De federale regering wil een nieuw profiel ontwikkelen binnen de zorgsector voor de studenten die vanaf volgend academiejaar instappen in de HBO5-opleiding verpleegkunde. Zij zullen bij afstuderen aan de slag kunnen als ‘basisverpleegkundige’ in de gezondheids- en welzijnssector. Zij die instappen in de bacheloropleidingen zullen afstuderen als ‘verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger’. De regering wil zo de verschillende “trappen” in de leerladder in overeenstemming brengen met de Europese richtlijn.
Een scherper onderscheidt tussen HB05 en Bacheloropleidingen en differentiatie van de verschillende opleidingsniveaus in verpleegkundige moet bijdragen aan de aantrekkelijkheid van beide niveaus. Vandaag is er immers veel overlap in het takenpakket waardoor de ene het gevoel heeft “op de tippen” te lopen en de andere snel uitgekeken raakt op de minder complexe of technische zorgelementen. Het onderscheid is geen oordeel over de beide profielen: ze zijn allebei meer dan nodig om aan de vele zorgvragen te voorzien. De aanpassing komt tegemoet aan het pleidooi in onze paper “Radicaal hertekenen van zorgberoepen”.
De basisverpleegkundige (tot vandaag de “HBO5” verpleegkundige) zal volgens het wetsontwerp autonoom kunnen werken in minder complexe situaties (de minister verwijst naar de woonzorgcentra of de thuisverpleging). In complexere situaties werken ze binnen een gestructureerd zorgteam in nauwe samenwerking met de verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger en/of arts. De hervorming is een stap vooruit, maar zeker niet de radicale hervorming die nodig is. De Wet op Uitoefening Geneeskunde (aka KB78) wordt door het concept “complex”, niet eenvoudiger en gaat ze voorbij aan de mogelijkheid om in te zetten op het concept “bekwaam is bevoegd”. Vooral dat laatste zou een echte kentering betekenen. Zo wordt in Nederland nadrukkelijk ingezet op het denken in bekwaamheden en minder in bevoegdheden. Bevoegd is niet altijd bekwaam: soms is iemand op grond van een diploma wel bevoegd om bepaalde zorg te leveren, maar niet bekwaam. Als een gediplomeerd zorgmedewerker al vijf jaar geen injectie heeft gegeven, dan is die persoon onbekwaam geworden en daarmee ook onbevoegd. Tegelijkertijd kan iemand die dat diploma niet heeft wel bekwaam gemaakt zijn – met de juiste scholing en toetsing - om die injectie te geven. Klinkt bekend? Inderdaad: dit principe zorgde voor de mogelijkheid om vaccins door apothekers te laten plaatsen.
De WUG – wetgeving werd door de regering aangepast, maar moet o.w.v. EU regelgeving nog voorgelegd worden aan de bevolking tot 28/11/2022. Dit gebeurt via een pagina op de website van de federale raad verpleegkunde waar je ook het voorontwerp van wet terug vindt. Mededeling en mogelijkheid tot reactie tot en met 28/11/2022 op dit e-mail adres: nurseinfo-noreply@health.fgov.be.
