Vandaag bestaan er in Vlaanderen en Limburg te weinig wetenschappelijke instrumenten om leerlingen en hun ouders te helpen een goede keuze te maken voor het secundair onderwijs. Het is daarom dat Voka – Kamer van Koophandel Limburg het initiatief neemt om een Talentcenter op te richten in Limburg. Leerlingen uit het laatste leerjaar van het lager onderwijs en het eerste jaar van het secundair kunnen in klasverband terecht in het Talentcentrum voor verschillende testen die interesses, cognitieve vaardigheden, motorische vaardigheden, technisch inzicht, motivatie en andere parameters meten. Op basis van hun interesses en talenten krijgen ze een objectief en neutraal beroeps- en studiekeuzeadvies. Hogeschool PXL voorziet met de STEM Academy in Hasselt de ideale locatie, Provincie Limburg zorgt voor de financiering in het kader van SALKturbo. “We willen dat kinderen in Limburg een positieve en onderbouwde studiekeuze maken zodat elk talent in onze provincie benut wordt. Het zorgt voor de noodzakelijke afstemming tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt én verbetert de algemene onderwijskwaliteit”, zeggen Johann Leten (gedelegeerd bestuurder Voka-KvK Limburg), Ben Lambrechts (algemeen directeur Hogeschool PXL) en Tom Vandeput (gedeputeerde voor economie Provincie Limburg).
Sinds 2000 slinkt onze algemene onderwijskwaliteit zienderogen. Op het vlak van wiskunde bijvoorbeeld scoren onze 15-jarigen zo’n 40 PISA-punten slechter dan aan het begin van deze eeuw. 40 punten, dat komt ongeveer overeen met een volledig schooljaar. De zittenblijvers van toen zijn de gemiddelde leerlingen van nu geworden.
Een goede studieoriëntering is de basis voor het optrekken van de algemene studiekwaliteit. “Studie- en beroepskeuze is vandaag echter onvoldoende gebaseerd op wetenschappelijk onderbouwde instrumenten die peilen naar interesses en competenties en de link maken met de arbeidsmarkt”, stelt Johann Leten, gedelegeerd bestuurder van Voka – KvK Limburg. “Hierdoor komen heel wat leerlingen terecht in een verkeerde richting. Op die manier moeten in Vlaanderen en Limburg elk jaar bijna 20.000 leerlingen heroriënteren. Vooral kinderen met een socio-economische achterstand zijn hiervan de dupe. Door het watervalsysteem kiezen leerlingen bovendien te weinig vanuit een positieve keuze voor technisch of beroepsonderwijs. Als gevolg van de gebrekkige studieoriëntering vinden ondernemingen onvoldoende gemotiveerd talent.”
Centrum van Talenten
Voka - KvK Limburg wil daarom een Limburgs Talentcenter oprichten voor leerlingen in het laatste leerjaar van het lager onderwijs en het eerste leerjaar van het secundair onderwijs. Zij kunnen in klasverband terecht in het Talentcentrum voor verschillende testen die interesses, cognitieve vaardigheden, motorische vaardigheden, technisch inzicht, motivatie en andere parameters meten. Op basis van hun interesses en talenten krijgen ze een objectief en neutraal beroeps- en studiekeuzeadvies. Dat kan als extra element ingepast worden in het bredere oriënteringstraject van de leerlingen. “Onze collega’s van de Kamer van Koophandel in Oostenrijk – waar al een dergelijk Talentcenter actief is – merkt op dat 85% van de scholen gebruikmaakt van de testen, omdat het ook laagdrempelig is”, stelt Jonas De Raeve, directeur belangenbehartiging van Voka – KvK Limburg. “We zorgen voor een meer objectieve studiekeuzemanier. Door de ontwikkeling van een wetenschappelijk onderbouwde testbatterij met 10 testen die we samen met de UGent sinds 2020 uitwerken, koppelen we interesses en competenties van kinderen aan concreet beroep -en studieadvies. We verruimen de horizon van leerlingen en stimuleren gelijke kansen. Want een objectieve test sterkt het geloof van leerlingen in hun eigen talenten, ongeacht sociale achtergrond en afkomst. En dat zorgt voor een positieve invloed op hun prestatiemotivatie, ambitie en geluksgevoel.”
STEM Academy
Om zoveel mogelijk Limburgse leerlingen en scholen te bereiken zal het Talentcentrum worden ondergebracht in de bestaande STEM Academy van Hogeschool PXL, gezien de invulling van het centrum mooi aansluit bij de bestaande activiteiten van de STEM Academy. “In de STEM Academy worden leerlingen via schoolse workshops en workshops in de vrije tijd warm gemaakt voor STEM”, zegt Ben Lambrechts, algemeen directeur van Hogeschool PXL. “De praktijkgerichtheid van de workshops is complementair aan de analytische testen die we aanbieden in het Talentcentrum. Klassen kunnen zo een daguitstap doen in de STEM Academy en beiden onderdelen combineren. We stellen onze expertise ook ter beschikking om scholen en leerlingen te begeleiden in het nieuwe centrum. Het is een project dat we alleen maar kunnen toejuichen en ondersteunen.”
Het project wordt eerstdaags kenbaar gemaakt bij alle scholen in Limburg. In april van dit jaar gaan de eerste werken van start voor de aankleding en inrichting van het Talentcenter. Dan zal ook de testbatterij worden aangeschaft en geïnstalleerd. Bij de start van volgend schooljaar in september 2023 is het de bedoeling om de eerste Limburgse klassen te ontvangen. Het Talentcenter is een goedgekeurd SALKturbo-project. Voor de start van dit project maakt de provincie Limburg 470.000 euro vrij voor de operationele kosten. “We nemen als Provincie Limburg een voortrekkersrol op, en dat op het vlak van innovatie en studie- en beroepsoriëntering”, zegt Tom Vandeput, gedeputeerde voor economie. “Dankzij het Talentcenter zullen jongeren een breder zicht krijgen van de mogelijkheden op de arbeidsmarkt die aansluiten bij hun interesses en talenten. Zo kunnen ze zich makkelijker ontplooien. Dit zorgt later voor betere kansen op het vinden van een passende job en op een hogere productiviteit tijdens de loopbaan wat een enorme impact heeft op de welvaart van onze regio.”
