant Kris Claes.
Eerste resultaten
De Talentcenters in Mechelen en Hasselt ontvingen in hun eerste jaar samen meer dan 2.600 leerlingen uit meer dan 70 verschillende scholen. Ruim een derde van de jongeren zit in het zesde leerjaar van de lagere school, de anderen komen uit het 1e en 2e middelbaar zowel uit de A-stroom als de B-stroom.
De leerlingen ontvangen na hun bezoek een talentenrapport met een overzicht van de studiedomeinen die aansluiten bij hun persoonlijk testresultaat.
Globaal gezien komen de richtingen STEM, natuurwetenschappen en sociale richtingen het meest naar boven. Jongens vertonen volgens de resultaten meer interesse in praktische en analytische dimensies zoals STEM, terwijl meisjes meer interesse tonen in het kunstzinnige en sociale. Die verschillen komen overeen met de huidige verdeling jongens-meisjes in die studierichtingen. Op cognitief vlak liggen de competenties van meisjes en jongens echter wel gelijk. Voor fijne motorische vaardigheden scoren meisjes gemiddeld sterker dan jongens.
“Meisjes en jongens scoren even goed als we kijken naar talenten en vaardigheden. Meisjes hebben evenveel talent voor STEM-richtingen als jongens, al zijn ze zich daar niet altijd van bewust. Bij de interesses en motivatie merken we wel verschillen: daar neigen jongens meer dan meisjes naar wetenschap en techniek. We hopen dat de persoonlijke talentenrapporten bij heel wat jongeren en ouders de ogen zullen openen en uiteindelijk ervoor zullen zorgen dat de arbeidsmarkt evenwichtiger zal worden”, aldus Hans Maertens.
Hoe werkt een Talentcenter?
Leerlingen rond de leeftijd van 11-14 jaar komen met de klas naar een Talentcenter en voeren er theoretische tests en praktische proefjes uit. Het gaat om een VR-spel dat ruimtelijk inzicht test, motorische en motivatietests en om cognitieve taal- en rekentesten.
De leerlingen krijgen na afloop een gepersonaliseerd talentenrapport met daarin vrijblijvend de mogelijke studierichtingen die aansluiten bij hun interesses en talenten. Ouders en zelfs klassenraden zijn vaak niet voldoende op de hoogte van het scala aan studiemogelijkheden in hun regio.
Het Talentcenter en het talentenrapport zijn wetenschappelijk onderbouwd door academici van de UGent. Het oorspronkelijke idee voor een Talentcenter komt uit Oostenrijk waar het initiatief al vele jaren succesvol is.
“Via uitgebreid wetenschappelijk onderzoek willen we het wetenschappelijk karakter van het Talentcenter garanderen. Dit stelt ons in staat om jongeren op een objectieve manier inzicht te geven in de eigen talenten en interesses, waarbij we hen ook aanmoedigen om diverse studiepaden te verkennen die daarbij aansluiten. Het Talentcenter vormt op die manier een belangrijk puzzelstuk voor het maken van een weloverwogen studiekeuze”, zegt Nicolas Dirix, professor psychologie aan de UGent.
Waarom zijn Talentcenters nodig?
Kinderen en jongeren zijn niet altijd bewust van ál hun talenten. Soms worden er dan ook verkeerde keuzes gemaakt. Elk jaar veranderen in het Vlaamse secundair onderwijs meer dan 18.000 leerlingen van richting omdat de oorspronkelijke keuze toch niet de juiste bleek. In de helft van de gevallen verandert de leerling van een richting met doorstroomfinaliteit naar een richting met een arbeidsmarktgerichte finaliteit.
Bovendien bestaan er nog veel (onterechte) vooroordelen over sommige studierichtingen. Er lijken nog veel mensen te zijn die het technische en beroepsonderwijs niet naar waarde schatten. Zo zijn er heel wat ouders die hun kind in eerste instantie het liefst naar het algemeen secundair onderwijs sturen, ook al liggen de interesses en talenten van het kind eigenlijk elders. Een latere overstap baadt al te vaak in een negatieve sfeer: leerlingen krijgen de indruk dat ze gefaald hebben, en worden sneller schoolmoe. Op die manier gaat talent verloren. Dat is zonde voor de jongeren in kwestie én ook voor de Vlaamse economie, die schreeuwt om technisch geschoolde profielen.
De Talentcenters zullen bijdragen tot een positieve studiekeuze waarbij ook de technische of beroepsgerichte studierichtingen op de radar komen te staan. In elke studierichting kunnen leerlingen excelleren.
De Voka Talentcenters ontvangen financiële ondersteuning van de Vlaamse overheid, de provincie Limburg en van de Europese Unie. Dankzij de ondersteuning van de overheid is een bezoek aan het talentcenter gratis.
Meer informatie en een bezoek plannen https://talentcenter.vlaanderen
Lijst Voka Talentcenters
Antwerpen
Mechelen - Technologielaan 1, 2800 Mechelen (Technopolis)
Antwerpen - Boomgaardstraat 22, 2018 Antwerpen (Coveliersgebouw)
Limburg
Hasselt - Kempische Kaai 85, 3500 Hasselt (PXL STEM Academy)
Genk (vanaf september ’24) - Thor Park 8040, 3600 Genk (T2-campus)
Oost-Vlaanderen
Gent - Lammerstraat 18, 9000 Gent
Vlaams-Brabant
Zellik - Z.1 Researchpark nr 310, 1731 Asse
West-Vlaanderen
Kortrijk - Graaf Karel de Goedelaan 16/18, 8500 Kortrijk
