Zoals we eerder lieten weten, maakt Vlaanderen werk van een vernieuwde vorm van ondersteuning via het innovatieve ‘contracts for difference’-systeem. Bedrijven ontvangen financiële steun evenredig met de gerealiseerde CO2-reductie, verspreid over meerdere jaren. Dit verzekert rendabiliteit van dure klimaattransitie-investeringen.
Voka lanceerde het idee voor een nieuw financieringsinstrument volgens het principe van ‘contracts for difference’ in februari 2022 in de Voka Paper ‘Naar een CO2-arme Vlaamse industrie’ en werkte actief mee aan de totstandkoming ervan binnen de werkgroep Transitie van Klimaatsprong.
Op de ministerraad van de Vlaamse Regering op 17 januari 2025, werd finaal het licht op groen gezet om de zogenaamde ‘transitiecontracten Klimaatsprong’ te lanceren. Concreet kunnen bedrijven die investeren in een industriële warmtepomp, e-boiler of ‘mechanische damprecompressie’ een bod doen om ondersteuning te krijgen, zowel voor de investeringskosten als de operationele kosten, voor een periode van tien jaar.
Dat moet bedrijven investeringszekerheid geven en rendabiliteit garanderen voor kosten intensieve klimaattransitie-investeringen. Het gaat om een budget van 70 miljoen euro voor tien jaar, dus zeven miljoen euro per jaar. Naar schatting drie tot vier projecten kunnen zo ondersteund worden, met een maximum van 2 miljoen euro per project. De steun zal jaar na jaar variëren in functie van het verschil met afgesproken parameters, zijnde de prijzen van elektriciteit en aardgas, de netkosten, de heffingen op het elektriciteits- en gasverbruik en de kost van emissierechten. Dit moet helpen om de kostengap tussen relatief goedkope klassieke technologieën en duurdere milieuvriendelijke technologieën, te overbruggen.
Er is sprake van een tweezijdige contract for difference waarbij de geldstroom doorheen de contractperiode ook omgekeerd kan verlopen, dus ook van het bedrijf naar de overheid. Dat is het geval wanneer de omstandigheden zodanig gewijzigd zijn dat de investering wel voldoende rendabel is.
Er wordt gewerkt met een biedprocedure. Bedrijven kunnen een steunbedrag aanvragen uitgedrukt in €/vermeden ton CO2. Door te werken met een veiling wordt beoogd dat de ‘beste projecten’ in termen van emissiereductie tegen de laagste kost ondersteund worden. De doelgroep zijn vestigingen met minimaal 10.000 ton directe CO2 emissies in het kalenderjaar 2022, zowel binnen de ETS als non-ETS sectoren.
Op de ministerraad werd het toelichtingsdocument dat de principes van de Transitiecontracten Klimaatsprong beschrijft goedgekeurd alsook het verloop van de oproep en de criteria waaraan projecten en aanvragende ondernemingen dienen te voldoen. De formulieren en modellen voor de steunberekening zijn spoedig te vinden op de website www.vlaio.be/klimaatsprong. De biedprocedure zal vier maanden openstaan.
Opgelet: de pilootoproep Transitiecontracten Klimaatsprong start met een verplichte voorinschrijving op basis waarvan VLAIO een analyse zal uitvoeren van de ontvankelijkheid van de projectvoorstellen. De voorinschrijving voor de pilootoproep is mogelijk tot 1 maand voor het einde van de biedperiode.
“Voka is tevreden met de lancering van de pilootoproep transitiecontracten Klimaatsprong. We pleiten al geruime tijd voor een nieuwe vorm van financiering voor klimaattransitieprojecten, gebaseerd op het principe van contracts for difference. Dit is een stap in de goede richting, maar er zal uiteraard meer nodig zijn dan 70 miljoen euro om de industrie te ondersteunen naar klimaatneutraliteit en om hun concurrentiepositie overeind te houden. Voka vraagt dan ook om snel werk te maken van een volwaardig klimaattransitiefinancieringsmechanisme met de nodige geoormerkte middelen. Onze buurlanden pompen immers miljarden in de industriële klimaatttransitie”, reageert Frank Beckx, directeur Kennis- en Lobbycentrum Voka.
