Amper 8,5% van alle tonkilometers van goederenvervoer doorheen ons land gebeurt vandaag per spoor. Bij het personenvervoer is het aandeel nog kleiner (6,8%). Rekening houdend met de enorme overheidsmiddelen die er jaarlijks naar het spoor gaan, is de output ervan veel te klein.
Jarenlang ongeïnspireerd beleid heeft het spoor in België geen goed gedaan. Om de klimaatambities te realiseren en de bereikbaarheid van onze regio te garanderen, moeten we meer mensen en goederen op de trein krijgen.
Helaas missen we al 10 jaar een echt spoorbeleid door het uitblijven van nieuwe beheerscontracten.
Beperkt aandeel
De spoorwegen worden de ruggengraat van ons mobiliteitssysteem genoemd. Nochtans blijft het modaal aandeel ervan beperkt. Slechts 8,5% van alle tonkilometers van goederenvervoer doorheen ons land gebeurt vandaag per spoor. Bij het personenvervoer is het aandeel nog kleiner: slechts 6,8% van alle verplaatsingen uitgedrukt in reizigerskilometers gebeurt per trein.
Rekening houdend met de enorme overheidsmiddelen die er jaarlijks naar het spoor gaan, is de output ervan veel te klein.
De beheerscontracten moeten ook kwantificeerbare doelstellingen over de kwaliteit van de dienstverlening en performantie-eisen bevatten.
Goedele Sannen
Onze bedrijven vragen een betrouwbare en performante dienstverlening van het spoor. De NMBS en Infrabel hebben nieuwe en ambitieuze beheersovereenkomsten nodig waarin hun opdracht duidelijk en bindend omschreven staat, gekoppeld aan de transparante financiering ervan.
Deze beheerscontracten moeten ook kwantificeerbare doelstellingen over de kwaliteit van de dienstverlening en performantie-eisen bevatten. Bovendien dwingt de liberalisering van de openbare dienst in december 2023 tot een moderne uitbating van de vervoersbedrijven.
Afstemming met De Lijn
Alles start met een duidelijke beleidsvisie visie op spoor en dus op mobiliteit in het algemeen. Dit kan niet zonder afstemming met de gewesten en de andere vervoersoperatoren (De Lijn, TEC, MIVB).
Wat stelt het beleid voorop? Hoe wordt het noodzakelijke vraaggestuurde aanbod bepaald? Hoe ver durft men gaan op het vlak van tarieven? Hoe belangrijk vindt men duurzaamheid echt? Hoe wil men de intermodaliteit bevorderen?... Vragen waarop dringende politieke antwoorden nodig zijn. Ze bepalen mee welk vervoersmodel er wordt uitgetekend en welke investeringen dit vereist.
Digitalisering en technologie
Een moderne visie op spoorbeleid vereist immers een langetermijninvesteringsvisie die futureproof is en rekening houdt met de noden van de regio’s en de industrie. Intermodaliteit en modal shift, zowel voor goederen- als personenvervoer, moeten het uitgangspunt zijn voor spoorinvesteringen. Naast in harde infrastructuur moet er ook stevig geïnvesteerd worden in digitalisering en technologie.
De tijd dringt. Niet alleen loert de liberalisering om de hoek, ook de relancestrategie vraagt om de juiste investeringen. Reden te meer voor de verschillende overheden en operatoren in ons land om goed samen te werken. The time is now.
_______________________________________________________________________
Lees meer in ons online dossier 'De toekomst van mobiliteit'.
Download er ook de nieuwe Voka Paper 'Op het juiste spoor'.
